Porażenie przez patogeny podstawy źdźbła i plonowanie odmian pszenicy ozimej w zależności od częstotliwości przyorywania słomy

Janusz Smagacz

iung@iung.pulawy.pl
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach (Poland)

Marek Sowiński


Rolniczy Zakład Doświadczalny w Grabowie, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach (Poland)

Abstrakt

W statycznym doświadczeniu płodozmianowym prowadzonym w latach 1998–2001 na glebie kompleksu żytniego dobrego oceniono występowanie chorób podstawy źdźbła oraz plonowanie pszenicy ozimej (odmiany: Kobra, Juma i Korweta) w zależności od częstotliwości przyorywania słomy. Porównywano następujące warianty stosowania słomy: 1) obiekt kontrolny — bez słomy; 2) słoma przyorywana jeden raz w rotacji (słoma rzepaku); 3) słoma przyorywana dwa razy w rotacji (słoma rzepaku i pszenicy); 4) słoma przyorywana trzy razy w rotacji (słoma rzepaku, pszenicy i jęczmienia) 5) słoma przyorywana trzy razy w rotacji (słoma rzepaku, pszenicy i jęczmienia) bez dodatkowego nawożenia „N” na słomę. Doświadczenie przeprowadzono w układzie bloków losowanych w 4 powtórzeniach, a wielkość poletek do zbioru wynosiła 45 m2. Nie udowodniono istotnego wpływu przyorywania słomy na porażenie i plonowanie pszenicy ozimej, zanotowano jednak pewne różnice odmianowe. U odmiany Korweta stwierdzono istotny spadek plonu ziarna w wyniku jej uprawy przez dwa kolejne lata w obiektach z corocznym stosowaniem słomy. Można to wiązać z silniejszym porażeniem roślin przez patogeny podstawy źdźbła. Przyżyciowa ocena stanu zaopatrzenia roślin w azot wykazała brak istotnych różnic między wariantami stosowania słomy w zaopatrzeniu pszenicy w ten składnik. Przyorywanie słomy zwiększyło w warstwie ornej gleby zawartość przyswajalnych składników pokarmowych oraz próchnicy.


Słowa kluczowe:

choroby podstawy źdźbła, nawożenie słomą, odmiany, pszenica ozima

Asmus F., Völker U. 1984. Einfluss von Strohdüngung auf Ertrag und Bodeneigenschaften in Fruchtfolgen mit unterschiedlichem Getreideanteil. Arch. Acker-Pflanzenbau Bodenkd., 28 (7): 411 — 417.
Google Scholar

Bockmann H., Knoth K. E. 1971. Der verstärkte Getreidebau aus pflanzenpathologischer und pflanzenhygienischer Sicht. Z. Pflschutz u. Pflkrankh., 78 (1): 1 — 33.
Google Scholar

Bojarczuk J., Bojarczuk M. 1974. Współdziałanie odmian pszenicy ze szczepami grzyba Cercosporella herpotrichoides Fron. Hod. Rośl. Aklim., 18 (5): 313 — 325.
Google Scholar

Duer I. 1996. Mulczujący wpływ międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego oraz zawartość wody i azotanów w glebie. Fragm. Agron. 1 (49): 29 — 43.
Google Scholar

Fotyma E. 2002. Zróżnicowanie odmianowe zawartości chlorofilu w liściach zbóż ozimych. Pam. Puł. 130: 171 — 178.
Google Scholar

GUS. 2001. Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich w 2001 r. Wyd. GUS Warszawa.
Google Scholar

Herman M., Dovrtel J. 1986. Vztachy mezi vynosem psenice a napadenim houbou Pseudocercosporella herpotrichoides. Sbornik UVTIZ. Ochrana Rostlin 22 (3): 207 — 216.
Google Scholar

Kotecki A., Kozak M., Malarz W. 2003. Wpływ nawożenia resztkami pozbiorowymi rzepaku ozimego i azotem na rozwój, plonowanie oraz skład chemiczny ziarna pszenicy. Acta Sci. Pol., Agricultura 2(1): 31 — 40.
Google Scholar

Kuś J., Siuta A., Mróz A., Kamińska M. 1993. Możliwość kompensacji ujemnego wpływu stanowiska na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puł., 103: 133 — 143.
Google Scholar

Kuś J., Smagacz J. 2001. Regionalne zróżnicowanie bilansu słomy. Pam. Puł. 124: 289 — 295.
Google Scholar

Mazurek J., Kuś J., Kuś J., Mróz A. 1990. Porównanie plonowania pszenżyta z innymi zbożami ozimymi na glebie pobranej z różnych zmianowań. Biul. IHAR 175: 39 — 46.
Google Scholar

Mikołajska J. 1993. Płodozmian a zdrowotność roślin. W: Biotyczne środowisko uprawne a zagrożenie chorobowe roślin. Mat. Symp., Olsztyn, 7–9 września 1993: 25 — 33.
Google Scholar

Penn S. J., Lynch J. M. 1982. The effect of bacterial fermentation of couch grass rhizomes and Fusarium culmorum on the growth of barley seedlings. Plant Pathol. 31, 39 — 43. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.1982.tb02810.x
Google Scholar

Schönmeier H., Rehbein G. 1988. Zur Strohdüngung bei unterschiedlicher Getreidekonzentration auf Sandlöβ-Braunschwarzerde. Arch. Acker-Pflanzenbau Bodenkd., 32 (10): 659 — 665.
Google Scholar

Siuta A. 1999. Wpływ nawożenia słomą i biomasą międzyplonu ścierniskowego na plonowanie zbóż i wybrane wskaźniki żyzności gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 467: 245 — 251.
Google Scholar

Smagacz J. 2003. Możliwości energetycznego wykorzystania biomasy w Polsce. Pam. Puł., 132: 395 — 402.
Google Scholar

Spiak Z., Piszcz Z., Kotecki A. 2002. Wpływ przyorywania słomy z dodatkiem azotu mineralnego na zawartość azotu w glebie. Nawozy i Nawożenie, 1 (10): 247 — 255.
Google Scholar

Steinbrenner K., Höflich G. 1984. Einfluss acker- und pflanzenbaulicher Maβnahmen auf den Befall des Getreides durch Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron) Deighton und Gaeumannomyces graminis (Sacc.) Arx et Olivier. Arch. Phytopathol. u. Pflanzenschutz 20 (6): 469 — 486. DOI: https://doi.org/10.1080/03235408409435893
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2005

Cited By / Share

Smagacz, J. i Sowiński, M. (2005) „Porażenie przez patogeny podstawy źdźbła i plonowanie odmian pszenicy ozimej w zależności od częstotliwości przyorywania słomy”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (235), s. 105–113. doi: 10.37317/biul-2005-0066.

Autorzy

Janusz Smagacz 
iung@iung.pulawy.pl
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach Poland

Autorzy

Marek Sowiński 

Rolniczy Zakład Doświadczalny w Grabowie, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach Poland

Statystyki

Abstract views: 11
PDF downloads: 6


Licencja

Prawa autorskie (c) 2005 Janusz Smagacz, Marek Sowiński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.