Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na przedplon

Janusz Smagacz

iung@iung.pulawy.pl
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach (Poland)

Abstrakt

W dwóch sezonach wegetacyjnych (lata 2000–2001 i 2001–2002) przeprowadzono w hali wegetacyjnej IUNG w Puławach dwuczynnikowe doświadczenie. Porównano w nim plonowanie 10 odmian pszenicy ozimej (Kaja, Korweta, Kris, Mewa, Mikula, Mobela, Rysa, Soraja, Symfonia, Zyta) na glebie pobranej ze statycznego doświadczenia płodozmianowego po ziemniaku i po pszenicy ozimej (wieloletnia monokultura). Udowodniono istotny wpływ przedplonu na wydajność porównywanych odmian pszenicy ozimej. Wydzielono 3 grupy odmian: 1) silnie reagujących na niekorzystny przedplon (Mewa, Moblela, Symfonia) — istotne spadki plonu ziarna wynoszące 25–27%; 2) reagujące średnim spadkiem wydajności (10–18%) — odmiany: Mikula, Korweta, Kris, Soraja; 3) słabo reagujące na uprawę po zbożach (spadki plonu 2–6%) — Kaja, Rysa, Zyta. Obniżka plonu ziarna spowodowana była głównie zmniejszeniem masy 1000 ziaren oraz redukcją pędów produkcyjnych, co potwierdzają wyliczone wartości współczynników korelacji. Uprawa pszenicy po pszenicy powodowała również zmniejszenie zawartości chlorofilu w liściach (mniejsze wartości jednostek SPAD), co może wskazywać na gorszy stan odżywienia roślin azotem, głównie odmian silniej reagujących na niekorzystny przedplon.


Słowa kluczowe:

odmiany, przedplon, pszenica ozima

Bojarczuk J. 1995. Reakcja heksaploidalnego pszenżyta ozimego na niekorzystne warunki fitosanitarne gleby. Cz. II. Ocena tolerancyjności odmian. Hod. Rośl. Aklim. 39. 1/ 2: 19 — 31.
Google Scholar

Cavelier M., Couvreur L. 1995. Effet du traitement antipietin sur les rendements du ble d’hiver et nuisibilite du pietin verse en Belgique. Agronomie 15: 139 — 151. DOI: https://doi.org/10.1051/agro:19950205
Google Scholar

Collaud J. F., Fossati A., Fossati D. 1999. Description des varietes de cereales du catalogue national. Revue suisse d'agriculture, 31 (4).
Google Scholar

Duer I. 1997. Fitotoksyczność słomy i resztek pożniwnych pszenicy ozimej uprawianej w monokulturze. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 452: 59 — 70.
Google Scholar

Fotyma E. 2002. Zróżnicowanie odmianowe zawartości chlorofilu w liściach zbóż ozimych. Pam. Puł. 130: 171 — 178.
Google Scholar

Gawrońska A., Herse J., Kowalski S., Roszak W. 1979. Wpływ uprawy roślin zbożowych w monokulturze i uproszczonym zmianowaniu na ich plonowanie i żyzność gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 218: 109 — 115.
Google Scholar

Głąba B., Kuś J. 1989. Wpływ udziału zbóż w strukturze zasiewów na zasiedlenie gleby przez mątwika zbożowego (Heterodera avenae Woll.). Pam. Puł. 94: 147 — 159.
Google Scholar

Herman M., Dovrtel J. 1986. Vztachy mezi vynosem psenice a napadenim houbou Pseudocercosporella herpotrichoides. Sbornik UVTIZ. Ochrana Rostlin 22 (3): 207 — 216.
Google Scholar

Hruszka M. 1987. Związki fenolowe jako jeden z czynników zmęczenia gleby. I. Koncentracja związków fenolowych w warstwie uprawnej gleby a produkcyjność ziemiopłodów. Acta Acad. Agric. Techn. Olst., Agricult. 44: 257 — 267.
Google Scholar

Kubiak K., Korbas M. 1999. Ocena występowania chorób grzybowych na wybranych odmianach pszenicy ozimej. Prog. Plant Protection / Post. Ochr. Roślin 39 (2): 801 — 804.
Google Scholar

Kuś J., Nawrocki S. 1988. Porównanie zmianowań z różnym udziałem zbóż na tle zróżnicowanej uprawy roli i nawożenia w wieloletnim doświadczeniu polowym w Grabowie. I. Plonowanie pszenicy ozimej i jęczmienia jarego. Pam. Puł. 91: 15 — 31.
Google Scholar

Kuś J., Mróz A. 1997. Różnice odmianowe w podatności pszenicy ozimej na porażenie przez Gäumannomyces graminis. Prog. Plant Protection / Post. Ochr. Roślin 37 (2): 301 — 304.
Google Scholar

Mazurek J., Kuś J. 1992. Porównanie wymagań przedplonowych pszenżyta z innymi gatunkami zbóż Biul. IHAR 181/ 182: 93 — 105.
Google Scholar

Schönhammer A., Fischbeck G. 1987. Untersuchungen an getreidereichen Fruchtfolgen und Getreidemonokulturen. 1. Mitteilung: Die Differenzierung der Ertragsleistung und deren Struktur im Verlauf von 15 Versuchsjahren. Bayer. Landw. Jahrb. 64 (2): 175 — 191.
Google Scholar

Smagacz J. 2000. Plonowanie odmian pszenżyta ozimego i ich porażenie przez patogeny podstawy źdźbła w zależności od stanowiska. Folia Univ. Agric. Stetin. 206 Agricultura 82: 255 — 260.
Google Scholar

Smagacz J., Martyniuk S. 2001. Porażenie podstawy źdźbła i korzeni pszenicy ozimej uprawianej po różnych przedplonach przez patogeny ze szczególnym uwzględnieniem Gäumannomyces graminis. Prog. Plant Protection / Post. Ochr. Roślin 41 (2): 745 — 748.
Google Scholar

Wójcik-Wojtkowiak D., Weyman-Kaczmarkowa W., Politycka B. 1996. Allelopatia w uprawach monokulturowych zbóż. Mat. Konfer. nt. Teoretyczne i praktyczne aspekty allelopatii. IUNG Puławy K (10): 93 — 109.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2004

Cited By / Share

Smagacz, J. (2004) „Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na przedplon”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (231), s. 65–71. doi: 10.37317/biul-2004-0109.

Autorzy

Janusz Smagacz 
iung@iung.pulawy.pl
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach Poland

Statystyki

Abstract views: 6
PDF downloads: 6


Licencja

Prawa autorskie (c) 2004 Janusz Smagacz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.