Ocena wartości hodowlanej linii i mieszańców żyta ozimego
Paweł Dopierała
biuro@kws.comLochow-Petkus Polska Sp. z o. o. (Poland)
Henryk Bujak
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza we Wrocławiu (Poland)
Jan Kaczmarek
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza we Wrocławiu (Poland)
Anna Dopierała
Lochow-Petkus Polska Sp. z o. o. (Poland)
Abstrakt
W dwóch seriach doświadczeń badano 56 mieszańców żyta uzyskanych ze skrzyżowania 11 cytoplazmatycznie męskosterylnych linii (CMS) i 3 mieszańców pojedynczych (SC-CMS) z 4 formami ojcowskimi (testery: Lo 201-R, Lo 202-R, Lo 203-R i Lo 204-R). Pierwszą serię doświadczeń założono w ośmiu miejscowościach z 28 mieszańcami uzyskanymi z krzyżowań z testerami Lo 201-R i Lo 202-R. Drugą serię doświadczeń założono w pięciu miejscowościach z mieszańcami uzyskanymi z krzyżowań z testerami Lo 203-R i Lo 204-R. W celu stwierdzenia istotności różnic między środowiskami, genotypami i interakcji środowisk z miejscowościami przeprowadzono analizę wariancji dla doświadczeń wielokrotnych, a następnie oszacowano efekty ogólnej wartości kombinacyjnej (GCA) form matecznych i ojcowskich, swoistej wartości kombinacyjnej (SCA) mieszańców oraz ich interakcje ze środowiskami. W obydwu seriach doświadczeń stwierdzono istotne zróżnicowanie plonu badanych mieszańców i efektów środowisk oraz istotną interakcję GCA form matecznych i testerów ze środowiskami. Oceniając ogólną zdolność kombinacyjną form matecznych wyróżniono dwie matki o charakterze mieszańcowym (SC-CMS) Lo 106-P × Lo 104-N i Lo 102-P × Lo 103-N oraz linię Lo 110-P, które użyte w programach hodowlanych mogą zwiększać plon ziarna potostwa. Na uwagę zasługują również mieszaniec pojedynczy Lo 103-P × Lo 104-N i linia Lo 104-P, które w pierwszej serii uzyskały nieistotne, a w drugiej istotne dodatnie wartości oszacowań efektów GCA. Spośród badanych testerów dodatnie wartości efektów GCA uzyskały testery Lo 202-R i Lo 204-R. Linie Lo 102-P, Lo 103-P, Lo 104-P i Lo 106-P nie wykazują istotnych dodatnich efektów GCA, a niektóre nawet mają wartości ujemne, natomiast ich mieszańce (SC-CMS) uzyskały istotne dodatnie wartości efektów GCA.
Słowa kluczowe:
doświadczenia czynnikowe, linie, mieszańce, wartość hodowlana, zdolność kombinacyjna, żytoBibliografia
Bujak H., Kaczmarek J., Kadłubiec W. 1995. Ocena zdolności kombinacyjnej materiałów hodowlanych żyta. Biul. IHAR 195/196: 299 — 306.
Google Scholar
Geiger H. H. 1985. Hybrid breeding in rye (Secale cereale L.). Proc. Eucarpia Meeting of the Cereal Section of Rye, Part I, Svalöv, Sweden: 237 — 265.
Google Scholar
Geiger H. H., Yuan Y., Miedaner T., Wilde P. 1995. Environmental Sensitivity of Cytoplasmic Genic Male Sterility (CMS) in Secale cereale L. In: Kück U., Wricke G. (eds.). Genetic mechanisms for hybrid breeding. Advances in plant breeding 18: 7 — 17.
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1994. Analiza zmienności i zdolności kombinacyjnych wybranych linii wsobnych żyta o żółtym ziarnie. Cz. I. Wstępna ocena wartości hodowlanej linii krzyżowanych z formami SMH 108 i Motto. Biul. IHAR 190: 3 — 8.
Google Scholar
Kaczmarek J., Kadłubiec W., Grochowski L. 1992. Analiza wartości informacyjnej testerów w doświad¬czeniach topcrossowych żyta. Biul. IHAR 181/182: 3 — 12.
Google Scholar
Miedaner T., Geiger H. H. 1993. Zuchtgarten für den Hybridroggen. Universität Hohenheim, Landessatzüchtanstalt: 1 — 12.
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1996. Genetic analysis of variablility and combining ability of hye hybrid cultivars. Plant Breeding and Seed Science 40: 37 — 47.
Google Scholar
Thomerius A. M., Geiger H. H. 2001. Influence of quantitative-genetic and economic parameters on the efficiency of CMS-line development in rye. Proc. Eucarpia Rye Meeting, Radzików, Poland: 33 — 42.
Google Scholar
Wilde P. 1996. Multi-stage selection for combining ability among pollen parents lines in hybrid rye breeding. Vort. Pflanzenzüchtg. 35: 15 — 25.
Google Scholar
Wilde P., Menzel J., Schmiedchen B. 2001. Estimation of general and specific combining ability variances and their implications on hybrid rye breeding. Proc. Eucarpia Rye Meeting, Radzików, Poland: 23 — 30.
Google Scholar
Węgrzyn S., Madej L. 1989. Ogólna i swoista wartość kombinacyjna kilku cech żyta diploidalnego. Zesz. Prob. IHAR Prace Zesp. Hod. Żyta (1988): 13 — 22.
Google Scholar
Węgrzyn S., Śmiałowski T. 1993. Sposoby działania genów u żyta ze szczególnym uwzględnieniem epistazy. Zesz. Nauk. AR Wrocław 223: 91 — 100.
Google Scholar
Autorzy
Henryk BujakKatedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza we Wrocławiu Poland
Autorzy
Jan KaczmarekKatedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza we Wrocławiu Poland
Autorzy
Anna DopierałaLochow-Petkus Polska Sp. z o. o. Poland
Statystyki
Abstract views: 169PDF downloads: 21
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Paweł Dopierała, Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Anna Dopierała

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Bujak, Jarosław Nadziak, Wpływ różnych substancji aktywnych fungicydów na plonowanie odmian jęczmienia jarego o zróżnicowanej genetycznej odporności na mączniaka prawdziwego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Zastosowanie metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Edward Gacek, Plonowanie odmian pszenicy ozimej w Polsce południowo-zachodniej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Andrzej Kotecki, Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad , Agnieszka Łącka , Jerzy Nawracała , Agnieszka Tomkowiak , Danuta Kurasiak-Popowska , Dorota Weigt , Określenie zróżnicowania genetycznego linii wsobnych kukurydzy za pomocą markerów molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad, Agnieszka Łącka, Poszukiwanie źródeł genetycznej odporności na mączniaka i rdzę w kolekcji linii, rodów i odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Ryszard Weber, Dariusz Zalewski, Jan Kaczmarek, Analiza zmienności masy tysiąca ziaren odmian pszenicy ozimej w seriach doświadczeń PDO na Dolnym Śląsku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Katarzyna Dmochowska-Huba, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Ocena zdolności kombinacyjnej linii kukurydzy na podstawie indeksów potencjału krzyżowania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Gwidon Tratwal, Ocena stabilności plonowania odmian pszenicy ozimej na podstawie doświadczeń porejestrowych w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Andrzej Latusek, Henryk Bujak, Ocena stabilności plonowania odmian rzepaku ozimego w zróżnicowanych warunkach glebowo-klimatycznych Dolnego Śląska na podstawie doświadczeń porejestrowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne








