Zdolność eliminowania wolnych rodników przez ekstrakty uzyskane z frakcji młynarskich ziarna nieoplewionych i oplewionych form jęczmienia i owsa

Renata Wołoch

wtzyw@urk.edu.pl
Katedra Żywienia Człowieka, Wydział Technologii Żywności, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)

Abstrakt

Przeprowadzono ocenę wpływu procesu przemiału na zawartość związków fenolowych w ziarnie jęczmienia (nieoplewionego Rastik i oplewionego Start) i owsa (nieoplewionego Akt i oplewionego Kasztan) oraz zdolność eliminowania wolnych rodników przez ekstrakty uzyskane z badanego materiału. Poziom polifenoli w całym ziarnie jęczmienia obu form był wyższy (3,46 i 2,98 mg katechiny/g SM) w porównaniu do analizowanych odmian owsa (2,32 i 2,00 mg katechiny/ g SM). Proces obłuszczania form oplewionych ziarna jęczmienia i owsa wpłynął na obniżenie zawartości tych związków w obu odmianach odpowiednio: 2,05 i 1,83 mg katechiny/g SM. Ekstrakty metanolowo-acetonowe uzyskane z całego ziarna jęczmienia, formy nieoplewionej i oplewionej, wykazywały dwukrotnie wyższą zdolność eliminowania wolnych rodników (56,93 i 60,32%) w porównaniu z analogicznymi ekstraktami otrzymanymi z całego ziarna owsa (32,14 i 34%). Proces obłuszczania ziarna obu odmian istotnie wpłynął na obniżenie ich aktywności antyoksydacyjnej (41,27 i 23,18%). Najbogatszym źródłem polifenoli były otręby jęczmienne obu form (4,29 i 3,24 mg katechiny/g SM) charakteryzujące się wysoką zdolnością eliminowania DPPH• (62,7 i 59,09%). Natomiast niższą zawartość tych związków (2,46 i 2,4 mg katechiny/g SM) i aktywność antyoksydacyjną (34,76 i 36,62%) stwierdzono w analogicznych otrębach owsianych. Zdolność eliminowania wolnych rodników DPPH• była ściśle skorelowana (r = 0,893) z poziomem związków fenolowych w badanym materiale.

Instytucje finansujące

Pracę wykonano w ramach grantu KBN nr. 3P06T 083 22

Słowa kluczowe:

DPPH•, jęczmień, owies, formy nieoplewionej, formy oplewionej, zawartość polifenoli, zdolność eliminacji

Bravo L. 1998. Polyphenols: chemistry, dietary sources, metabolism, and nutritional significance. Nutr. Rev., 56: 317 — 333. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1753-4887.1998.tb01670.x
Google Scholar

Dimberg L. H., Theander O., Lignert H. 1993. Aventramides — a group of phenolic antioxidants in oats. Cereal Chem. 70: 637 — 641.
Google Scholar

Duve K. J., White P. J. 1991. Extraction and identification of antioxidants in oats. J. Am. Oil Chem. Soc. 68: 365 — 370. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02663751
Google Scholar

Emmons Ch. L., Peterson D. M. 1999. Antioxidant activity and phenolic contents of oat groats and hulls. Cereal Chem. 76: 902 — 906. DOI: https://doi.org/10.1094/CCHEM.1999.76.6.902
Google Scholar

Emmons Ch. L., Peterson D. M., Paul G. L. 1999. Antioxidants capacity of oats (Avena sativa L.) Extracts. 2. In vitro antioxidant activity and content of phenolic and tocol antioxidants. J. Agric. Food Chem. 47: 4894 — 4898. DOI: https://doi.org/10.1021/jf990530i
Google Scholar

Goupy P., Hugues M., Boivin P., Amiot M. J. 1999. Antioxidant composition and activity of barley (Hordeum vulgare) and malt extracts and of isolated phenolic compounds. J. Sci. Food Agric. 79: DOI: https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-0010(199909)79:12<1625::AID-JSFA411>3.0.CO;2-8
Google Scholar

— 1634.
Google Scholar

Hollman P. C. H. 2001. Evidence for health benefits of plant phenols: local or systemic effects? J. Sci. Food Agric. 81: 842 — 852. DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.900
Google Scholar

Kähkönen M. P., Hopia A. I., Vuorela H. J. 1999. Antioxidant activity of plant extracts containing phenolic compounds. J. Agric. Food Chem. 47: 3954 — 3962. DOI: https://doi.org/10.1021/jf990146l
Google Scholar

Naczk M., Shahidi F. 1989. The effect of methanol-ammonia treatment on the content of phenolic acids in cande. Food Chem. 31: 159. DOI: https://doi.org/10.1016/0308-8146(89)90026-5
Google Scholar

Pekarinen S. S., Stöckmann H., Schwarz K., Heinnonen M., Hopia A. I. 1999. Antioxidant activity and partitioning of phenolic acids in bulk and emulsified methyl linoleate. J. Agric. Food Chem. 47: 3036 — 3043. DOI: https://doi.org/10.1021/jf9813236
Google Scholar

Peterson D. M., Emmons Ch. L., Hibbs A. H. 2001. Phenolic antioxidants and antioxidants activity in pearling fractions of oat groats. J. Cereal Sci. 33: 97 — 103. DOI: https://doi.org/10.1006/jcrs.2000.0347
Google Scholar

Rice-Evans C. A., Miller N. J., Bolwell P. G., Bramley P. M., Pridham J. B. 1995. The relative antioxidant activities of plant-derived polyphenolic flavonoids. Free Radical Res. 22: 375. DOI: https://doi.org/10.3109/10715769509145649
Google Scholar

White P. J., Xing Y. 1997. Antioxidants from cereals and legumes. In: Natural antioxidants: chemistry, health effects and applications. Shahidi F. (ed.), AOCS Press, Champaign, IL, USA.
Google Scholar

Zieliński H., Troszyńska A. 2000. Antioxidant capacity of raw and hydrothermal processed cereal grains. Pol. J. Food Nutr. Sci., 9, 50, 3S: 79 — 83.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
10/31/2003

Cited By / Share

Wołoch, R. (2003) „Zdolność eliminowania wolnych rodników przez ekstrakty uzyskane z frakcji młynarskich ziarna nieoplewionych i oplewionych form jęczmienia i owsa”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (229), s. 263–270. doi: 10.37317/biul-2003-0073.

Autorzy

Renata Wołoch 
wtzyw@urk.edu.pl
Katedra Żywienia Człowieka, Wydział Technologii Żywności, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland

Statystyki

Abstract views: 57
PDF downloads: 18


Licencja

Prawa autorskie (c) 2003 Renata Wołoch

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.