Skład chemiczny i wartość pokarmowa zielonki i kiszonki z owsa uprawianego jako roślina ochronna
Piotr Micek
whbz@urk.edu.plKatedra Żywienia Zwierząt, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Tadeusz Zając
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Franciszek Borowiec
Katedra Żywienia Zwierząt, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Celem przeprowadzonych badań było określenie własności ochronnych owsa oraz wpływu fazy rozwojowej roślin na plon, a także wartość pokarmową zielonek i kiszonek z owsa. W doświadczeniu I badano wartość ochronną owsa dla wsiewanej lucerny mieszańcowej. Stwierdzono, że uprawa owsa jako rośliny ochronnej, z uwagi na zmniejszoną ilość wysiewu, umożliwia zebranie średniego plonu masy roślinnej. Owies zapewnia wystarczający dopływ promieniowania fotosyntetycznie czynnego do wsiewki lucerny, umożliwiając jej prawidłowy wzrost i rozwój, a w konsekwencji dobre zagęszczenie. W doświadczeniu II zielonkę z przeznaczeniem do zakiszania koszono w trzech fazach rozwojowych roślin, tj. w fazie kłoszenia, mlecznej i mleczno-woskowej dojrzałości ziarna. Opóźnienie terminu zbioru zielonki z owsa z fazy kłoszenia do fazy mleczno-woskowej dojrzałości ziarna powoduje zwiększenie zawartości suchej masy i zmiany w jej składzie chemicznym. Zwiększeniu zawartości skrobi w suchej masie towarzyszy zmniejszenie zawartości białka i NDF. Zielonki z owsa koszone w fazie kłoszenia, mlecznej lub mleczno-woskowej dojrzałości ziarna są dobrym surowcem kiszonkarskim, a sporządzone z nich kiszonki charakteryzują się wysoką jakością. Ze względu na wydajności suchej masy i energii netto (JPM) z ha zaleca się fazę mleczno-woskową dojrzałości ziarna, jako najbardziej optymalną do zbioru zielonki z owsa z przeznaczeniem do zakiszania.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
kiszonka, owies, plon, skład chemiczny, wartość ochronna, zielonkaBibliografia
AOAC 1995. Official methods of analysis of the Association of Official Analytical Chemists. 16th Edition, Arlington, Virginia, USA.
Google Scholar
Borowiec F., Furgał K., Kamiński J., Zając T. 1998. Nutritional value of silage made of whole plant barley harvested at various grain ripeness stages. J. Anim. Feed. Sci. 7: 45 — 54.
DOI: https://doi.org/10.22358/jafs/69194/1998
Google Scholar
Deriaz R. E. 1961. The routine analysis of carbohydrates and lignin in herbage. J. Sci. Food Agric. 12: 152 — 160.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740120210
Google Scholar
Dewar W. A., McDonald P. 1961. Determination of dry matter in silage by distillation with toluene. J. Sci. Food Agric. 12: 790 — 795.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740121112
Google Scholar
Edmisten K. L., Green J. T., Mueller P. J., Burns J. C. 1998 b. Winter annual small grain forage potential. II. Quantification of nutritive characteristics of four small grain species at six growth stages. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 29 (7/8): 881 — 899.
DOI: https://doi.org/10.1080/00103629809369993
Google Scholar
Engels F. M. 1987. Changes in the physical/chemical structures of cell walls during growth and degradation. In: Degradation of lignocelluloses in ruminants and in industrial processes. J. M. Van der Meer, B. A. Rijkens, M. P. Ferranti (eds.), Elsevier, London: 294 — 312.
Google Scholar
Faisant N., Planchot V., Kozlowski F., Pacouret M. P., Colonna P., Champ M. 1995. Resistant starch determination adapted to products containing high level of resistant starch. Sci. Alim. 15: 83 — 89.
Google Scholar
Gąsowski A., Ostrowska D. 1993. Klucz do oznaczania stadiów rozwojowych niektórych gatunków roślin rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Google Scholar
IZ-INRA 1997. Normy żywienia bydła, owiec i kóz. Praca zbiorowa, Kraków.
Google Scholar
Khorasani G. R., Jedel P. E., Helm J. H., Kennelly J. J. 1997. Influence of stage of maturity on yield components and chemical composition of cereal grain silages. Can. J. Anim. Sci. 77: 259 — 267.
DOI: https://doi.org/10.4141/A96-034
Google Scholar
Kunelius H. T., Johnston H. W., McLeod J. A. 1992. Effect of undersowing barley with Italian ryegrass or red clover on yield, crop composition and root biomass. Agric. Ecosyst. and Environ. 38: 127 — 137.
DOI: https://doi.org/10.1016/0167-8809(92)90138-2
Google Scholar
Lanini W. T., Orloff S. B.,Vargas R. N., Orr J. P.,Marble V. L., Grattan S. R. 1991. Oat companion crop seeding rate effect on alfalfa establishment, yield, and weed control. Agron. J. 83: 330 — 333.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1991.00021962008300020014x
Google Scholar
Legere A., Stevenson F. C., Samson N. 2001.Tillage and weed management effects on forage production in a barley-red clover rotation. Can. J. Plant Sci. 81: 405 — 412.
DOI: https://doi.org/10.4141/P00-169
Google Scholar
Mannerkorpi P., Brandt M. 1995. Feeding value of barley plants as related to stage of maturity. 2. In vivo digestibility and voluntary intake of silages. Acta Agric. Scand. Sect. A. Anim. Sci. 45: 153 — 158.
DOI: https://doi.org/10.1080/09064709509415846
Google Scholar
Mannerkorpi P., Taube F. 1995. Feeding value of barley plants as related to stage of maturity. I. Morphological and chemical composition and in vitro digestibility. Acta Agric. Scand. Sect. A. Animal. Sci. 45: 147 — 152.
DOI: https://doi.org/10.1080/09064709509415845
Google Scholar
McCartney D. H., Vaage A. S. 1994. Comparative yield and feeding value of barley, oat and triticale silages. Can. J. Anim. Sci. 74, 91 — 96.
DOI: https://doi.org/10.4141/cjas94-014
Google Scholar
Playne M. J., McDonald P. 1996. The buffering constituents of herbage and of silage. J. Sci. Food. Agric. 17, 264 — 268.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740170609
Google Scholar
Podkówka W. 1978. Nowoczesne metody kiszenia pasz. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Podkówka W., Janicki B. 1978. Wartość pokarmowa kiszonek z owsa w zależności od fazy wegetacji. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 216: 223 — 228.
Google Scholar
Power J. F., Koerner P. T. 1994. Cover crop production for several planting and harvest dates in Eastern Nebraska. Agron. J. 86: 1092 — 1097.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1994.00021962008600060031x
Google Scholar
Pyś J. B., Micek P. 1997. Jakość i wartość pokarmowa kiszonek z owsa. Biul. Reg. Zakł. Dor. Rol. AR w Krakowie, 314: 71— 75.
Google Scholar
Santrucek J., Svobodova M. 1993. Vliv ruznych zpusobu vysevu a roztece radku na zhutneni pudy vojteskovych porostu.Rostl. Vyr. 39: 203 — 210.
Google Scholar
Skulmowski J. 1974. Metody określania składu pasz i ich jakości. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Zając T. 1998. Studium porównawcze cech morfologicznych i produktywności lucerny mieszańcowej (Medicago media Pers.) uprawianej w czystym siewie i w mieszankach z roślinami motylkowatymi i trawami. Cz. I. Cechy morfologiczne roślin i struktura łanu w zależności od sposobu siewu. Acta Agrobot. 51, (1–2):
DOI: https://doi.org/10.5586/aa.1998.010
Google Scholar
— 117.
Google Scholar
Zając T., Witkowicz R. 1997. Porównanie wartości ochronnej zbóż jarych i bobiku dla koniczyny czerwonej. Cz. I. Wartość ochronna i produkcyjność zbóż jarych i bobiku. Acta Agr. Silv., ser. Agr. 35: 121 — 132.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz ZającKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland
Autorzy
Franciszek BorowiecKatedra Żywienia Zwierząt, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 63PDF downloads: 30
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Piotr Micek, Tadeusz Zając, Franciszek Borowiec
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Halina Góral, Michał Jasieński, Tadeusz Zając, Zdolność kombinacyjna odmian lnu oleistego pod względem cech plonotwórczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
