Kształtowanie się parametrów ulistnienia źdźbła i łanu pszenicy ozimej oraz ich współzależności
Tadeusz Zając
wrol@urk.edu.plKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie (Poland)
Maciej Gierdziewicz
Katedra Genetyki i Metod Doskonalenia Zwierząt, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie (Poland)
Robert Witkowicz
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Dokonano metodą destrukcyjną pomiaru powierzchni blaszek liści źdźbła pszenicy ozimej odmiany Sakwa, uprawianej w latach 1998–1999 po różnych przedplonach na czarnoziemie zdegradowanym. Uzyskane dane wskazują na znaczną zmienność cech empirycznych i pośrednich wywołanych przebiegiem pogody. Oddziaływanie grup przedplonów na wielkość cech źdźbła pszenicy w fazie pełni kłoszenia było nieistotne. Wskaźniki pośrednie należy ocenić jako dobre dodatkowe źródło informacji o ulistnieniu źdźbła, które pozwala na porównanie związków między cechami zachodzących w różnych warunkach. Współczynniki korelacji fenotypowej charakteryzowały się na ogół wysoką wartością, ponieważ w trzech przypadkach dla związków cech empirycznych oraz w jednym przypadku dla cech pośrednich ich wartość przekraczała 0,75. Większość wyliczonych współczynników korelacji prostej była wysoce istotna. Rozkład świeżej masy 1 cm2 blaszki liściowej przebiegał odmiennie u liści zwisających i wyprostowanych. W liściach zwisających największą jednostkową masę miała część liścia w punkcie przegięcia się blaszki liściowej. W liściach wyprostowanych masa 1 cm2 blaszki liścia ulegała zmniejszeniu w kolejnych odcinkach, poczynając od nasady. Bezpośrednie porównanie wkładu wnoszonego przez dwa badane komponenty w powierzchnię całkowitą liści źdźbła wykazuje, że przewagę w tym względzie miała średnia powierzchnia liścia, ponieważ jej udział wynosił 78,8%. Natomiast liczba wyrastających na źdźble liści miała słabsze oddziaływanie, a jej udział wynosił 21,2%. Indeks powierzchni liści łanu pszenicy był zdeterminowany głównie przez wkład całkowitej powierzchni blaszek liści źdźbła, udział tej cechy wynosił 98,3%. Przy uwzględnieniu w modelu równania regresji obsady źdźbeł w fazie pełni kłoszenia (rozwinięte liście flagowe) wkład tego komponentu należy określić jako nikły, ponieważ jego udział w powierzchni liści z 1 m2, wynosił zaledwie 1,7%.
Słowa kluczowe:
cechy empiryczne, cechy pośrednie, komponenty ulistnienia, pszenica ozima, współzależnościBibliografia
Faber A., Bloch Z., Nierobca A., Demidowicz G., Kaczyński L. 1996. Symulacja wzrostu i plonowania pszenicy ozimej uprawianej w Polsce przy użyciu modelu WOFOST. Cz. 1. Kalibracja modelu. Fragm. Agron. XIII, nr 4 (52): 40 — 50.
Google Scholar
Faber A., Nieróbca A. 1999. Prognozowanie plonu pszenicy ozimej na podstawie indeksu powierzchni liści. Fragm. Agron. XVI, 1 (61): 59 — 68.
Google Scholar
Gent M.P.N 1995. Canopy light interception, gas exchange, and biomass in reduced height isolines of winter wheat. Crop Sci. 35 (6): 1636 — 1642.
Google Scholar
Gillett A. G., Crout N. M. J., Stokes D. T., Sylvester-Bradley R., Scott R. K. 1999. Simple winter wheat green area index model under UK conditions. J. Agric. Sci, 132 (3): 263 — 271.
Google Scholar
Hotsonyame G. K., Hunt L. A., 1998. Seeding date, photoperiod and nitrogen effects on specific leaf area of field-grown wheat. Can. J. Plant Sci., 78 (1): 51 — 61.
Google Scholar
Krawontka J. 1997. Analiza zmienności dochodu gospodarstw rolnych w modelach symulacyjnych. Przegląd Statystyczny, R. XLIV, 1: 95 — 103.
Google Scholar
Nieróbca A. 1998. Rozdysponowanie suchej masy w okresie rozwoju pszenicy ozimej. Fragm. Agron. XV, 2 (58): 33 — 44.
Google Scholar
Nieróbca A., Faber A. 1996. Indeks powierzchni liści jako wskaźnik stanu wegetacji oraz wielkości spodziewanego plonu pszenicy. Fragm. Agron. XIII, 3 (51): 54 — 5.
Google Scholar
Podolska G. 1999. Budowa i wydajność łanu pszenicy ozimej w zależności od wybranych czynników agrotechnicznych i modelu rośliny. Pam. Puł. 116: 1 — 133.
Google Scholar
Szmigiel A. 1994. Wpływ nawożenia azotem na powierzchnię asymilacyjną liści i plonowanie pszenicy ozimej. Rocz. Nauk Rol., ser. A T. 111 z. 3/4: 59— 66.
Google Scholar
Zając T., Witkowicz R. 1997. Porównanie wartości ochronnej zbóż jarych i bobiku dla koniczyny czerwonej Cz. I. Wartość ochronna i produkcyjność zbóż jarych i bobiku. Acta Agr. Silv. ser. Agr. 35: 121 — 132.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz Zającwrol@urk.edu.pl
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie Poland
Autorzy
Maciej GierdziewiczKatedra Genetyki i Metod Doskonalenia Zwierząt, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie Poland
Autorzy
Robert WitkowiczKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 1PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Tadeusz Zając, Maciej Gierdziewicz, Robert Witkowicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Halina Góral, Michał Jasieński, Tadeusz Zając, Zdolność kombinacyjna odmian lnu oleistego pod względem cech plonotwórczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
- Piotr Micek, Tadeusz Zając, Franciszek Borowiec, Skład chemiczny i wartość pokarmowa zielonki i kiszonki z owsa uprawianego jako roślina ochronna , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Elżbieta Pisulewska, Marek Kołodziejczyk, Robert Witkowicz, Plonowanie, struktura plonu oraz kształtowanie się morfotypu pszenżyta jarego w zależności od odmiany i ilości wysiewu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 231 (2004): Wydanie regularne
- Bogdan Kulig, Stanisław Kania, Wiesław Szafrański, Tadeusz Zając, Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na intensywność uprawy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
