Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na intensywność uprawy
Bogdan Kulig
wrol@urk.edu.plKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Stanisław Kania
Stacja Hodowli Roślin, Polanowice (Poland)
Wiesław Szafrański
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Tadeusz Zając
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Dwuczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzono w 2000 roku w Stacji Hodowli Roślin Polanowice na czarnoziemie zdegradowanym, metodą losowanych bloków w dwóch powtórzeniach. Celem doświadczenia była ocena wpływu zróżnicowanego nawożenia azotem i ochrony roślin na plon i komponenty struktury kłosa oraz cechy morfologiczne rośliny pszenicy ozimej. Badano następujące czynniki: odmiany — Elena, Izolda, Kaja, Kobra, Korweta, Mikula, Mobela, Roma, Rysa, Sakwa, Symfonia, Wanda, Wilga, Zyta, sposób uprawy — (A1) niski poziom nawożenia N (72 kg/ha), bez antywylegacza i fungicydów; (A2) wyższy poziom nawożenia N (146 kg/ha) + antywylegacz + fungicydy. Uprawa wybranych odmian pszenicy ozimej na dobrym kompleksie glebowym pozwoliła na zebranie wysokiego plonu ziarna, na poziomie 8,7 t/ha. Pełna ochrona roślin przed chorobami oraz pogłówne nawożenie azotem dało istotnie wyższy plon ziarna (o 35%) w porównaniu do technologii niskonakładowej (A1). Najwyższe plony zebrano z poletek obsianych odmianami: Sakwa, Mikula, Elena i Kobra. Po zastosowaniu większej dawki pogłównej azotu i przy pełnej ochronie roślin zanotowano wzrost masy ziarna z kłosa oraz większy udział ziarniaków powyżej 2,8 mm. Stwierdzono również istotny wzrost masy 1000 ziaren i indeksu LAI w przypadku stosowania intensywnej technologii (A2). Wyleganie roślin i porażenie ich przez choroby (septorioza, rdza brunatna) było bardzo duże na obiektach nie chronionych. Analiza współczynników ścieżek dla badanych cech kłosa wykazała, że największy wpływ bezpośredni na masę ziarna z kłosa miała liczba ziaren w kłosie.
Słowa kluczowe:
odmiany, pszenica ozima, plon ziarna, technologia uprawyBibliografia
Adamska H., Paczkowski L. 1999. Zmiany kosztów i cen a opłacalność uprawy pszenicy ozimej w latach 1981/82 – 1997. Pam. Puł. 114: 23 — 30.
Google Scholar
Czembor H.J. 1999. Osiągnięcia w hodowli zbóż w Polsce i postęp hodowlany. Pam. Puł. 114: 41 — 55.
Google Scholar
Frederick J.R. 1997. Winter wheat leaf photosynthesis, stomatal conductance, and leaf nitrogen concentration during reproductive development. Crop Sci. (USA), 37: 1819 — 1826.
Google Scholar
Gawrońska–Kulesza A., Suwara I., Kaczmarska M. 1997. Rola przedplonu i poziomu nawożenia azotem w kształtowaniu struktury łanu i plonu pszenicy ozimej. Bibliotheca Fragmenta Agronomica, 3: 97 — 102.
Google Scholar
Głazek M., Mrówczyński M. 1999. Łączne stosowanie agrochemikaliów w nowoczesnej technologii produkcji zbóż. Pam. Puł. 114: 119 — 126.
Google Scholar
Kociuba W. 1993. Zmienność i współzależność ważniejszych cech rolniczych w populacji pszenżyta ozimego. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, 223: 193 — 199.
Google Scholar
Kozdój J. 1979. Budowa morfologiczna kłosa czterech odmian pszenicy jarej o zróżnicowanej plenności. Biul. IHAR, 137: 89 — 105.
Google Scholar
Kozdój J. 1992. Wpływ wybranych czynników środowiska na morfogenezę kłosa i potencjał plonotwórczy zbóż. Biul. IHAR, 183: 59 — 71.
Google Scholar
Kuś J., Smagacz J. 1987. Zależności między czynnikami struktury a wielkością plonu pszenicy ozimej i jęczmienia jarego. Fragm. Agron. 3: 47 — 56.
Google Scholar
Kuś J., Jończyk K. 1997. Oddziaływanie wybranych elementów agrotechniki na plonowanie pszenicy ozimej. Fragm. Agron. 3: 4 — 16.
Google Scholar
Mazurek J. 1999. Biologiczne podstawy plonowania roślin zbożowych. Pam. Puł., 114: 261 — 273.
Google Scholar
McNeal F.H., Smith E.P., Berg M.A. 1974. Plant height, grain yield, and yield component relationships in spring wheat. Agron. J. 66: 575 — 578.
Google Scholar
Podolska G. 1997. Reakcja odmian i rodów pszenicy ozimej na wybrane czynniki agrotechniczne. I. Wpływ gęstości siewu na plon i strukturę plonu nowych odmian i rodów pszenicy ozimej. Biul. IHAR, 204: 157 — 162.
Google Scholar
Ruszkowski M., Iwanejko M., Bis K., Polak E. 1985. Porównanie różnych technologii uprawy zbóż. II. Pszenica ozima. Pam. Puł. 84: 45 — 58.
Google Scholar
Zając T., Szafrański W., Oleksy A., Witkowicz R. 1999. Indywidualny wkład komponentów struktury plonu ziarna z jednostki powierzchni i z kłosa pszenicy jarej uprawianej po różnych przedplonach. Fragm. Agron. 4: 76 — 87.
Google Scholar
Autorzy
Bogdan Kuligwrol@urk.edu.pl
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland
Autorzy
Stanisław KaniaStacja Hodowli Roślin, Polanowice Poland
Autorzy
Wiesław SzafrańskiKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland
Autorzy
Tadeusz ZającKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 1PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Bogdan Kulig, Stanisław Kania, Wiesław Szafrański, Tadeusz Zając
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Halina Góral, Michał Jasieński, Tadeusz Zając, Zdolność kombinacyjna odmian lnu oleistego pod względem cech plonotwórczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
- Piotr Micek, Tadeusz Zając, Franciszek Borowiec, Skład chemiczny i wartość pokarmowa zielonki i kiszonki z owsa uprawianego jako roślina ochronna , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Jan Kołodziej, Bogdan Kulig, Wpływ pogody na kształtowanie się plonu i wybranych cech owsa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 235 (2005): Wydanie regularne
- Tadeusz Zając, Maciej Gierdziewicz, Robert Witkowicz, Kształtowanie się parametrów ulistnienia źdźbła i łanu pszenicy ozimej oraz ich współzależności , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
