Odporność pszenicy jarej na suszę glebową w fazie kłoszenia

Małgorzata Grutkowska

m.grutkowska@ihar.edu.pl
Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin IHAR w Radzikowie (Poland)

Barbara Zagdańska


Katedra Biochemii SGGW (Poland)

Zbigniew Rybka


Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin IHAR w Radzikowie (Poland)

Abstrakt

Rośliny dziesięciu odmian pszenicy jarej poddano działaniu suszy glebowej w fazie kłoszenia aż do osiągnięcia około 50% deficytu wodnego w liściu flagowym. Wykazano, że badane odmiany różniły się zdolnością zarówno do unikania, jak i tolerowania odwodnienia. Najwyższą zdolnością do unikania odwodnienia charakteryzowała się odmiana Torka, zaś najmniejszą odmiana Broma. Susza przyspieszyła kwitnienie większości odmian. Obniżenie masy ziaren (o 34%) oraz liczby ziaren z kłosa (o 44%) przyczyniło się do redukcji plonu (o 71%). Największa redukcja dotyczyła ziaren czwartorzędowych (90%), natomiast najmniejsza — pierwszo- i drugorzędowych (33%). Przeprowadzone doświadczenia pozwoliły na wyodrębnienie odmian odpornych, średnio wrażliwych i wrażliwych na suszę glebową w fazie kłoszenia.


Słowa kluczowe:

deficyt wodny, plon, pszenica jara, Triticum aestivum L., susza glebowa

Araus J. L., Slafer G. A., Reynolds M. P., Royo C. 2002. Plant breeding and drought in C3 cereals: what should we breed for? Ann. Bot. 89: 925 — 940. DOI: https://doi.org/10.1093/aob/mcf049
Google Scholar

Behnke M., Kaczyński L., Lewandowska B., Zych J. 1988. Syntezy wyników doświadczeń odmianowych. Zboża jare. COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar

Behnke M., Kaczyński L., Lewandowska B., Zych J. 1992. Syntezy wyników doświadczeń odmianowych. Zboża jare. COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar

Blum A. 1988. Plant Breeding for Stress Environments. CRC Press, Boca Raton, Florida.
Google Scholar

Ekanayake I. J., de Datta S. K., Steponkus P. L. 1989. Spikelet sterility and flowering response of rice to water stress at anthesis. Ann. Bot. 63: 257 — 264. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.aob.a087740
Google Scholar

Gharti-Chhetri G. B., Lales J. S. 1990. Effect of drought on yield and yield components of nine spring wheat (Triticum aestivum) cultivars at reproductive stage under tropical environmental conditions. Belg. J. Bot. 123: 19 — 26.
Google Scholar

Hsiao T. C., Fereres E., Acevedo E., Henderson D. W. 1976. Water stress and dynamics of growth and yield of crop plants. W: Water and Plant Life: Problems and Modern Approaches, Lange i in. (eds). Springer Verlag, Berlin DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-66429-8_18
Google Scholar

Kacperska A. 1991. Odporność roślin na stresowe abiotyczne czynniki środowiska i metody jej oceny. Post. Nauk Roln. 1/2, 21 — 32.
Google Scholar

Kozdój J. 1994. Wzrost i rozwój rośliny zbożowej – badania botaniczne a praktyka rolnicza. Biul. IHAR 192: 3 — 21.
Google Scholar

Levitt J. 1980. Plant Responses to Environmental Stresses. Academic Press, New York.
Google Scholar

Morgan J. M. 1980. Possible role of abscisic acid in reducing seed set in water stressed wheat plants. Nature 285: 655 — 657. DOI: https://doi.org/10.1038/285655a0
Google Scholar

Oosterhuis D. M., Cartwright P. M. 1983. Spike differentiation and floret survival in semidwarf spring wheat as affected by water stress and photoperiod. Crop Sci 23: 711 — 717. DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1983.0011183X002300040026x
Google Scholar

Richards R. A. 2000. Selectable traits to increase crop photosynthesis and yield of grain crops. J. Exp. Bot. 51: 447 — 458. DOI: https://doi.org/10.1093/jexbot/51.suppl_1.447
Google Scholar

Saini H. S., Aspinall D. 1981. Effect of water deficit on sporogenesis in wheat (Triticum aestivum L). Ann. Bot. 43: 623 — 633. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.aob.a086170
Google Scholar

Stocker O. 1929. Das Wasserdefizit von Gefässpflanzen in verschiedenen Klimazonen. Planta 7: 382 — 387. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01916035
Google Scholar

Sullivan C. Y. 1972. Technique for measuring plant drought stress. W: Drought Injury and Resistance in Crop. K. L., Larson, Eastin J. D. (eds). 1–19. Madison, Wisconsin, American Society of Plant Physiologists. DOI: https://doi.org/10.2135/cssaspecpub2.c1
Google Scholar

Wardlaw J. F. 1971. The early stages of grain development in wheat response to water stress in a single variety. Aust. J. Biol. Sci 24: 1047 — 1055. DOI: https://doi.org/10.1071/BI9711047
Google Scholar

Wiśniewski K., Zagdańska B. 2001. Genotype-dependent proteolytic response of spring wheat to water deficiency. J. Exp. Bot. 1455 — 1463. DOI: https://doi.org/10.1093/jexbot/52.360.1455
Google Scholar

Zagdańska B. 1992. Fizjologiczne kryteria odporności roślin na suszę. Biul. IHAR 183: 11 — 19.
Google Scholar

Zagdańska B., Pacanowska A. 1979 a. Dehydration tolerance of spring wheat and its relation to plant growth and productivity under soil drought conditions. Biol. Plant. 21: 452 — 461. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02889489
Google Scholar

Zagdańska B., Pacanowska A. 1979b. Dehydration tolerance in spring wheat seeds. Biol. Plant. 21: 462 — 467. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02889491
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2003

Cited By / Share

Grutkowska, M., Zagdańska, B. i Rybka, Z. (2003) „Odporność pszenicy jarej na suszę glebową w fazie kłoszenia”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (228), s. 51–59. doi: 10.37317/biul-2003-0088.

Autorzy

Małgorzata Grutkowska 
m.grutkowska@ihar.edu.pl
Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin IHAR w Radzikowie Poland

Autorzy

Barbara Zagdańska 

Katedra Biochemii SGGW Poland

Autorzy

Zbigniew Rybka 

Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin IHAR w Radzikowie Poland

Statystyki

Abstract views: 58
PDF downloads: 18


Licencja

Prawa autorskie (c) 2003 Małgorzata Grutkowska, Barbara Zagdańska, Zbigniew Rybka

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.