Związek pomiędzy wartością siewną a składem chemicznym dojrzewających nasion grochu (Pisum sativum L. ssp. sativum)
Część I. Zmiany zdolności kiełkowania, zdrowotności i zawartości oligosacharydów w czasie rozwoju i dojrzewania nasion grochu
Krystyna Kolasińska
k.kolasinska@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Barbara Wiewióra
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Celem badań była ocena dynamiki gromadzenia oligosacharydów w dojrzewających nasionach grochu w powiązaniu ze zdolnością kiełkowania i zdrowotnością nasion. Do doświadczeń użyto nasion 4 odmian grochu zebranych w latach 1998, 1999 i 2000. Strąki z nasionami pobierano co 5 dni, począwszy od 25 dnia po kwitnieniu roślin (dpk) aż do pełnej dojrzałości. Oznaczano wilgotność, świeżą i suchą masę oraz zdolność kiełkowania i zdrowotność nasion. Analizowano ilość sacharozy, rafinozy i stachiozy. Świeża masa niedojrzałych i silnie uwodnionych nasion (powyżej 60%) była wysoka, a po osiągnięciu pełnej dojrzałości spadła prawie trzykrotnie. Akumulacja suchej masy przebiegała powoli przez cały czas dojrzewania. Zdolność kiełkowania w 25.dpk wynosiła od 3 do 69%. W 35 dpk dla większości badanych prób wilgotność nasion gwałtownie spadała, a zdolność kiełkowania osiągnęła wartości maksymalne. W końcowym okresie dojrzewania, kiedy zdolność kiełkowania już nie zmieniała się, następował spadek ogólnej zdrowotności nasion, przy czym grzyby patogeniczne występowały mniej licznie niż saprofity. Stwierdzono, że grzyby z rodzaju Ascochyta liczniej wystąpiły na nasionach zebranych w 25. dpk (średnio 7,9%) i 30. dpk (średnio 10%) niż na nasionach dojrzałych (4%). Także występowanie grzyba Botrytis cinerea, wywołującego szarą pleśń grochu, w miarę dojrzewania nasion spadało z około 7% do 3%. W początkowym okresie dojrzewania poziom oligosacharydów był wysoki (6,4–7,5%) i w miarę dojrzewania nasion spadał (od 3,2 do 5,3%). Największy spadek zawartości oligosacharydów przebiegał pomiędzy 25. a 35. dkp. W tym czasie następowało intensywne gromadzenie suchej masy i wzrost zdolności kiełkowania nasion. Ilość sacharozy w tym czasie zmniejszyła się prawie trzykrotnie. Poziom rafinozy był raczej stabilny, a stachiozy niejednolity przez cały czas dojrzewania nasion. Udział cukrów w kształtowaniu wartości siewnej nasion grochu był znaczący, ale niejednolity w trakcie rozwoju nasienia.
Słowa kluczowe:
groch, oligosacharydy, zdolność kiełkowania, zdrowotność, nasionaBibliografia
Bach-Knudsen K. E., Li B. W. 1991. Determination of oligosaccharides in protein-reachfeeffstuffs by gaz-liquid chromatography and high-performance liquid chromatography. J. Agric. Food Chemistry. 39: 689 — 694.
DOI: https://doi.org/10.1021/jf00004a013
Google Scholar
Barnett H. L. 1960. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Pub. Company. Minneapolis:1 — 225.
Google Scholar
Dziennik Ustaw RP. Warszawa, dnia 3 października 2001 r. Nr 108. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 sierpnia 2001: 7965 — 7966.
Google Scholar
Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN Warszawa
Google Scholar
Ellis M. B. 1971. Dematiaceous Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute. Kew, Surrey, England.
DOI: https://doi.org/10.1079/9780851986180.0000
Google Scholar
Grzesiuk S, Kulka K. 1981. Fizjologia i biochemia nasion. PWRiL, Warszawa: 605 pp.
Google Scholar
Hawett P. D. 1987. Pathogen viability of seed in deep — freeze storage. Seed Sci. Technol. 15: 73 — 77.
Google Scholar
International Seed Testing Association. 1996. International Rules For Seed Testing. Seed Sci. Technol. 24, Suppl.: 335 pp.
Google Scholar
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium) PAN, Warszawa-Kraków: 1 — 158.
Google Scholar
Lahuta L., Rejowski A., Górecki R. J. 1993. Gromadzenie węglowodanów w dojrzewających nasionach bobiku. “Znaczenie jakości materiału siewnego w produkcji roślinnej”. Konf. Nauk. PAN, SGGW, Warszawa 23–24 IX 1993.
Google Scholar
Marcinkowska J., Szyrmer J. 1992. Etiologia zgorzeli siewek grochu ozimego (Pisum sativum L. var. arvense (L.) Poir.). Biul. IHAR 184: 89 — 92.
Google Scholar
Marquardt R. R. 1986. Future potential for use in animal feeds. In: World crops: cool season food legumes. Publisher Martinus Nijhoff/Dr. W. Junk, Dordrecht.
Google Scholar
Mierzwińska T. 1971. Zmiany biochemiczne w dojrzewających nasionach bobiku w czasie osiągania wczesnej dojrzałości fizjologicznej. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 113: 97 — 110.
Google Scholar
Piotrowicz-Cieślak A. I., Górecki R. J., Fordoński G. 1993. Związek pomiędzy żywotnością a wigorem dojrzewających nasion łubinu żółtego a ich metabolizmem węglowodanowym. “Znaczenie jakości materiału siewnego w produkcji roślinnej”. Konf. Nauk. PAN, SGGW, Warszawa 23–24 IX 1993.
Google Scholar
Autorzy
Krystyna Kolasińskak.kolasinska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Autorzy
Barbara WiewióraInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 157PDF downloads: 22
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Krystyna Kolasińska, Barbara Wiewióra

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Danuta Martyniak, Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Wpływ bioodpadu z pofermentu biogazowni na plonowanie biomasy oraz skład chemiczny traw wieloletnich , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 297/298 (2022): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Rola grzybów endofitycznych rodzaju Epichloë w ekosystemie traw oraz wpływ na zdrowie roślin i zwierząt , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 302 (2024): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Dariusz R. Mańkowski, Zofia Bulińska-Radomska, Zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznej produkcji nasiennej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Krystyna Kolasińska, Wpływ naturalnych metod zaprawiania na zdolność kiełkowania i wigor zbóż jarych wyprodukowanych na ekologicznych plantacjach nasiennych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 247 (2008): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Monika Żurek, Ocena zasiedlenia przez grzyby endofityczne nasion wybranych mieszanek traw pastewnych dostępnych na rynku krajowym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Maria Prończuk, Anna Ostrowska, Infekcja nasion traw przez endofity w kolejnych latach użytkowania plantacji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 242 (2006): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Dagmara Bronisz, Ocena zdrowotności materiału nasiennego traw w zależności od wybranych zapraw nasiennych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 294 (2021): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Występowanie grzybów endofitycznych na trwałych użytkach zielonych województwa mazowieckiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Piotr Ochodzki, Barbara Wiewióra, Ocena zawartości ergowaliny w trawach runi wybranych trwałych użytków zielonych na terenie województwa mazowieckiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Wpływ naturalnych zapraw na zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznych plantacji nasiennych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne








