Związek pomiędzy wartością siewną a składem chemicznym dojrzewających nasion grochu (Pisum sativum L. ssp. sativum)

Część I. Zmiany zdolności kiełkowania, zdrowotności i zawartości oligosacharydów w czasie rozwoju i dojrzewania nasion grochu

Krystyna Kolasińska

k.kolasinska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)

Barbara Wiewióra


Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)

Abstrakt

Celem badań była ocena dynamiki gromadzenia oligosacharydów w dojrzewających nasionach grochu w powiązaniu ze zdolnością kiełkowania i zdrowotnością nasion. Do doświadczeń użyto nasion 4 odmian grochu zebranych w latach 1998, 1999 i 2000. Strąki z nasionami pobierano co 5 dni, począwszy od 25 dnia po kwitnieniu roślin (dpk) aż do pełnej dojrzałości. Oznaczano wilgotność, świeżą i suchą masę oraz zdolność kiełkowania i zdrowotność nasion. Analizowano ilość sacharozy, rafinozy i stachiozy. Świeża masa niedojrzałych i silnie uwodnionych nasion (powyżej 60%) była wysoka, a po osiągnięciu pełnej dojrzałości spadła prawie trzykrotnie. Akumulacja suchej masy przebiegała powoli przez cały czas dojrzewania. Zdolność kiełkowania w 25.dpk wynosiła od 3 do 69%. W 35 dpk dla większości badanych prób wilgotność nasion gwałtownie spadała, a zdolność kiełkowania osiągnęła wartości maksymalne. W końcowym okresie dojrzewania, kiedy zdolność kiełkowania już nie zmieniała się, następował spadek ogólnej zdrowotności nasion, przy czym grzyby patogeniczne występowały mniej licznie niż saprofity. Stwierdzono, że grzyby z rodzaju Ascochyta liczniej wystąpiły na nasionach zebranych w 25. dpk (średnio 7,9%) i 30. dpk (średnio 10%) niż na nasionach dojrzałych (4%). Także występowanie grzyba Botrytis cinerea, wywołującego szarą pleśń grochu, w miarę dojrzewania nasion spadało z około 7% do 3%. W początkowym okresie dojrzewania poziom oligosacharydów był wysoki (6,4–7,5%) i w miarę dojrzewania nasion spadał (od 3,2 do 5,3%). Największy spadek zawartości oligosacharydów przebiegał pomiędzy 25. a 35. dkp. W tym czasie następowało intensywne gromadzenie suchej masy i wzrost zdolności kiełkowania nasion. Ilość sacharozy w tym czasie zmniejszyła się prawie trzykrotnie. Poziom rafinozy był raczej stabilny, a stachiozy niejednolity przez cały czas dojrzewania nasion. Udział cukrów w kształtowaniu wartości siewnej nasion grochu był znaczący, ale niejednolity w trakcie rozwoju nasienia.


Słowa kluczowe:

groch, oligosacharydy, zdolność kiełkowania, zdrowotność, nasiona

Bach-Knudsen K. E., Li B. W. 1991. Determination of oligosaccharides in protein-reachfeeffstuffs by gaz-liquid chromatography and high-performance liquid chromatography. J. Agric. Food Chemistry. 39: 689 — 694. DOI: https://doi.org/10.1021/jf00004a013
Google Scholar

Barnett H. L. 1960. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Pub. Company. Minneapolis:1 — 225.
Google Scholar

Dziennik Ustaw RP. Warszawa, dnia 3 października 2001 r. Nr 108. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 sierpnia 2001: 7965 — 7966.
Google Scholar

Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN Warszawa
Google Scholar

Ellis M. B. 1971. Dematiaceous Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute. Kew, Surrey, England. DOI: https://doi.org/10.1079/9780851986180.0000
Google Scholar

Grzesiuk S, Kulka K. 1981. Fizjologia i biochemia nasion. PWRiL, Warszawa: 605 pp.
Google Scholar

Hawett P. D. 1987. Pathogen viability of seed in deep — freeze storage. Seed Sci. Technol. 15: 73 — 77.
Google Scholar

International Seed Testing Association. 1996. International Rules For Seed Testing. Seed Sci. Technol. 24, Suppl.: 335 pp.
Google Scholar

Kwaśna H., Chełkowski J., Zajowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium) PAN, Warszawa-Kraków: 1 — 158.
Google Scholar

Lahuta L., Rejowski A., Górecki R. J. 1993. Gromadzenie węglowodanów w dojrzewających nasionach bobiku. “Znaczenie jakości materiału siewnego w produkcji roślinnej”. Konf. Nauk. PAN, SGGW, Warszawa 23–24 IX 1993.
Google Scholar

Marcinkowska J., Szyrmer J. 1992. Etiologia zgorzeli siewek grochu ozimego (Pisum sativum L. var. arvense (L.) Poir.). Biul. IHAR 184: 89 — 92.
Google Scholar

Marquardt R. R. 1986. Future potential for use in animal feeds. In: World crops: cool season food legumes. Publisher Martinus Nijhoff/Dr. W. Junk, Dordrecht.
Google Scholar

Mierzwińska T. 1971. Zmiany biochemiczne w dojrzewających nasionach bobiku w czasie osiągania wczesnej dojrzałości fizjologicznej. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 113: 97 — 110.
Google Scholar

Piotrowicz-Cieślak A. I., Górecki R. J., Fordoński G. 1993. Związek pomiędzy żywotnością a wigorem dojrzewających nasion łubinu żółtego a ich metabolizmem węglowodanowym. “Znaczenie jakości materiału siewnego w produkcji roślinnej”. Konf. Nauk. PAN, SGGW, Warszawa 23–24 IX 1993.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
06/30/2003

Cited By / Share

Kolasińska, K. i Wiewióra, B. (2003) „Związek pomiędzy wartością siewną a składem chemicznym dojrzewających nasion grochu (Pisum sativum L. ssp. sativum): Część I. Zmiany zdolności kiełkowania, zdrowotności i zawartości oligosacharydów w czasie rozwoju i dojrzewania nasion grochu”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (226/227), s. 463–471. doi: 10.37317/biul-2003-0173.

Autorzy

Krystyna Kolasińska 
k.kolasinska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland

Autorzy

Barbara Wiewióra 

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland

Statystyki

Abstract views: 157
PDF downloads: 22


Licencja

Prawa autorskie (c) 2003 Krystyna Kolasińska, Barbara Wiewióra

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora

1 2 3 > >>