Oddziaływanie czynników meteorologicznych na występowanie ospowatości bulw ziemniaka
Barbara Lutomirska
b.lutomirska@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomi Ziemniaka w Jadwisinie (Poland)
Joanna Jankowska
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomi Ziemniaka w Jadwisinie (Poland)
Abstrakt
Ospowatość jest jedną z chorób skórki bulw ziemniaka. Spośród wyróżnianych 14 grup anastomozowych (AGs) grzyba Rhizoctonia solani sprawcy porażenia, za wykazującą największe możliwości patogeniczne uznawana jest AGs3, charakteryzująca się m.in. łatwością tworzenia sklerocjów na bulwach, których obecność oznacza, że bulwy są ospowate. AGs3 została zidentyfikowana jako dominująca w naszym kraju. Wyniki badań dotyczące nasilenia ospowatości wskazują, że determinuje ją m.in. przebieg pogody. Poglądy dotyczące okresu o istotnym oddziaływaniu czynników meteorologicznych na rozwój sklerocjów na bulwach nie są jednoznaczne. W pracy oceniano wpływ opadów, temperatury powietrza i współczynnika Sielianinowa w pełni wegetacji roślin oraz w okresie 30 dni poprzedzających zbiór, tj. dojrzewania, na udział bulw ze sklerocjami i ich nasilenie. Założono, że uzyskane rezultaty skłonią do modyfikacji opinii, iż występowanie ospowatości bulw jest uzależnione od warunków panujących w fazie dojrzewania ziemniaka. Wykorzystano wyniki uzyskane w trakcie realizacji doświadczeń odmianowych prowadzonych w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Zakład Agronomii Ziemniaka w Jadwisinie, w latach 2007–2013 oraz dane klimatyczne z miejscowego punktu meteorologicznego. Badania wykazały, że czynnikiem najsilniej determinującym udział bulw ze sklerocjami R. solani oraz nasilenie tych zmian na bulwach wszystkich odmian są warunki hydrotermiczne w pełni rozwoju roślin. Stwierdzono także istotne zależności pomiędzy poziomem opadów i temperatury powietrza w wymienionej fazie a uwzględnionymi parametrami występowania ospowatości. Wraz ze zwiększaniem się współczynnika Sielianinowa oraz sum opadów nastąpił wzrost udziału bulw ze sklerocjami i ich nasilenie, natomiast w miarę wzrostu temperatury miało miejsce ograniczanie ospowatości. Analiza wpływu czynników meteorologicznych w okresie dojrzewania wykazała istotny wpływ tylko warunków termicznych.
Słowa kluczowe:
ziemniak, ospowatość, czynniki meteorologiczneBibliografia
Bogucka H., Pawińska M. 1983. Występowanie ospowatości bulw ziemniaka w Polsce w latach 1977–1980. Biul. Inst. Ziem. 29: 141 — 150.
Google Scholar
Häni F., Popow G., Reinhard A. 1998. Ochrona roślin rolniczych w uprawie integrowanej. PWRiL, Warszawa: 130 — 131.
Google Scholar
Hide G. A., Firmager J. P. 1989. Effect of soil temperature and moisture on steam canker (Rhizoctonia solani) disease of potatoes. Potato Res. 32: 75 — 80.
Google Scholar
Kochman J., Węgorek W. 1997. Ochrona roślin. Plantpress, Kraków: 525 — 526.
Google Scholar
Lenc L. 2006. Wpływ podkiełkowywania sadzeniaków na występowanie Rhizoctonia solani Kühn na kiełkach i bulwach sześciu odmian ziemniaka uprawianego w systemie ekologicznym. J. Res. App. in Agric. Eng. 51 (2): 104 — 107.
Google Scholar
Lutomirska B. 2007. Wpływ odmiany i czynników meteorologicznych okresu wegetacji na ospowatość bulw ziemniaka. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 47 (2): 173 — 177.
Google Scholar
Lutomirska B., Jankowska J. 2013. Ospowatość bulw zaawansowanych materiałów hodowlanych ziemniaka. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 53 (4): 789 — 795.
Google Scholar
Mańkowski D. R. 2008. System SAS w badaniach rolniczych. Materiały szkoleniowe. Radzików, IHAR, 2008: 114.
Google Scholar
Metodyka obserwacji, pomiarów i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem. 1999. Praca zbiorowa. Pod redakcją S. Roztropowicz IHAR O/Jadwisin: 50 ss.
Google Scholar
Molga M., 1986. Podstawy klimatologii rolniczej. PWRL, Warszawa, s 544 — 547.
Google Scholar
Nowacki W. 2006. Straty plonu handlowego ziemniaka powodowane przez choroby i szkodniki w 2005 roku. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin 46 (1): 193 — 201.
Google Scholar
Panka D., Sadowski C., Rolbiecki S. 2007. Influence of micro irrigation on health status of chosen potato cultivars grown in very light soil. Proceedings of the IIIrd. Balkan Symposium on Vegetable and Potatoes: 357 — 360.
Google Scholar
Towsend G.R., Heuberger J.W. 1943. Methods for estimating losses caused by diseases in fungicide experiments. Plant Dis. Rep. 24: 340 — 343.
Google Scholar
Tsror (Lahkim) L., Peretz-Alon I. 2005. The influence of the inoculum source of Rhizoctonia solani on development of black scurf on potato. J. Phytopathol. 153: 240 — 244.
Google Scholar
Weber Z. 1989. Zależności pomiędzy występowaniem ospowatości sadzeniaków, zgnilizny kiełków i ospowatości bulw (Rhizoctonia solani K.) u 42 odmian ziemniaka. Zesz. Nauk. ART w Bydgoszczy nr 159. Rol. 28: 145 — 151.
Google Scholar
Woodhal1 J. W., Lees A. K., Edwards S. G., Jenkinson P. 2008. Infection of potato by Rhizoctonia solani: effect of anastomosis group. Plant Path. 57: 897 — 905.
Google Scholar
Woodhall, J. W., Lutomirska B., Wharton P. S. 2013: Rhizoctonia solani Anastomosis Group 3 is Predominant in Potato Tubers in Poland. Plant Dis. 9/ 9: 1,245.2 — 1,245.2.
Google Scholar
Wnękowski St., Błaszczak W. 1997. Choroby ziemniaka — Rizoktonioza ziemiaka. W: Ochrona roślin. Praca zbior. pod red. Kochman J., Węgorek W. Plantpress, Kraków: 525 — 526.
Google Scholar
Wróbel S. 2003. Porażenie bulw ziemniaka parchem zwykłym i rizoktoniozą w zależności od zabiegów stosowanych w nasiennictwie. Biul. IHAR 228: 283 — 289.
Google Scholar
Zarzecka K., Gugała M., Rymuza K. 2009. Wpływ metod agrotechnicznych i herbicydów na porażenie przez rizoktoniozę (Rhizoctonia solani) bulw ziemniaka odmiany Wiking. Biul. IHAR 251: 235 — 241.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Lutomirskab.lutomirska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomi Ziemniaka w Jadwisinie Poland
Autorzy
Joanna JankowskaInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomi Ziemniaka w Jadwisinie Poland
Statystyki
Abstract views: 69PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Barbara Lutomirska, Joanna Jankowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Jankowska, Milena Pietraszko, Analiza stabilności i szerokiej adaptacji plonu ogólnego bulw odmian ziemniaka uprawianych na glebie lekkiej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 294 (2021): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Marianna Szutkowska, Wojciech Nowacki, Milena Pietraszko, Joanna Jankowska, Występowanie wad kształtu bulw w plonie odmian i zaawansowanych materiałów hodowlanych ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Joanna Jankowska, Występowanie deformacji i spękań bulw ziemniaka w zależności od warunków meteorologicznych i odmiany , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Joanna Jankowska, Wpływ odmiany, temperatury przechowywania i warunków pogodowych podczas wegetacji na straty przechowalnicze 11 odmian ziemniaka badanych w latach 2009–2011 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Wpływ odmian i czynników meteorologicznych na zmienność faz fenologicznych ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 247 (2008): Wydanie regularne
