Wpływ środowiska i niektórych czynników agrotechnicznych na porażanie się bulw ziemniaka parchem zwykłym
Marianna Szutkowska
m.szutkowska@ihar.edu.plZakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin (Poland)
Barbara Lutomirska
Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin (Poland)
Abstrakt
W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach 1997–2000 na mikropoletkach, na glebach o składzie granulometrycznym: ps:pgl, pgl:gl, pgl:pgl, ps:gl, pgm:gl/gś, gś:gc/ił. Zróżnicowaną wilgotność gleby uzyskiwano nawadniając ziemniaki w okresie od zakończenia wschodów do pełni kwitnienia. Zastosowano też dwa rodzaje nawozów azotowych: o działaniu lekko zasadowym i lekko kwaśnym. W latach 1997–1998 wprowadzono pogłównie wapnowanie CaCO3 w dawce odpowiadającej 1/2 kwasowości hydrolitycznej, zaś w latach 1999 i 2000 dolistne dokarmianie roślin saletrą wapniową. W naturalnych warunkach pogodowych porażenie bulw parchem zwykłym w badanych latach było istotnie zróżnicowane. Czynnikami oddziaływującymi na nasilenie objawów choroby były wilgotność i skład granulometryczny gleby. W tych samych warunkach pogodowych wilgotność gleby ciężkiej (gliny) była wyższa, a nasilenie objawów choroby na bulwach istotnie mniejsze, niż na glebach lżejszych. Czterokrotne nawadnianie, każdorazowo dawką 30 mm wody, którego efektem była znacząca poprawa wilgotności, istotnie ograniczało porażenie bulw. Zastosowanie nawozu azotowego o odczynie lekko zasadowym istotnie zwiększało porażenie bulw parchem. Było to szczególnie wyraźne w latach o niskim poziomie opadów w okresie wiosny, nawadnianie w takich warunkach powodowało modyfikację układu wyników. Stwierdzono, że oddziaływanie pogłównego wapnowania na porażenie bulw jest uzależnione od składu granulometrycznego gleby. W warunkach przeprowadzonych doświadczeń dokarmianie roślin nie miało znaczenia dla zagrożenia bulw parchem zwykłym.
Słowa kluczowe:
gleba, nawadnianie, nawożenie N, parch zwykły, wapnowanieBibliografia
Anonim. 1996. Scotland the natural home of seed potatoes. Scottish Seed Potato Development Council. Haddington: 216.
Google Scholar
Anonim. 2000. Netherland Cataloque of Potato Varieties. NIVAA: 256.
Google Scholar
Fotyma M., Zięba S. 1988. Przyrodnicze i gospodarcze podstawy wapnowania gleb. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Gawińska H., Kapsa J., Lewosz W., Osowski J. 1999. Parch zwykły ziemniaka (Streptomyces scabies) i jego występowanie w Polsce. Ochrona Ziemniaka. Konferencja. Kołobrzeg: 58 — 62.
Google Scholar
Głuska A., Nowacki W. 2001. Wpływ opadów i warunków glebowych na porażenie bulw parchem zwykłym (Streptomyces scabies). Ochrona Ziemniaka. Konferencja. Kołobrzeg: 72 — 77.
Google Scholar
Goffart J. P., Colin J., Ryckmans D. 1996. Control of common scab of potato tubers by irrigation and secendary effects on the crop in Belgian loam soils. Abst. 13th EAPR Conf. Veldhoven: 255 — 256.
Google Scholar
Goto K. 1984. Relationships between soil pH, available Ca and prevalence of potato scab.
DOI: https://doi.org/10.1080/00380768.1985.10557448
Google Scholar
th Trien. Conf. EAPR Interlaken, Abstr. Conf. Papers: 129 — 130.
Google Scholar
Grześkiewicz H. 1993. Wpływ pogłównego wapnowania ziemniaków na plon bulw oraz porażenie ich parchem zwykłym i srebrzystym. W: Przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny oraz skutki zakwaszenia gleb. Mat. Symp. AR Lublin 21–22. 09. 1993. AR Lublin: 151.
Google Scholar
Grześkiewicz H., Rudkiewicz F., Soćko J. 1990. Porażenie bulw ziemniaka parchem zwykłym w zależności od stopnia zakwaszenia i składu mechanicznego gleb, nawożenia manganem oraz ilości opadów. Biul. Inst. Ziemn. 40: 61 — 74.
Google Scholar
Lapwood D. H., Wellings L. W., Howkins J. H. 1973. Irrigation as a practical means to control potato commom scab (Streptomyces scabies): final experiments and conclusion. Plant Pathol. 22/1: 35 — 41.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.1973.tb01766.x
Google Scholar
Mercik S, Barska H., Mercik T. 1978. Badania nad możliwością ograniczenia porażenia bulw ziemniaka parchem zwykłym (Actonomycetes scabies) czynnikami agrotechnicznymi. Rocz. Nauk Rol. A-103-3: 7 — 18.
Google Scholar
Rudkiewicz F. 1988. Wstępne badania nad możliwością ograniczenia porażenia bulw ziemniaka parchem zwykłym. Biul. Inst. Ziemn. 37: 73 — 82.
Google Scholar
Rudkiewicz F., Sikorski J., Ślązak J. 1983. Wpływ rodzaju gleby, nawożenia i zwalczania Phytpphthora infestans na rozwój niektórych chorób na roślinach i bulwach ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 30: 157 — 170.
Google Scholar
Rudkiewicz F., Zakrzewska B. 1987. Wpływ niektórych elementów pogody na porażenie bulw parchem zwykłym i ocena reakcji odmian na tę chorobę. Biul. Inst. Ziemn., 35: 91 — 102.
Google Scholar
Szutkowska M. 1998. Porażanie się bulw ziemniaka parchem zwykłym zależnie od warunków wilgotnościowo-termicznych i składu granulometrycznego gleby. Fragm. Agron. 2 (58): 106 — 119.
Google Scholar
Autorzy
Marianna Szutkowskam.szutkowska@ihar.edu.pl
Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Poland
Autorzy
Barbara LutomirskaZakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin Poland
Statystyki
Abstract views: 6PDF downloads: 3
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Marianna Szutkowska, Barbara Lutomirska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Barbara Lutomirska, Marianna Szutkowska, Wojciech Nowacki, Milena Pietraszko, Joanna Jankowska, Występowanie wad kształtu bulw w plonie odmian i zaawansowanych materiałów hodowlanych ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Joanna Jankowska, Występowanie deformacji i spękań bulw ziemniaka w zależności od warunków meteorologicznych i odmiany , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Joanna Jankowska, Oddziaływanie czynników meteorologicznych na występowanie ospowatości bulw ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 273 (2014): Wydanie regularne
- Tadeusz Gruczek, Barbara Lutomirska, Genowefa Sowa-Niedziałkowska, Podatność odmian ziemniaka na uszkodzenia mechaniczne bulw i straty przechowalnicze , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 232 (2004): Wydanie regularne
- Barbara Lutomirska, Wpływ odmian i czynników meteorologicznych na zmienność faz fenologicznych ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 247 (2008): Wydanie regularne
