Plonowanie odmian żyta ozimego uprawianych na dwóch poziomach intensywności agrotechniki w warunkach Dolnego Śląska
Andrzej Latusek
kghrin@upwr.edu.plKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Henryk Bujak
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Abstrakt
Celem pracy była analiza interakcji genotypowo-środowiskowej oraz ocena stabilności plonowania odmian żyta ozimego w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska. W opracowaniu wykorzystano plony odmian żyta ozimego z doświadczeń porejestrowych przeprowadzonych w latach 2008-2010. Doświadczenia polowe zakładano metodą pasów prostopadłych w dwóch powtórzeniach w Krościnie Małej, Tarnowie Śląskim, Naroczycach i Kondratowicach. Badania prowadzono na dwóch poziomach agrotechnicznych poziom intensywny różnił się od przeciętnego wyższym o 40 kg∙ha-1 nawożeniem azotowym, dolistnym dokarmianiem oraz pełną chemiczną ochroną roślin. Do analizy wytypowano dwie odmiany mieszańcowe Balistic i Visello oraz cztery populacyjne Agrikolo, Bosmo, Dańkowskie Diament, Herakles. Weryfikację hipotez dotyczących braku zróżnicowania kombinacji lat i miejscowości, efektów genotypowych oraz interakcji genotypowo-środowiskowych przeprowadzono w oparciu o wieloczynnikową analizę wariancji. Wykazano występowanie istotnych interakcji genotypów ze środowiskami w obydwu wariantach uprawy. Uzyskane wyniki wskazują, że odmiana mieszańcowa Balistic plonuje najwyżej na obu poziomach agrotechnicznych. Szczegółowa analiza efektów interakcyjnych wykazała, że plony większości odmian modyfikowane były przez zmienne warunki środowiska glebowo-klimatycznego. Spośród badanych genotypów wyróżniono odmianę mieszańcową Visello, która plonowała stabilnie i wysoko na przeciętnym poziomie agrotechnicznym, natomiast w warunkach intensywnej agrotechniki stabilną, ale niskoplonującą była odmiana populacyjna Dańkowskie Diament.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
interakcja genotypowo-środowiskowa, plon ziarna, stabilność plonowania, żyto ozimeBibliografia
Annicchiarico P. 2002. Genotype × Environment Interactions — Challenges and Opportunities for Plant Breeding and Cultivar Recommendations. FAO Plant Prod. and Protect. 174: 5 — 29.
Google Scholar
Becker H. C., Leon J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding 101: 1 — 23.
Google Scholar
Bujak H., Dopierała A., Dopierała P., Nowosad K. 2006. Analiza interakcji genotypowo-środowiskowej plonu odmian żyta ozimego. Biul. IHAR 240/241: 151 — 160.
Google Scholar
Bujak H., Jedyński S., Kaczmarek J. 2008. Ocena stabilności plonowania odmian żyta ozimego na podstawie parametrycznych i nieparametrycznych metod. Biul. IHAR 250: 189 — 202.
Google Scholar
Bujak H., Bojarczuk J., Kaczmarek J. 2004. Interakcja genotypowo-środowiskowa plonowania rodów hodowlanych żyta ozimego. Biul. IHAR 231: 255 — 264.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski J. 2003. Podręcznik użytkownika programu Sergen 4. IGR Poznań 2003.
Google Scholar
Derejko A., Mądry W., Gozdowski D., Rozbicki J., Golba J., Piechociński M., Studnicki M. 2011. Wpływ odmian, miejscowości i intensywności uprawy oraz ich interakcji na plon pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO. Biul. IHAR 259: 131 — 146.
Google Scholar
Dopierała P., Bujak H., Karczmarek J., Dopierała A. 2003. Ocena interakcji genotypowo-środowiskowej plonu populacyjnych i mieszańcowych odmian żyta ozimego. Biul. IHAR 230: 243 — 253.
Google Scholar
Drzazga T., Paderewski J., Mądry W., Kajewski P. 2009. Ocena rodzajów reakcji plonowania odmian pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO na przestrzenne zmienne warunki przyrodnicze w kraju. Biul. IHAR 253: 71 — 82.
Google Scholar
Eberhart S. A., Russell W. A. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop. Sci., 6: 36 — 40.
Google Scholar
Eskridge K. M., Byrne P.F., Crossa J. 1991. Selecting stable cultivars by minimizing the probability of disaster. Field. Crops. Res., 27: 169 — 181.
Google Scholar
Kaczmarek J., Kotecki A., Kotowicz L., Weber R. 2003. Interakcja genotypowo-środowiskowa plonowania odmian rzepaku ozimego w doświadczeniach PDO. Biul. IHAR 226/227/2: 395 — 403.
Google Scholar
Kang M. S. 1988. A rank sum method for selecting high yielding and stable crop genotypes. Cereal Res. Commun. 16: 111 — 115.
Google Scholar
Krajewski P., Kaczmarek Z., Czajka S. 2006. Planowanie i analiza statystyczna doświadczeń hodowlanych. Podręcznik użytkownika programu EKSPLAN wersja 2 (2006).
Google Scholar
Mądry W. 2002. Skuteczność kryterium YS Kanga, opartego na średniej i stabilności plonu w wyborze genotypów zbóż o szerokiej adaptacji w rejonie uprawnym. Roczn. Nauk Roln., Seria A, 116: 11 — 24.
Google Scholar
Mądry W. 2003. Analiza statystyczna miar stabilności na podstawie danych w klasyfikacji genotypy × środowiska. Cz. II, Model mieszany Shukli i model regresji łącznej. Coll. Biom. 207 — 220.
Google Scholar
Mohammadi R., Amri A. 2008. Comparison of parametric and non-parametric methods for selecting stable and adapted durum wheat genotypes in variable environments. Euphytica 159: 419 — 432.
Google Scholar
Nabugoomu F., Kempton R. A., Talbot M. 1999. Analysis of Series of Trials Where Varieties Differ in Sensitivity to Locations. J. Agric. Biol. Env. Stat., Vol. 4, No. 3: 310 — 325.
Google Scholar
Shukla G. K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity 29: 237 — 245.
Google Scholar
Weber R., Zalewski D. 2006. Wpływ interakcji genotypowo-środowiskowej na plonowanie pszenicy ozimej. Biul. IHAR 240/241: 33 — 42.
Google Scholar
Weber R., Zalewski D., Kotecki A., Kaczmarek J. 2007. Ocena przydatności punktów doświadczalnych do prowadzenia PDO na Dolnym Śląsku. Biul. IHAR 245: 5 — 16.
Google Scholar
Autorzy
Andrzej Latusekkghrin@upwr.edu.pl
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Henryk BujakKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Statystyki
Abstract views: 57PDF downloads: 46
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Andrzej Latusek, Henryk Bujak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Bujak, Jarosław Nadziak, Wpływ różnych substancji aktywnych fungicydów na plonowanie odmian jęczmienia jarego o zróżnicowanej genetycznej odporności na mączniaka prawdziwego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Zastosowanie metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Edward Gacek, Plonowanie odmian pszenicy ozimej w Polsce południowo-zachodniej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad, Agnieszka Łącka, Poszukiwanie źródeł genetycznej odporności na mączniaka i rdzę w kolekcji linii, rodów i odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Andrzej Kotecki, Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad , Agnieszka Łącka , Jerzy Nawracała , Agnieszka Tomkowiak , Danuta Kurasiak-Popowska , Dorota Weigt , Określenie zróżnicowania genetycznego linii wsobnych kukurydzy za pomocą markerów molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Sylwia Lewandowska, Henryk Bujak, Tomasz Mikulski, Martin Frauen, Marcin Puślednik, Dwadzieścia lat od pierwszej rejestracji odmiany rzepaku ozimego firmy NPZ-Lembke w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Andrzej Latusek, Henryk Bujak, Ocena stabilności plonowania odmian rzepaku ozimego w zróżnicowanych warunkach glebowo-klimatycznych Dolnego Śląska na podstawie doświadczeń porejestrowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Kamila Nowosad, Henryk Bujak, Genotypowanie kukurydzy z wykorzystaniem markerów KASP , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
- Henryk Bujak, Gwidon Tratwal, Ocena stabilności plonowania odmian pszenicy ozimej na podstawie doświadczeń porejestrowych w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
