Ocena rodzajów reakcji plonowania odmian pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO na przestrzennie zmienne warunki przyrodnicze w kraju
Tadeusz Drzazga
kobierzyce@nasiona.com.plHodowla Roślin Rolniczych „Nasiona Kobierzyc” (Poland)
Jakub Paderewski
Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki SGGW (Poland)
Paweł Krajewski
Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
Analizowano wyniki plonowania 31 odmian pszenicy ozimej, uzyskane w wielokrotnej i wieloletniej (2005–2007) serii doświadczeń PDO wykonanych w 20 Stacjach Doświadczalnych Oceny Odmian (SDOO), należących do COBORU przy pierwszym (niższym) poziomie inten¬sywności agrotechniki. Celem pracy było określenie rodzajów funkcji średniej wieloletniej plonu ziarna odmian pszenicy ozimej pod wpływem zmiennych warunków przyrodniczych (środowi¬skowych) w Polsce. Na podstawie średnich z powtórzeń, stanowiących 3-kierunkową klasyfikację odmiany × miejscowości × lata (klasyfikacja GLY) wykonano trójczynnikową analizę wariancji według modelu mieszanego. Dla średnich plonu poprzez lata (kombinacje GL), wykonano analizę AMMI. Badane odmiany pszenicy ozimej zostały podzielone na grupy o podobnym profilu efektów interakcji GL za pomocą analizy skupień metodą Warda. Odmiany w każdej takiej grupie jednorodnej podzielono na rozłączne podgrupy o jednorodnych średnich genotypowych stosując niehierarchiczną analizę skupień Calińskiego i Corstena (1985).
Słowa kluczowe:
pszenica ozima, doświadczenia PDO, analiza AMMI, analiza skupieńBibliografia
Allard R. W., Bradshaw A. D. 1964. Implications of genotype-environmental interactions in applied plant breeding. Crop Sci. 4: 503 — 508.
Google Scholar
Annicchiarico P. 2002 a. Defining adaptation strategies and yield stability targets in breeding programmes. In: Quantitative genetics, genomics and plant breeding. Kang M.S. (Ed.), CABI, Wallingford, UK. 165 — 183.
Google Scholar
Annicchiarico P. 2002 b. Genotype-environment interactions: challenges and opportunities for plant breeding and cultivar recommendations. FAO Plant Production and Protection Paper No. 174. Food and Agriculture Organization, Rome.
Google Scholar
Annicchiarico P., Bellah F., Chiari T. 2006. Repeatable genotype-location interaction and its exploitation by conventional and GIS-based cultivar recommendation for durum wheat in Algeria. Eur. J. Agron. 24: 70 — 81.
Google Scholar
Caliński T., Corsten L. C. A. 1985. Clustering means in ANOVA by simultaneous testing. Biometrics 41: 39 — 48.
Google Scholar
Cornelius P. L. 1993. Statistical tests and retention of terms in the additive main effects and multiplicative interaction model for cultivar trials. Crop Sci. 33: 1186 — 1193.
Google Scholar
Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN, Warszawa.
Google Scholar
Fufa H., Baenziger P.S., Beecher B. S., Graybosch R.A., Eskridge K. M., Nelson L. A. 2005. Genetic improvement trends in agronomic performances and end-use quality characteristics among hard red winter wheat cultivars in Nebraska. Euphytica 144: 187 — 198.
Google Scholar
Gauch H. G. 1992. Statistical analysis of regional yield trials. AMMI analysis of factorial designs. Elsevier Science, New York.
Google Scholar
Gauch H. G. 2006. Statistical analysis of yield trials by AMMI and GGE. Crop Sci. 46: 1488 — 1500.
Google Scholar
Gauch H. G., Zobel R. W. 1996. AMMI analysis of yield trials. In: Genotype by environment interaction. M. S. Kang, H. G. Gauch (Ed.). CRC Press, Boca Raton: 85 — 122.
Google Scholar
Gauch H. G., Zobel R. W. 1997. Identifying mega-environments and targeting genotypes. Crop Sci. 37: 311 — 326.
Google Scholar
Gauch H. G., Piepho H. P., Annicchiarico P. 2008. Statistical analysis of yield trials by AMMI and GGE: Further considerations. Crop Sci. 48: 866 — 889.
Google Scholar
Kaczmarek Z. 1986. Analiza doświadczeń wielokrotnych zakładanych w blokach niekompletnych. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu: 155.
Google Scholar
Lillemo M., van Ginkel M., Trethowan R.M., Hernandez E., Crossa J. 2005. Differential adaptation of CIMMYT bread wheat to global high temperature environments. Crop Sci. 45: 2443 — 2453.
Google Scholar
Mądry W., Drzazga T., Laudański Z., Rajfura A., Krajewski P., Sieczko L. 2003. Statystyczna analiza adaptacji genotypów pszenicy ozimej na podstawie mieszanych modeli genotypowo-środowiskowych. Fragm. Agron. 80: 10 — 31.
Google Scholar
Mądry W., Talbot M., Ukalski K., Drzazga T., Iwańska M. 2006. Podstawy teoretyczne znaczenia efektów genotypowych i interakcyjnych w hodowli roślin na przykładzie pszenicy ozimej. Biul. IHAR 240/241: 13 — 31.
Google Scholar
Paderewski J. 2008. Przydatność modelu AMMI do badania reakcji roślin rolniczych na warunki środowiskowe. Praca doktorska, Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Rodriguez M., Rau D., Papa R., Attene G. 2008. Genotype by environment interactions in barley (Hordeum vulgare L.): different responses of landraces, recombinant inbred lines and varieties to Mediterranean environment. Euphytica 163: 231 — 247.
Google Scholar
Roozeboom K. L., Schapaugh W.T., Tuinstra M. R., Vanderlip R. L., Milliken G. A. 2008. Testing wheat in variable environments: genotype, environment, interaction effects and grouping test locations. Crop Sci.. 48: 317 — 330.
Google Scholar
Samonte S. O., Wilson L. T., McClung A. M., Medley J. C. 2005. Targeting cultivars onto rice growing environments using AMMI and SREG GGE biplot analyses. Crop Sci. 45: 2414 — 2424.
Google Scholar
SAS Institute. 2001. SAS system for Windows. v. 8.2. SAS Inst., Cary, NC.
Google Scholar
Singh R. P., Huerta-Espino J., Sharma R., Joshi A. K.,· Trethowan R. 2007. High yielding spring bread wheat germplasm for global irrigated and rainfed production systems. Euphytica 157: 351 — 363.
Google Scholar
Sivapalan S., O’Brien L., Ortiz-Ferrera G., Hollamby G. J., Barclay I., Martin P. J. 2000. An adaptation analysis of Australian and CIMMYT/ICARDA wheat germplasm in Australian production environments. Aust. J. Agric. Res. 51: 903 — 915.
Google Scholar
Trethowan R., Crossa J. 2007. Lessons learnt from forty years of international spring bread wheat trials. Euphytica 157: 385 — 390.
Google Scholar
Trethowan R. M., van Ginkel M., Rajaram S. 2002. Progress in breeding wheat for yield and adaptation in global drought affected environments. Crop Sci. 42: 1441 — 1446.
Google Scholar
Yan W., Hunt L. A. 1998. Genotype by environment interaction and crop yield. Plant Breed. Rev. 16:135 — 179.
Google Scholar
Zhang Y., He Z., Zhang A., van Ginkel M., Ye G. 2006. Pattern analysis on grain yield of Chinese and CIMMYT spring wheat cultivars grown in China and CIMMYT. Euphytica 147: 409 — 420.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz Drzazgakobierzyce@nasiona.com.pl
Hodowla Roślin Rolniczych „Nasiona Kobierzyc” Poland
Autorzy
Jakub PaderewskiKatedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki SGGW Poland
Autorzy
Paweł KrajewskiInstytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 173PDF downloads: 54
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Tadeusz Drzazga, Jakub Paderewski, Paweł Krajewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maciej Majka, Magdalena Gawłowska, Adriana Twardawska, Marek Korbas, Jakub Danielewicz, Tomasz Góral, Bogusława Ługowska, Jolanta Belter, Edward Witkowski, Tadeusz Drzazga, Przemysław Matysik, Urszula Woźna-Pawlak, Halina Wiśniewska, Wykorzystanie markerów molekularnych i fenotypowych do identyfikacji genów odporności pszenicy na łamliwość źdźbła powodowaną przez Oculimacula yallundae i O. acuformis , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Halina Wiśniewska, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Iga Grzeszczak, Jolanta Belter, Maciej Majka, Jerzy Bogacki, Tadeusz Drzazga, Bogusława Ługowska, Przemysław Matysik, Edward Witkowski, Krzysztof Rubrycki, Urszula Woźna-Pawlak, Fuzarioza kłosów oraz akumulacja toksyn fuzaryjnych w ziarnie rodów hodowlanych pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Anna Rajfura, Wiesław Mądry, Tadeusz Drzazga, Marzena Iwańska, Wydzielanie grup miejscowości na podstawie serii doświadczeń wielokrotnych ze zmiennym składem odmian w latach przy użyciu pakietu SEQRET. Część II. Przykład dla plonu ziarna z doświadczeń przedrejestrowych z pszenicą ozimą , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Mirosław Tyrka , Grzegorz Fic , Magdalena Szeliga , Marcin Jaromin , Paweł Krajewski , Paweł Milczarski , Tadeusz Drzazga , Przemysław Matysik , Róża Mazur , Teresa Sikora , Edward Witkowski , Justyna Buczkowicz , Dorota Tyrka , Selekcja genomowa pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Tadeusz Drzazga, Paweł Krajewski, Tadeusz Śmiałowski, Ewa Śmiałek, Ocena odmian pszenicy ozimej pod względem tolerancji na suszę , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Jakub Paderewski, Wiesław Mądry, Wiesław Pilarczyk, Tadeusz Drzazga, Retrospektywne badanie reakcji plonu odmian pszenicy ozimej na warunki środowiskowe w miejscowościach za pomocą łącznej analizy AMMI i skupień: ocena postępu genetycznego w plonowaniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Dr hab. Anetta Kuczyńska , Maria Surma, Tadeusz Adamski, Paweł Krajewski, Krzysztof Mikołajczak, Piotr Ogrodowicz, Michał Kempa, Hanna Ćwiek-Kupczyńska, Renata Trzeciak, Wpływ stresu niedoboru wody na rozwój i architekturę systemu korzeniowego u jęczmienia (Hordeum vulgare L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Maria Surma, Tadeusz Adamski, Zygmunt Kaczmarek, Paweł Krajewski, Genetyka ilościowa — przegląd przez stulecie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Agnieszka Stępień, Tadeusz Drzazga, Renata Galek, Dariusz Zalewski, Ada Biela, Bartosz Kozak, Porównanie meksykańskich genotypów oraz odmian krajowych pszenicy jarej pod względem ważniejszych cech plonotwórczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 281 (2017): Wydanie regularne
- Edward Witkowski, Krystyna Witkowska, Urszula Woźna-Pawlak, Krzysztof Rubrycki, Przemysław Matysik, Maria Bogacka, Helena Bielerzewska, Marcin Konieczny, Małgorzata Łagodzka-Gola, Tadeusz Drzazga, Tadeusz Śmiałowski, Przydatność badań mrozoodporności w przewidywaniu zimotrwałości odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
