Empiryczne porównanie sekwencyjnej analizy składowych plonu i analizy ścieżek pojedynczych dla plonu ziarna pszenżyta ozimego i jego składowych
Wiesław Mądry
wieslaw_madry@sggw.edu.plKatedra Statystyki Matematycznej i Doświadczalnictwa SGGW, Warszawa (Poland)
Zbigniew Laudański
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (Poland)
Marcin Kozak
Katedra Statystyki Matematycznej i Doświadczalnictwa SGGW, Warszawa (Poland)
Jan Rozbicki
Katedra Agronomii SGGW, Warszawa (Poland)
Abstrakt
Celem tej pracy jest przedstawienie wyników badań porównawczych nad oceną uwarunkowania plonu ziarna z jednostki powierzchni pszenżyta ozimego przez jego składowe iloczynowe, tj. liczbę kłosów na jednostce powierzchni, średnią liczbę ziaren w kłosie oraz średnią masę ziarniaka, przy użyciu sekwencyjnej analizy składowych plonu i analizy ścieżek pojedynczych. W badaniach wykorzystano dane z obserwacji wymienionych cech w uprawowym doświadczeniu czynnikowym typu 28. Uzyskane wyniki analizy danych eksperymentalnych ilustrują i potwierdzają coraz większą zgodność ocen współczynników ścieżek w obu metodach, jako mierników wpływu składowych na plon, dla coraz później kształtujących się w ontogenezie cech plonotwórczych. Stwierdzone empirycznie, duże podobieństwo ocen wpływu składowych plonu na plon przy użyciu porównywanych metod może nie sprawdzić się w przypadkach, kiedy cechy plonotwórcze są silniej skorelowane. W rozpatrywanym, bowiem przykładzie doświadczalnym składowe plonu były dość słabo skorelowane.
Słowa kluczowe:
analiza ścieżek pojedynczych, plon ziarna, pszenżyto ozime, sekwencyjna analiza składowych plonu, sekwencyjne kształtowanie składowych plonu, składowe plonuBibliografia
Campbell D. C., Kondra Z. P. 1978. Relationships among growth patterns, yield components and yield in rapeseed. Can. J. Plant Sci. 58: 87 — 93.
DOI: https://doi.org/10.4141/cjps78-016
Google Scholar
Draper N. R., Smith H. 1973. Analiza regresji stosowana. PWN, Warszawa.
Google Scholar
Eaton G. W., Bowen P. A., Jolliffe P. A. 1986. Two-dimensional partitioning of yield variation. HortScience, 21: 1052 — 1053.
DOI: https://doi.org/10.21273/HORTSCI.21.4.1052
Google Scholar
Eaton G. W., Kyte T. R. 1978. Yield component analysis in strawberry. J. Am. Soc. Hort. Sci. 103: 578 — 583.
DOI: https://doi.org/10.21273/JASHS.103.5.578
Google Scholar
Eaton G. W., MacPherson E. A. 1978. Morphological components of yield in cranberry. Hort. Res. 17: 73 — 82.
Google Scholar
Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN, Warszawa.
Google Scholar
Fraser J., Eaton G. W. 1983. Applications of yield component analysis to crop research. Field Crop Abstracts, 36: 787 — 796.
Google Scholar
Gierdziewicz M., Zając T. 1999. Porównanie metod szacowania siły związku między plonem ziarna pszenżyta ozimego a jego elementami strukturalnymi. Pamiętnik Puławski. Materiały Konferencji, 114: 111 — 118.
Google Scholar
Gołaszewski J. 1996. A method of yield component analysis. Listy Biometryczne 33: 79 — 88.
Google Scholar
Gołaszewski J., Idźkowska M., Milewska J., Koczowska I., Kosiorek A. 2000. Analiza komponentów plonowania roślin uprawnych. Fragm. Agron. 68: 15 — 27.
Google Scholar
Guler M., Adak M. S., Ulukan H. 2001. Determining relationships among yield and some yield components using path analysis in chickpea. Europ. J. Agron. 14: 161 — 166.
DOI: https://doi.org/10.1016/S1161-0301(00)00086-1
Google Scholar
Jolliffe P. A., Eaton G. W., Lovett Doust J. 1982. Sequential analysis of plant growth. New Phytologist 92: 287 — 296.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1469-8137.1982.tb03387.x
Google Scholar
Kang K. M., Seneta E. 1980. Path analysis: An exposition. Developments in statistics, (ed.) Krishnaiah P. R., Amsterdam: 217 — 245.
DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-12-426603-2.50010-5
Google Scholar
Kozak M. 2002. Statystyczna analiza uwarunkowania zmienności plonu roślin przez jego składowe. Praca doktorska, SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Mądry W., Rozbicki J., Wyszyński Z. 1995. Planowanie doświadczeń czynnikowych 2k w 2k blokach niekompletnych oraz analiza statystyczna wyników. Rocz. Nauk Rol. Seria A, 111: 57 — 71.
Google Scholar
Mądry W., Kozak M. 2000. Analiza ścieżek i sekwencyjna analiza plonu w badaniach zależności plonu od cech łanu. Cz. I. Opis metod. Rocz. Nauk Rol., Seria A, 115: 143 — 157.
Google Scholar
Mądry W., Kozak M., Rozbicki J. 2000. Analiza ścieżek i sekwencyjna analiza plonu w badaniach zależności plonu od cech łanu. Część II. Zastosowanie metod i porównanie wyników dla pszenżyta ozimego. Rocz. Nauk. Rol., Seria A, 115: 159 — 172.
Google Scholar
Mądry W., Pietrzykowski R., Rozbicki J. 1995. Analiza współczynników ścieżek dla cech rozwijających się w trakcie ontogenezy oraz plonu ziarna pszenżyta ozimego. Rocz. Nauk Rol., Seria A, 111: 9 — 21.
Google Scholar
Mohammadi S. A., Prasanna S. A., Singh N. N. 2003. Sequential path model for determining interrelationships among grain yield and related characters in maize. Crop Sci. 43: 1690 — 1697.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2003.1690
Google Scholar
Neter J., Wasserman W., Kutner M. H. 1990. Applied linear statistical models. Regression, analysis of variance, and experimental designs. IRWIN, New York.
Google Scholar
Ranga Rao V., Ramachandram M. 1977. An analysis of association of components of yield and oil in safflower (Carthamus tinctorius L.). Theor. Appl. Gen. 50: 185 — 191.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00277740
Google Scholar
Rasmusson D. C., Cannell R. Q. 1970. Selection for grain yield and components of yield in barley. Crop Sci., 10: 51 — 54.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1970.0011183X001000010020x
Google Scholar
Rozbicki J. 1997. Agrotechniczne uwarunkowania wzrostu, rozwoju i plonowania pszenżyta ozimego. Rozprawa habilitacyjna. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Wójcik A. R., Laudański Z. 1989. Planowanie i wnioskowanie statystyczne w doświadczalnictwie. PWN, Warszawa.
Google Scholar
Wright S. 1934. The method of path coefficients. Annals of Math. Stat. 5: 161 — 215.
DOI: https://doi.org/10.1214/aoms/1177732676
Google Scholar
Wright S. 1960. Path coefficients and path regressions: alternative or complementary concepts? Biometrics, 16: 423 — 445.
DOI: https://doi.org/10.2307/2527693
Google Scholar
Zieliński W. 1998. Analiza regresji. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa.
Google Scholar
Autorzy
Wiesław Mądrywieslaw_madry@sggw.edu.pl
Katedra Statystyki Matematycznej i Doświadczalnictwa SGGW, Warszawa Poland
Autorzy
Zbigniew LaudańskiInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Poland
Autorzy
Marcin KozakKatedra Statystyki Matematycznej i Doświadczalnictwa SGGW, Warszawa Poland
Autorzy
Jan RozbickiKatedra Agronomii SGGW, Warszawa Poland
Statystyki
Abstract views: 228PDF downloads: 22
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Wiesław Mądry, Zbigniew Laudański, Marcin Kozak, Jan Rozbicki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Ukalska, Krzysztof Ukalski, Tadeusz Śmiałowski, Wiesław Mądry, Badanie zmienności i współzależności cech użytkowych w kolekcji roboczej pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) za pomocą metod wielowymiarowych. Część II. Analiza składowych głównych na podstawie macierzy korelacji fenotypowych i genotypowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Zdzisław Wyszyński, Analiza korelacji i współczynników ścieżek w ocenie współzależności plonu ziarna i jego składowych u dwóch odmian jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 248 (2008): Wydanie regularne
- Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Historia rozwoju statystycznych metod planowania i analizy doświadczeń rolniczych na świecie oraz w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Krzysztof Ukalski, Joanna Ukalska, Tadeusz Śmiałowski, Wiesław Mądry, Badanie zmienności i współzależności cech użytkowych w kolekcji roboczej pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) za pomocą metod wielowymiarowych. Część I. Korelacje fenotypowe i genotypowe , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Marcin Studnicki, Wiesław Mądry, Tadeusz Śmiałowski, Wielocechowa analiza różnorodności fenotypowej w kolekcji roboczej pszenicy jarej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Anna Rajfura, Wiesław Mądry, Tadeusz Drzazga, Marzena Iwańska, Wydzielanie grup miejscowości na podstawie serii doświadczeń wielokrotnych ze zmiennym składem odmian w latach przy użyciu pakietu SEQRET. Część II. Przykład dla plonu ziarna z doświadczeń przedrejestrowych z pszenicą ozimą , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Adriana Derejko, Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Jan Rozbicki, Jan Golba, Mariusz Piechociński, Marcin Studnicki, Wpływ odmian, miejscowości i intensywności uprawy oraz ich interakcji na plon pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Charakterystyka i empiryczne porównanie prostej oraz złożonej analizy ścieżek w ocenie determinacji plonu roślin przez ich cechy plonotwórcze. Część I. Prezentacja stosowanych metod , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Stanisław Pluta, Wiesław Mądry, Edward Żurawicz, Marcin Kozak, Analiza statystyczna zależności plonu owoców u porzeczki czarnej (Ribes nigrum L.) od dwóch składowych multiplikatywnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Jakub Paderewski, Wiesław Mądry, Wiesław Pilarczyk, Tadeusz Drzazga, Retrospektywne badanie reakcji plonu odmian pszenicy ozimej na warunki środowiskowe w miejscowościach za pomocą łącznej analizy AMMI i skupień: ocena postępu genetycznego w plonowaniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
