Wielocechowa ocena zróżnicowania form lokalnych żyta o różnym pochodzeniu geograficznym pod względem cech morfologicznych i użytkowych
Helena Kubicka
sekretariat@ob.pan.plPolska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie (Poland)
Dariusz Gozdowski
Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego (Poland)
Jerzy Puchalski
Polska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie (Poland)
Wiesław Łuczak
Polska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie (Poland)
Abstrakt
W latach 2007–2009 oceniano 250 form lokalnych żyta ozimego (Secale cereale L), pochodzących z Portugalii, Brazylii, Macedonii i Serbii pod względem 16 cech morfologicznych i użytkowych w porównaniu do odmiany Dańkowskie Złote. Największe zróżnicowanie form lokalnych dotyczyło następujących cech: długość źdźbła i kłosa, masy 1000 ziaren i liczby ziaren z kłosa. Na podstawie analizy składowych głównych stwierdzono najwyższe współczynniki korelacji dla długości źdźbła i kłosa z pierwszą składową (PC1), zatem można stwierdzić, że te cechy w największym stopniu dyskryminowały badaną grupę form lokalnych. Na podstawie analizy skupień metodą Warda wydzielono 5 grup genotypów form lokalnych żyta podobnych wielocechowo. Najliczniej reprezentowana grupa (104 genotypy) składała się głównie z form lokalnych pochodzących z Portugalii (85 form), oraz polskiej odmiany Dańkowskie Złote. Grupa ta charakteryzowała się na tle innych grup przeciętną długością źdźbła i kłosa, względnie niewielką długością liścia podflagowego i dość dużą masą tysiąca ziaren. Najmniejsza grupa liczyła 3 genotypy, do której zaliczono tylko trzy formy lokalne, po jednej z Macedonii, Portugalii i Serbii. Grupa ta charakteryzowała się najmniejszą długością źdźbła, dość długimi kłosami oraz najdłuższymi liśćmi podflagowymi oraz największą masą tysiąca ziaren.
Słowa kluczowe:
analizy statystyczne, cechy, formy lokalne, zmienność, żytoBibliografia
Frey K. J., Cox T. S., Rogers D. M., Barmel-Cox P. 1984. Increasing cereal yields with genes from wild and weedy species. In: Chopra V.L., Joshi B. C., Sharma R. P., Bansal H. C., eds. Genetics: new frontiers. Proc. 15th Int. Genet. Congr. Oxford & IBH Publishing Co., New Delhi, India: 37 — 43.
Google Scholar
Geiger H.H., Miedaner T. 1996. Genetic basis and phenotypic stability of male-fertility restoration in rye. Vortr. Pflanzenzuchtung., Heft 36: 27 — 38.
Google Scholar
Geiger H. H., Miedaner T. 2009. Rye Breeding. In: Cereals. Hanbook of plant breeding. Ed. M. J. Carena. Springer, USA.
Google Scholar
Guzmán C, Caballero L., Alvarez J.B. 2009. Variation in Spanish cultivated einkorn wheat (Triticum monococcum l. ssp. monococcum) as determined by morphological traits and waxy protein. Genet. Resour. Crop Evol., 56: 601 — 604.
Google Scholar
Kubicka H., Puchalski J., Niedzielski M., Łuczak W., Martyniszyn A. 2006. Gromadzenie i ocena zasobów genowych żyta. Biul. IHAR 240/241: 141 — 149.
Google Scholar
Perez De La Vega M., Gomez C., Cabo D., Vences F.J., Saenz De Miera L.E. 1991. Genetic variability of a Spanish Avena germplasm collection. Vortr. Pflanzenzuchtung., Heft 20: 22 — 27.
Google Scholar
Persson K., Von Bothmer R., Gullord M., Gunnarsson E. 2006. Phenotypic variation and relationships in landraces and improved varieties of rye (Secale cereale l.) from northern Europe. Gen. Res. and Crop Evol., 53: 857 — 866.
Google Scholar
Quinn, G. P., Keough, M. J. 2002. Experimental Design and Data Analysis for Biologists. Cambridge, Cambridge University Press.
Google Scholar
Ram S. G., Thiruvengadam V., Vinod K. K. 2007. Genetic diversity among cultivars, landraces and wild relatives of rice as revealed by microsatellite markers. J. Appl. Genet., vol. 48 (4): 337 — 345.
Google Scholar
Rencher A. 2002. Methods of multivariate analysis. Second edition. New York : John Wiley.
Google Scholar
Sanni K.A., Fawole I., Guei R.G., Ojo D.K., Somado E.A., Tia D.D., Ogunbayo S.A., Sanchez I. 2008. Geographical patterns of phenotypic diversity in Oryza sativa landraces of Côte d’Ivore. Eyphytica 160: 389 — 400.
Google Scholar
Siddiq E. A., Saxena S., Malik S. S. 2005. Plant Genetic resources: food grain crops. In: Dhillon B. S., Saxena S., Agraval A., Tyagi R.K., eds. Indian Society of Plant Genetic Resources, New Delhi, Narosa Publishing House, New Delhi, India: 27 — 57.
Google Scholar
StatSoft, Inc. 2005. STATISTICA data analysis software system, version 7.1. www.statsoft.com.
Google Scholar
Autorzy
Helena Kubickasekretariat@ob.pan.pl
Polska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie Poland
Autorzy
Dariusz GozdowskiKatedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Poland
Autorzy
Jerzy PuchalskiPolska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie Poland
Autorzy
Wiesław ŁuczakPolska Akademia Nauk Ogród Botaniczny — Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie Poland
Statystyki
Abstract views: 431PDF downloads: 40
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Helena Kubicka, Dariusz Gozdowski, Jerzy Puchalski, Wiesław Łuczak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Zdzisław Wyszyński, Analiza korelacji i współczynników ścieżek w ocenie współzależności plonu ziarna i jego składowych u dwóch odmian jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 248 (2008): Wydanie regularne
- Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Historia rozwoju statystycznych metod planowania i analizy doświadczeń rolniczych na świecie oraz w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Adriana Derejko, Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Jan Rozbicki, Jan Golba, Mariusz Piechociński, Marcin Studnicki, Wpływ odmian, miejscowości i intensywności uprawy oraz ich interakcji na plon pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Daniel Sas, Stanisław Samborski, Andrzej Kapeliński, Ocena zmienności przestrzennej zasobności gleby i plonowania pszenicy ozimej z wykorzystaniem pakietu R , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Charakterystyka i empiryczne porównanie prostej oraz złożonej analizy ścieżek w ocenie determinacji plonu roślin przez ich cechy plonotwórcze. Część I. Prezentacja stosowanych metod , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Jan Rozbicki, Mirosław Pojmaj, Stanisław Samborski, Formowanie się plonu ziarna przez jego składowe u rodów hodowlanych pszenżyta ozimego w różnych warunkach środowiskowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Zdzisław Wyszyński, Maria Kalinowska-Zdun, Charakterystyka i empiryczne porównanie prostej oraz złożonej analizy ścieżek w ocenie determinacji plonu roślin przez ich cechy plonotwórcze. Część II. Przykład z jęczmieniem jarym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Danuta Martyniak, Izabela Lipska, Ocena zróżnicowania wybranych cech odmian gazonowych kostrzewy czerwonej i wiechliny łąkowej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 274 (2014): Wydanie regularne
- Wiesław Mądry, Jakub Paderewski, Jan Rozbicki, Dariusz Gozdowski, Jan Golba, Mariusz Piechociński, Marcin Studnicki, Adriana Derejko, Plonowanie odmian pszenicy ozimej w różnych środowiskach — jednoroczna seria PDOiR , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 263 (2012): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Danuta Martyniak, Wiesław Mądry, Wielowymiarowa ocena zróżnicowania odmian i rodów życicy trwałej pod względem cech użytkowych w uprawie na nasiona , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
