Odporność odmian pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów powodowaną przez grzyb Fusarium culmorum
Tomasz Góral
t.goral@ihar.edu.plPracownia Chorób Roślin, Zakład Fitopatologii, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Odporność 28 odmian pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów badana była w doświadczeniach polowych w latach 2002–2004. Średnie nasilenie fuzariozy kłosów wyniosło 23,3%. Reakcja odmian mieściła się w zakresie 14,1–39,9%. Większość odmian porażana była słabo lub w średnim stopniu, natomiast 5 odmian porażanych było w stopniu istotnie wyższym od średniej. Współczynnik korelacji nasilenia fuzariozy kłosów z uszkodzeniem ziarniaków był istotny, natomiast nie obserwowano korelacji między nasileniem fuzariozy kłosów a redukcją komponentów plonu. Analiza stabilności wykazała stabilną reakcję 9 odmian na fuzariozę kłosów w ciągu 3 lat badań. Sześć odmian charakteryzowało się małą stabilnością reakcji, w tym jedna wykazała znaczny wzrost porażenia kłosa przy wzroście średniego nasilenia fuzariozy kłosów.
Słowa kluczowe:
Fusarium culmorum, fuzarioza kłosów, odmiany, odporność, pszenżytoBibliografia
Arseniuk E., Góral T., Czembor H. J. 1993. Reaction of triticale, wheat and rye accessions to graminaceous Fusarium spp. at the seedling and adult plant stages. Euphytica 70: 175 — 183.
Google Scholar
Buerstmayr H., Lemmens M., Grausgruber H., Ruckenbauer P. 1996. Scab resistance of international wheat germplasm. Cereal Res. Commun. 24: 195 — 202
Google Scholar
Buśko M. 2005. Badanie zawartości metabolitów grzybowych w ziarnie pszenicy i pszenżyta po inokulacji kłosów Fusarium culmorum (W.G.Sm.) Sacc. Praca Doktorska. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu: 116 ss.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski I. 1998. SERGEN. Analiza serii doświadczeń odmianowych i genetyczno-hodowlanych. Program komputerowy, Wersja 3, Poznań.
Google Scholar
Comeau A., Langevin F., Savard M. E., Gilbert J., Dion Y., Rioux S., Martin R. A., Haber S., Voldeng H., Fedak G., Somers D., Eudes F. 2008. Improving Fusarium head blight resistance in bread wheat and triticale for Canadian needs. Cereal Res. Commun. 36, Supl. B: 91 — 92.
Google Scholar
Chełkowski J., Kaptur P., Tomkowiak M., Kostecki M., Goliński P., Ponitka A., Ślusarkiewicz-Jarzina A., Bocianowski A. 2000. Moniliformin accumulation in kernels of triticale accessions inoculated with Fusarium avenaceum in Poland. J. Phytopathology 148: 322 — 328.
Google Scholar
Góral T. 2006. Odporność odmian pszenicy ozimej na fuzariozę kłosów powodowaną przez Fusarium culmorum (W. G. Smith) Sacc. Biul. IHAR 242: 63 — 78.
Google Scholar
Góral T., Buśko M., Cichy H., Jackowiak H., Perkowski J. 2002 a. Resistance of winter triticale lines and cultivars to Fusarium head blight and deoxynivalenol accumulation in kernels. J. Appl. Genet 43A: 237 — 248.
Google Scholar
Góral T., Foremska E., Chełkowski J., Arseniuk E. 1995. Charakterystyka odmian pszenżyta, pszenicy i żyta pod względem odporności i tolerancji na porażenie kłosa przez Fusarium spp. Biul. IHAR 195/196: 251 — 259.
Google Scholar
Góral T., Ochodzki P. 2006. Resistance of Polish winter triticale cultivars to Fusarium head blight and accumulation of Fusarium-myctoxins in grain. Proceedings of the 6th International Triticale Symposium, September 3–7, 2002, Stellenbosch, South Africa: 140 — 143.
Google Scholar
Góral T., Ochodzki P. 2007. Wpływ porażenia kłosa i ziarniaków odmian pszenicy ozimej przez Fusarium culmorum na akumulację mikotoksyn fuzaryjnych w ziarnie. Konferencja naukowa „Nauka dla hodowli roślin uprawnych”. Streszczenia. Zakopane, 29. 01–02.02.2007 r: 153.
Google Scholar
Góral T., Perkowski J., Arseniuk E. 2002 b. Study on Fusarium head blight of winter triticale. In: E. Arseniuk, editor. Proceedings of the 5th International Triticale Symposium, June 30–July 5, 2002, Radzików, Poland, Vol. I: 179 — 184.
Google Scholar
Lemmens M., Buerstmayr H., Ruckenbauer P. 1993. Variation in Fusarium head blight susceptibility of international and Austrian wheat breeding material. Die Bodenkultur 44: 65 — 78.
Google Scholar
Maier F., Oettler G. 1996. Genetic variation for head blight resistance in triticale caused by Fusarium graminearum isolates of different deoxynivalenol production. Euphytica 89: 387 — 394.
Google Scholar
Mesterhazy A. 1995. Types and components of resistance to Fusarium head blight of wheat. Plant Breed. 114: 377 — 386.
Google Scholar
Miedaner T. 1997. Breeding wheat and rye for resistance to Fusarium diseases. Plant Breeding 116: 201 — 220.
Google Scholar
Miedaner T., Reinbrecht C., Lauber U., Schollenberger M., Geiger H. H. 2001. Effects of genotype and genotype-environment interaction on deoxynivalenol accumulation and resistance to Fusarium head blight in rye, triticale, and wheat. Plant Breeding 120: 97 — 105.
Google Scholar
Oettler G., Wahle G. 2001. Genotypic and environmental variation of resistance to head blight in triticale inoculated with Fusarium culmorum. Plant Breeding 120: 297 — 300.
Google Scholar
Perkowski J., Miedaner T., Geiger H. H., Muller H. M., Chełkowski J. 1995. Occurrence of deoxynivalenol (don), 3-acetyl-DON, zearalenone, and ergosterol in winter rye inoculated with Fusarium culmorum. Cereal Chem. 72: 205 — 209.
Google Scholar
SAS Institute. 2004. The SAS system for Windows. Release 9.1.3. SAS Inst., Cary, NC.
Google Scholar
Schinkel B. 2002. Triticale — still healthy crop? In : E. Arseniuk, editor. Proceedings of the 5th International Triticale Symposium, June 30–July 5, 2002, Radzików, Poland, Vol. I: 157 — 162.
Google Scholar
Snijders C. H. A. 1990. Genetic variation for resistance to Fusarium head blight in bread wheat. Euphytica 50: 171 — 179.
Google Scholar
Veitch R. S., Caldwell C. D., Martin R. A., Lada R., Salmon D., Anderson, D. M., MacDonald D. 2008. Susceptibility of winter and spring triticales to fusarium head blight and deoxynivalenol accumulation. Can. J. Plant Sci. 88: 783 — 788.
Google Scholar
Wakuliński W., Chełkowski J. 1993. Fusarium species causing scab of wheat, rye and triticale in Poland. Hod. Rośl. Aklim. (Special Edition) 37 (4):137 — 142.
Google Scholar
Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1126/2007 z dnia 28 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w odniesieniu do toksyn Fusarium w kukurydzy i produktach z kukurydzy.[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:255:0014:0017.
Google Scholar
Autorzy
Tomasz Góralt.goral@ihar.edu.pl
Pracownia Chorób Roślin, Zakład Fitopatologii, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 29PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Tomasz Góral
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dr hab. Tomasz Góral , Halina Wiśniewska , Paweł Czembor , Piotr Ochodzki , Magdalena Radecka-Janusik , Maciej Majka, Jarosław Przetakiewicz , Poszukiwanie oraz wykorzystanie markerów fenotypowych, metabolicznych i molekularnych do badania typów odporności na fuzariozę kłosów u form pszenicy o zróżnicowanej podatności , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Tomasz Góral, Fuzarioza kłosów pszenicy. Część 1. Opis choroby i charakterystyka patogenów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Lidia Kowalska, Tomasz Góral, Septorioza plew – choroba pszenicy i pszenżyta powodowana przez grzyb Parastagonospora nodorum , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 299 (2023): Wydanie regularne
- Halina Wiśniewska, Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Michał Kwiatek, Maciej Majka, Jolanta Belter, Zofia Banaszak, Mirosław Pojmaj, Danuta Kurleto, Marcin Konieczny, Grzegorz Budzianowski, Alicja Cicha, Kazimierz Paizert, Przemysław Matysik, Badanie typów odporności na fuzariozę kłosów u pszenżyta ozimego za pomocą markerów fenotypowych i metabolicznych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Halina Wiśniewska , Tomasz Góral , Piotr Ochodzki , Maciej Majka , Dorota Walentyn-Góral , Jolanta Belter , Badanie typów odporności na fuzariozę kłosów u pszenżyta ozimego za pomocą markerów fenotypowych i metabolicznych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Piotr Ochodzki, Tomasz Góral, Zawartość deoksyniwalenolu w ziarniakach pszenicy wykazujących różne poziomy uszkodzeń spowodowanych przez Fusarium culmorum , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Fuzarioza kłosów pszenicy. Część 2. Geny oraz loci cech ilościowych (QTL) kontrolujące odporność pszenicy oraz mechanizm ich działania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Kinga Stuper-Szablewska, Anna Ostrowska, Tomasz Góral, Anna Matysiak, Juliusz Perkowski, Porównanie aktywności przeciwutleniającej różnych odmian pszenicy ozimej naturalnie porażonej i inokulowanej grzybami z rodzaju Fusarium , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 276 (2015): Wydanie regularne
- Halina Wiśniewska, Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Michał Kwiatek, Maciej Majka, Iga Grzeszczak, Jolanta Belter, Zofia Banaszak, Mirosław Pojmaj, Danuta Kurleto, Marcin Konieczny, Grzegorz Budzianowski, Alicja Cicha, Kazimierz Paizert, Henryk Woś, Odporność rodów hodowlanych pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Kinga Stuper-Szablewska, Anna Przybylska, Anna Matysik, Juliusz Perkowski, Wpływ inokulacji grzybami z rodzaju Fusarium na zawartość beta-sitosterolu w ziarnie różnych odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 281 (2017): Wydanie regularne
