Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część V. Ocena postępu technologicznego w produkcji polowej ziemniaka w latach 1986–2003
Dariusz R. Mańkowski
d.mankowski@ihar.edu.plPracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Zbigniew Laudański
Zakład Biometrii, Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Abstrakt
Wykorzystując dane produkcyjne pochodzące z badań ankietowych, opisano zmiany zachodzące w agrotechnice uprawy ziemniaka w gospodarstwach rolnych w latach 1986–2003. Dokonano oceny postępu technologicznego w uprawie ziemniaka. Postęp ten uznano za znaczący. Wyraźna poprawa nastąpiła w przygotowaniu stanowiska pod uprawę ziemniaka, wykorzystaniu zabiegów ochrony chemicznej oraz doborze plenniejszych odmian do uprawy. Stwierdzono natomiast niewielkie zmiany w wykorzystaniu kwalifikowanego materiału siewnego oraz nawożenia mineralnego. W badanym okresie systematycznie wzrastał udział w powierzchni produkcji gospodarstw stosujących korzystną dla ziemniaka technologię uprawy.
Słowa kluczowe:
interakcja genotypowo-środowiskowa, postęp biologiczny, postęp hodowlany, postęp odmianowy, postęp technologiczny, ziemniakBibliografia
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski I. 1998. SERGEN — Analiza serii doświadczeń odmianowych i genetyczno hodowlanych. Program komputerowy, Poznań, IGR.
Google Scholar
Dzieżyc J. 1993. Czynniki plonotwórcze — plonowanie roślin. Warszawa, Wydawnictwa Naukowe PWN.
Google Scholar
Hotelling, H. 1933. Analysis of a Complex of Statistical Variables into Principal Components. Journal of Educational Psychology, 24: 417 — 441; 498 — 520.
Google Scholar
Kaiser, H. F. 1958. The varimax criterion for analytic rotation in factor analysis. Psychometrika 23: 187 — 200.
Google Scholar
Khattree R., Naik D. N. 1999. Applied Multivariate Statistics with SAS Software. 2nd Edition. New York, USA: SAS Publishing, SAS Institute Inc., John Wiley & Sons Inc.
Google Scholar
Krzymuski J., Laudański Z. 1996. Zmiany w uprawie i w produkcji ziemniaka. Cz. II. Agrotechnika. Biul. IHAR 197: 283 — 290.
Google Scholar
Krzymuski J., Laudański Z., Oleksiak T. 1993. Metody oceny postępu genetycznego. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, 223: 49 — 56.
Google Scholar
Laudański Z., Mańkowski D. R., Sieczko L. 2007 a. Próba oceny technologii uprawy pszenicy ozimej na podstawie danych ankietowych gospodarstw indywidualnych. Część 1. Metoda wyodrębniania technologii uprawy. Biul. IHAR 244: 33 — 43.
Google Scholar
Laudański Z., Mańkowski D. R., Sieczko L. 2007 b. Próba oceny technologii uprawy pszenicy ozimej na podstawie danych ankietowych gospodarstw indywidualnych. Część 2. Ocena technologii uprawy. Biuletyn IHAR, Nr 244: 45 — 57.
Google Scholar
Mańkowski D. R., Laudański Z. 2009 a. Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część 3. Ocena ilościowego postępu odmianowego w nasiennictwie oraz w produkcji polowej ziemniaka. Biul. IHAR 253: 259 — 275.
Google Scholar
Mańkowski D. R., Laudański Z. 2009 b. Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część 4. Ocena postępu odmianowego pod względem odporności na patogeny. Biul. IHAR 254: 83 — 93.
Google Scholar
Roztropowicz S. 1971. Analiza przyczyn wahań w plonach ziemniaków oraz ich niskiego poziomu w skali kraju i województw. Biul. Inst. Ziemn. 7: 145 — 170.
Google Scholar
SAS Institute Inc. 2004 a. SAS 9.1 Companion for Windows. SAS Publishing, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
Google Scholar
SAS Institute Inc. 2004 b. SAS/STAT 9.1 User’s Guide. SAS Publishing, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
Google Scholar
Sawicka B. 1991. Studia nad zmiennością wybranych cech oraz degeneracją różnych odmian ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Rozpr. Habilit., 141, Wyd. AR Lublin.
Google Scholar
Sawicka B., Pszczółkowski P. 2004. Fenotypowa zmienność struktury plonu odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski. Biul. IHAR 232: 53—66.
Google Scholar
StatSoft Inc. 1997. STATISTICA for Windows [Computer program manual]. Tulsa, OK: StstSoft Inc.
Google Scholar
Szczotka F. A. 1977. Podstawy analizy czynnikowej. Listy Biometryczne: 39—41.
Google Scholar
Timm N. H. 2002. Applied multivariate analysis. New York, USA, Springer Verlag Inc.
Google Scholar
Trętowski J., Boligłowa E., Bombik A. 1989. Zmienność plonu i zawartości skrobi u odmian ziemniaka różnych grup wczesności. Zesz. Probl. PNR 382: 70—77.
Google Scholar
Ubysz-Borucka L. 1977. Fenotypowa zmienność ziemniaka. Zesz. Probl. PNR, 191.
Google Scholar
Walesiak M., Gatnar E. (red.) 2009. Statystyczna analiza danych z wykorzystaniem programu R. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Witek T. (red.) 1981. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. Puławy, IUNG.
Google Scholar
Wójcik A. R., Laudański Z. 1989. Planowanie i wnioskowanie statystyczne w doświadczalnictwie. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Autorzy
Dariusz R. Mańkowskid.mankowski@ihar.edu.pl
Pracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Autorzy
Zbigniew LaudańskiZakład Biometrii, Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Statystyki
Abstract views: 185PDF downloads: 37
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Dariusz R. Mańkowski, Zbigniew Laudański
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Tadeusz Oleksiak, Dariusz R. Mańkowski, Wpływ terminu siewu na plonowanie pszenicy ozimej na podstawie wyników badań ankietowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część I. Przegląd ilościowych metod oceny postępu hodowlanego i odmianowego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Elżbieta Małuszyńska, Dariusz R. Mańkowski, Wartość siewna kwalifikowanego materiału siewnego pszenicy ozimej (Triticum aestivum L. subsp. aestivum) przechowywanego w magazynie nasiennym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 297/298 (2022): Wydanie regularne
- Tadeusz Oleksiak, Dariusz R. Mańkowski, Stabilność plonowania i zdolność adaptacyjna odmian jęczmienia jarego do warunków Polski , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 246 (2007): Wydanie regularne
- Janusz Kozdój, Dariusz R. Mańkowski, Henryk J. Czembor, Analiza plonu jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) porażonego mączniakiem prawdziwym (Blumeria graminis f. sp. hordei) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 254 (2009): Wydanie regularne
- Monika Janaszek-Mańkowska, Dariusz R. Mańkowski, Janusz Kozdój, Sieci neuronowe typu MLP w prognozowaniu plonu jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Anna Cieplicka, Dariusz R. Mańkowski, Jedno i wielozmienna charakterystyka rodów jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) wyhodowanych w HR Smolice i badanych w zespołowych doświadczeniach hodowlanych w roku 2016 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Zbigniew Laudański, Dariusz R. Mańkowski, Małgorzata Flaszka, Eksploracyjna analiza czynnikowa w badaniach struktury zespołu zmiennych obserwowanych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 263 (2012): Wydanie regularne
- Tadeusz Oleksiak, Dagmara Bronisz, Dariusz R. Mańkowski, Marzena Iwańska, Analiza stabilności plonowania i stopnia szerokiej adaptacji wybranych odmian pszenżyta ozimego (× Triticosecale Witt.) na podstawie danych produkcyjnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Michał Kwiatek, Wstęp do Numeru 300 Biuletynu Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
