Wpływ formy ojcowskiej na żywotność pyłku i niektóre cechy plonotwórcze mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. cv. Borowiak × Avena sterilis L.

Maria Chrząstek

maria.chrzastek@up.lublin.pl
Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Katarzyna Kruk


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Sylwia Okoń


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Emilia Wojtowicz


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Abstrakt

Obiektem badań były mieszańce F2 owsa zwyczajnego Avena sativa L. odm. Borowiak z 6 genotypami dzikiego heksaploidalnego gatunku Avena sterilis L. oraz formy rodzicielskie. Określono wpływ genotypu formy ojcowskiej na żywotność pyłku i wybrane cechy plonotwórcze mieszańców. Żywotność pyłku u analizowanych mieszańców wahała się od 91,35% do 99,10% i u większości z nich była niższa w porównaniu z odmianą mateczną. Nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy mieszańcami i komponentami rodzicielskimi pod względem wymiarów ziaren pyłku. Badane kombinacje mieszańcowe były zróżnicowanie pod względem większości cech plonotwórczych. U trzech z nich stwierdzono istotnie krótszą wiechę główną a u wszystkich mniejszą liczbę kłosków niż u odmiany Borowiak. Mieszańce różniły się istotnie pod względem liczby i masy ziarniaków z wiechy. Plon ziarniaków z wiechy i masa tysiąca ziarniaków u wszystkich form mieszańcowych były niższe w porównaniu z mateczną odmianą a średnia płodność kłoska wahała się od 1,68 do 3,12. U wszystkich mieszańców stwierdzono istotnie więcej białka w ziarniakach niż w odmianie matecznej. Zróżnicowanie wśród badanych kombinacji mieszańcowych świadczy o wpływie genotypów ojcowskich A. sterilis na analizowane cechy.


Słowa kluczowe:

Avena sativa L., Avena sterilis L., cechy plonotwórcze, mieszańce międzygatunkowe, żywotność pyłku

Chen C., Qualset C. O., Stanford R. H. 1977. Meiotic studies of secondary 42-chromosome triticales. Bot. Bull. Acad. Sinica 18 (2): 89 — 99.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Miazga D. 2004. Charakterystyka cytologiczna molekularna niektórych gatunków z rodzaju Avena. Genetyka w ulepszaniu roślin użytkowych. Red. Krajewski P., Zwierzykowski Z., Kachlicki P. IGR, PAN, Poznań: 67 — 74.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Kruk K. 2006. Ocena zróżnicowania genetycznego polskich odmian owsa (Avena sativa L.). Acta Agrophysica 8: 319 — 326.
Google Scholar

Elliot A. L., Thro A. M., Frey K. J. 1985. Inheritance of groat-oil content and several other traits in inter- and intra-specific oat mating. Iowa State J. Research, 60: 13 — 24.
Google Scholar

Frey K. J. 1975. Heritability of groat protein percentage of hexaploid oats. Crop Sci. 15: 277 — 279.
Google Scholar

Frey K. J. 1986. Genetic resources and their use in oat breeding. Proc. of the 2nd Int. Oat Conf. 1985, Aberystwyth, U.K.: 9 — 15.
Google Scholar

Gąsiorowski H., Cierniewska A. 1995. Morfologia i anatomia. Owies — chemia i technologia. PWRiL, Poznań: 36 — 46.
Google Scholar

Goodman M. 1990. Genetic and germplasm stocks worth conserving, The Journal of Heredity, 81 (1): 11 — 16.
Google Scholar

Gornall R. J. 1977. Notes on the size and exine ornamentation of Avena pollen grains. Can. J. Bot. 55: 2622 — 2629.
Google Scholar

Joshi A. B., Howard H. W. 1995. Meiotic irregularities in hexaploid oats. J. Agric. Sci. 45: 380 — 387.
Google Scholar

Katsiotis A., Forsberg R. A. 1995. Pollen grain size in four ploidy levels of genus Avena. Euphytica 83: 103 — 108.
Google Scholar

Kolb F. L., Marshall H. G. 1984. Peduncle elongation in dwarf and normal height oats. Crop Sci. 24: 699 — 703.
Google Scholar

Leggett J. M. 1996. Using and conserving Avena genetic resources. Proc. of 5th Int. Oat Conf., Canada: 128 — 132.
Google Scholar

Loskutov I. G. 2000. Some quality groat characters in oat wild species. Proc. 6th Int. Oat Confer., Lincoln Univ., N. Z.: 248 — 253.
Google Scholar

McMullen M. S., Phillips R. L., Stuthman D. D. 1982. Meiotic irregularities in Avena sativa L. × A. sterilis L. hybrids and breeding implications. Crop Sci. 22: 890 — 897.
Google Scholar

Milach S. C. K., Rines H. W., Phillips R. L. 2002. Plant height components and gibberellic acid response of oat dwarf lines. Crop Sci. 42: 1147 — 1154.
Google Scholar

Nita Z. T. 1999. Stan aktualny i nowe kierunki hodowli owsa w Polsce. Żywność. Kwartalnik Polskiego Towarzystwa Technologów Żywności:6 (supl.1):186 — 192.
Google Scholar

Paczos-Grzęda E. 2003. Charakterystyka niektórych cech ilościowych mieszańców międzygatunkowych heksaploidalnego owsa Avena sativa L. × Avena sterilis L. oraz form wyjściowych. Biul. IHAR 229: 33 — 41.
Google Scholar

Paczos-Grzęda E., Chrząstek M., Wacko S., Miazga D. 2007. Ocena podobieństwa genetycznego wybranych form Avena sterilis L. pochodzących z Izraela, Syrii i Libanu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 517: 559 — 567.
Google Scholar

Petr F. C., Frey K. J. 1966. Genotypic correlations, dominance and heritability of quantitative characters in oats. Crop Sci. 6: 259 — 262.
Google Scholar

Palagyi A. 1983. Tertiary seed proportions in the grain yield of several oat varieties. Cereal Res. Comm. 11: 269 — 274.
Google Scholar

Sampson D. R. 1971. Additive and nonadditive genetic variances and genotypic correlations for yield and other traits in oats. Can. J. Genet. Cytol. 13: 864 — 872.
Google Scholar

Stalker H.T. 1980. Utilization of wild species for crop improvement. Advances in Agronomy 33: 111 — 147.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
06/30/2009

Cited By / Share

Chrząstek, M. (2009) „Wpływ formy ojcowskiej na żywotność pyłku i niektóre cechy plonotwórcze mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. cv. Borowiak × Avena sterilis L”., Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (252), s. 245–253. doi: 10.37317/biul-2009-0072.

Autorzy

Maria Chrząstek 
maria.chrzastek@up.lublin.pl
Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Katarzyna Kruk 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Sylwia Okoń 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Emilia Wojtowicz 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Statystyki

Abstract views: 69
PDF downloads: 16


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Maria Chrząstek, Katarzyna Kruk, Sylwia Okoń, Emilia Wojtowicz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora