Wybrane wskaźniki produkcyjności roślin bobiku w warunkach wzrastającego nawożenia azotem

Janusz Prusiński

Janusz.Prusinski@pbs.edu.pl
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy (Poland)

Magdalena Borowska


Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy (Poland)

Ewa Kaszkowiak


Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy (Poland)

Abstrakt

Ścisłe dwuczynnikowe doświadczenie polowe wykonano w latach 2004–2007 na polu doświadczalnym Stacji Badawczej Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Technologiczno - Przyrodniczego w Bydgoszczy. Czynnik pierwszy stanowiły cztery dawki azotu N: 0, 30, 60 i 90 kg∙ha-1 zastosowane przedsiewnie w postaci saletry amonowej zawierającej po 50% azotu amonowego i azotanowego. W fazie 8–10 liści, na początku pąkowania oraz na początku i na zakończenie kwitnienia rośliny opryskiwano jedną czwartą z 30, 60 i 90 kg N kg∙ha-1 w moczniku z dodatkiem 7∙H2O∙MgSO4 (czynnik drugi). Obiekt kontrolny stanowiły poletka nieopryskiwane mocznikiem. W 3-4 dni po ostatnim oprysku roślin mocznikiem, na zakończenie fazy kwitnienia, określono LAI (Sun Scan Canopy Analysis System, UK) i zawartość chlorofilu w liściach (SPAD, Minolta), a po zbiorze także plon biomasy oraz indeks żniwny. We wszystkich latach warunki wilgotnościowego do dnia pomiarów były podobne, ale końcowy plon biomasy bobiku był silnie zróżnicowany i kształtowany głównie przez sumę opadów w okresie rozwoju generatywnego. Nie stwierdzono addytywnego oddziaływania dawek azotu zastosowanych doglebowo i dolistnie na końcowy plon biomasy bobiku i badane wskaźniki. W niekorzystnych warunkach wilgotnościowych indeks żniwny ulegał zmniejszeniu wraz ze wzrostem nawożenia azotowego. Stwierdzono, że wysokie wartości wskaźnika LAI zmierzone na zakończenie fazy kwitnienia nie były miarodajnym wskaźnikiem do prognozowania wysokości plonu końcowego biomasy bobiku ani udziału w nim plonu nasion.


Słowa kluczowe:

LAI, SPAD, bobik, indeks żniwny (HI), nawożenie i dokarmianie N, plon biomasy

Benedycka Z., Nowak G. A., Wierzbowska J., Klasa A. 1995. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i gospodarkę mineralną bobiku. Cz. I. Plonowanie roślin. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 61: 55 — 64.
Google Scholar

Boote K. J., Minquez M. I., Sau F. 2002. Adapting the CROPGRO legume model to stimulate growth of faba bean. J. Agron. 94: 743 — 756.
Google Scholar

Buttery B. R., Gibson A. H. 1990. The effect of nitrate on the time course of nitrogen fixation and growth in Pisum sativum and Vicia faba. Plant and Soil 127: 143 — 146.
Google Scholar

Day J. M., Roughley R. J., Witty J. F. 1979. The effect of planting density, inorganic nitrogen fertilizer and supplementary carbon dioxide on yield of Vicia faba L. J. Agric. Sci., Cambridge, 93: 629 — 633.
Google Scholar

Dolata A., Wiatr K. 2005. Syntezy wyników doświadczeń rejestrowych. Rośliny strączkowe 41. COBORU Słupia Wielka.
Google Scholar

Fotyma E. 1997. Wyznaczanie dawek nawozów azotowych na podstawie analizy gleby i roślin. Zesz. Eduk. IMUZ Falenty 4: 49 — 56.
Google Scholar

Jia Y., Gray V.M. 2004. Interrelationships between nitrogen supply and photosynthetic parameters in Vicia faba L. Photosynthetica 41 (4): 605 — 610.
Google Scholar

Kotecki A. 1990. Wpływ układu warunków wilgotnościowo-termicznych na rozwój i plonowanie bobiku Nadwiślański. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rolnictwo LII: 85 — 96.
Google Scholar

Księżak J. 2007. Dynamika przyrostu masy i akumulacja azotu przez odmiany bobiku o zróżnicowanej budowie morfologicznej. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sectio E (w druku).
Google Scholar

Kulig B., Ziółek W. 1996. Plonowanie zróżnicowanych morfologicznie odmian grochu siewnego i bobiku w zależności od nawożenia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 446: 207 — 212.
Google Scholar

Machul M. 2001. Ocena stanu odżywienia roślin azotem z zastosowaniem testów roślinnych. Post. Nauk Rol. 3: 71 — 83.
Google Scholar

Nalborczyk E. 1993. Biologiczne uwarunkowania produktywności roślin strączkowych. Fragm. Agron. 4: 147 — 150.
Google Scholar

Nelson D. R., Bellville R. J., Porter C. A. 1984. Role of nitrogen assimilation in seed development of soybean. Plant. Physiol. 74: 128 — 133.
Google Scholar

Nowak G., Benedycka Z. 1997. Ustalenie zasad nawożenia azotem roślin bobiku. Biul. Nauk. ART w Olsztynie 12 (1): 155 — 157.
Google Scholar

Pena-Cabriales J. J., Castellanos J. Z. 1993. Effects of water stress on N2 fixation and grain yield of Phaseolus vulgaris L. Plant and Soil 152 (1): 151 — 155.
Google Scholar

Podleśna A., Wojcieska-Wyskupajtys U. 1996. Dynamika pobierania mikroskładników przez groch w zależności od żywienia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 13 — 17.
Google Scholar

Podleśny J., Kocoń A. 2006. Wpływ stresu suszy na rozwój i plonowanie dwóch genotypów bobiku. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 509: 125 — 131.
Google Scholar

Prusiński J. 2007. Content and balance of nitrogen in faba bean fertilized with ammonium nitrate and fed additionally with urea. EJPAU 10 (4), #24. http.www.ejpau.media.pl/volume10/issue4/art-24.html.
Google Scholar

Rubes L. 1980. Dusikate hnojeni pri imobilizaci pudniho dusiku u bobu (Faba vulgaris Moench.). Rost. Vyr. 26 (10): 2021 — 1030.
Google Scholar

Starck Z. 1998. Fizjologiczne podstawy produktywności roślin. W: Podstawy fizjologii roślin. Red. J. Kopcewicz i S. Lewak. PWN, Warszawa.
Google Scholar

Westgate M. E. 1999. Managing soybean for photosynthetic efficiency. In: World soybean research. Ed. H.E. Kauffman. 6th Int. Conf., Chicago: 223 — 228.
Google Scholar

Wiatr K., Dolata A. 2007. Syntezy wyników doświadczeń rejestrowych. Rośliny strączkowe 61. COBORU Słupia Wielka.
Google Scholar

Wojcieska U. 1993. Żywienie azotem a przyrost masy i przebieg wybranych procesów fizjologicznych. Fragm. Agron. 4: 173 — 174.
Google Scholar

Wojcieska U. 1994. Fizjologiczna rola azotu w kształtowaniu plonu roślin. Cz. II. Żywienie azotem a fotosynteza, fotorespiracja i oddychanie ciemniowe. Post. Nauk Rol. 1: 127 — 142.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
06/30/2008

Cited By / Share

Prusiński, J., Borowska, M. i Kaszkowiak, E. (2008) „Wybrane wskaźniki produkcyjności roślin bobiku w warunkach wzrastającego nawożenia azotem”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (248), s. 105–116. doi: 10.37317/biul-2008-0062.

Autorzy

Janusz Prusiński 
Janusz.Prusinski@pbs.edu.pl
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Poland

Autorzy

Magdalena Borowska 

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Poland

Autorzy

Ewa Kaszkowiak 

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Poland

Statystyki

Abstract views: 124
PDF downloads: 33


Licencja

Prawa autorskie (c) 2008 Janusz Prusiński, Magdalena Borowska, Ewa Kaszkowiak

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.