Czystość nasion zbóż ozimych oraz skład botaniczny nasion obcych występujących w ziarnie stosowanym do siewu w gospodarstwach rolnych

Dagmara Pacoń

d.pacon@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-3619-9424

Abstrakt

Jakość ziarna zbóż ozimych wysiewanego w latach 2018-2019 w gospodarstwach rolnych położonych na terenie województwa mazowieckiego oceniono na podstawie analiz laboratoryjnych czystości oraz zawartości nasion obcych. Udział prób spełniających wymagania stawiane dla kwalifikowanego materiału siewnego w pszenicy i pszenżycie był niewielki i wynosił od 6% do 13%. Natomiast w przypadku żyta, każda z badanych prób uległaby dyskwalifikacji. W obu latach badań przekroczenie dopuszczalnej zawartości nasion innych gatunków niż zboża spowodowałoby odrzucenie większej liczby prób żyta i pszenicy, w porównaniu do zawartości ziarniaków innych zbóż. Sytuację odwrotną obserwowano natomiast w pszenżycie. W badanych próbach ziarna wystąpiły również nasiona chwastów zastrzeżonych. Najwięcej prób w których przekroczono ich dopuszczalną zawartość występowało w życie ozimym w 2019 roku, przy czym aż 29% prób zawierało ponad 3 nasiona kąkolu polnego (Agrostemma githago L.).


Słowa kluczowe:

czystość nasion, nasiona obce, zboża

Bohne, B., Dietze, P. (2008). Rośliny trujące 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa: 17.
Google Scholar

Brzozowska, I., Brzozowski, J. (2011). Effectiveness of weed control and the yield of winter triticale depending on the tending method and nitrogen fertilization. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 10(4): 25-33.
Google Scholar

COBORU (2011-2020). Zboża ozime – jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych.
Google Scholar

Duer, I., Feledyn-Szewczyk, B., (2003). Skład gatunkowy i biomasa chwastów występujących w pszenicy ozimej uprawianej w różnych systemach produkcji oraz ich udział w pobieraniu składników mineralnych z gleby. Pamiętnik Puławski. 134: 65-77.
Google Scholar

European Commission. Dostęp: 25.03.2024. https://agridata.ec.europa.eu/extensions/DashboardCereals/CerealsProduction.html
Google Scholar

Fahad, S., Hussain, S., Chauhan, B., S., Saud, S., Wu, C., Hassan, S., Tanveer, M., Jan, A., Huang, J. (2015). Weed growth and crop yield loss in wheat as influenced by row spacing and weed emergence times. Crop Protection. 71: 101-108. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cropro.2015.02.005
Google Scholar

Gharde, Y., Singh, P., K., Dubey, R., P., Gupta, P., K. (2018). Assessment of yield and economic losses in agriculture due to weed in India. Crop Protection. 107: 12-18. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cropro.2018.01.007
Google Scholar

GUS. (2011-2020). Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar

Hofmeijer, M., A., J., Krauss, M., Berner, A., Peigné, J., Mäder, P., Armengot, L. (2019). Effects of reduced tillage on weed pressure, nitrogen availability and winter wheat yields under organic management. Agronomy. 9(4): 180. https://www.mdpi.com/2073-4395/9/4/180 DOI: https://doi.org/10.3390/agronomy9040180
Google Scholar

Hussain, S., Khaliq, A., Bajwa, A., A., Matloob, A., Areeb, A., Ashref, U., Hafeez, A., Imran, M. (2017). Crop growth and yield losses in wheat due to little seed Canary Grass infestation differ with weed densities and changes in environment. Planta daninha. 35: 1-15. DOI: https://doi.org/10.1590/s0100-83582017350100073
Google Scholar

ISTA. (2018-2019). International Rules for Seed Testing.
Google Scholar

Jaczewska-Kalicka, A. (2007). Kierunki zmian produkcji zbóż w Polsce po integracji z Unią Europejską. Zeszyty Naukowe SGGW. Problemy Rolnictwa Światowego 2(17): 57-62. DOI: https://doi.org/10.22630/PRS.2007.2.19
Google Scholar

Judzińska, A. (2006). Produkcja żywności pochodzenia roślinnego w Polsce na tle UE (sektor zbożowy, olejarski i cukrowniczy). Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 8(2): 81-85.
Google Scholar

Khazaei, F., AghaAlikhani, M., Mobasser, S., Mokhtassi-Bidgoli, A., Asharin, H., Sadeghi, H. (2016). Evaluation of wheat (Triticum aestivum, L.) seed quality of certified seed and farm- saved seed in three provinces of Iran. Plant Breeding and Seed Science. 73: 99-115. DOI: https://doi.org/10.1515/plass-2016-0009
Google Scholar

Kieć, J. (2003). Konkurencyjność pszenżyta jarego w stosunku do owsa głuchego. Zeszyty Problemowe Postępu Nauk Rolniczych. 490: 105-111.
Google Scholar

Krasowicz, S. (2019). Regionalne zróżnicowanie uwarunkowań konkurencyjności polskiego rolnictwa. Studia i Raporty IUNG-PIB. Zeszyt 59(13): 93-108.
Google Scholar

Krasowicz, S., Madej, A. (2020). Organizacyjno-ekonomiczne uwarunkowania produkcji zbóż w różnych regionach Polski. Studia i Raporty IUNG-PIB. Zeszyt 62(16): 35-70.
Google Scholar

Kumar, S., Rana, S., S. Chander, R., Chander, N. (2013). Herbicide combinations for broad-spectrum weed control in wheat. Indian Journal of Weed Science. 45(1): 29–33.
Google Scholar

Lehoczky, E., Okumu Nelima, M., Szabó, R., Szalai, A., Nagy, P. (2011). Allelopathic effect of Bromusspp. and Loliumspp. shoot extraxts on some crops. Communica-tions in Agricultural and Applied Biological Sciences. 76(3): 537-544.
Google Scholar

Lisowska, M., Bombik, A., Rymuza, K., Ziemińska, J., Wyrzykowska, M. (2013). Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego w wybranych gospodarstwach rolnych w rejonie Polski środkowo-wschodniej. Fragmenta Agronomica. 30(2): 112-122.
Google Scholar

Majchrzak, L. (2007). Kiełkowanie zbóż w warunkach sąsiedztwa ziarniaków Avena fatua L. i Festuca rubra L. – aspekt allelopatyczny. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia E. 62(2): 185-192. DOI: https://doi.org/10.24326/as.2007.2.21
Google Scholar

Mikhailova, Z., I., Puchkova, E., P.; Martynova, O., V. (2020). Harmfulness of the aweed plant Cirsium arvense and spring wheat productivity after herbicides application. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science. 548: 042010. https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1755-1315/548/4/042010 DOI: https://doi.org/10.1088/1755-1315/548/4/042010
Google Scholar

NIK. (2018). NIK o spółkach hodowli roślin. Dostęp: 13.11.2023. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-spolkach-hodowli-roslin.html
Google Scholar

Oleksiak, T. (2002). Efekty hodowli pszenicy ozimej. Część I. Zmiany potencjału plonowania odmian. Biuletyn IHAR 223/224: 67-75.
Google Scholar

Oleksiak, T. (2023). Rynek nasion. [w:] Rynek środków Produkcji dla Rolnictwa. Red. Zalewski A. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Google Scholar

Ponichtera, P. (2010). Ocena jakości materiału siewnego zbóż jarych przeznaczanych do siewu w gospodarstwach rolnych gminy Goworowo. Zeszyty Naukowe Ostroleckiego Towarzystwa Naukowego. 24: 113-122.
Google Scholar

Ponichtera, P., Lewicki, B. (2014). Charakterystyka materiału siewnego zbóż jarych w gminie Janów. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Agrobiznesu w Łomży. 56: 96-106.
Google Scholar

Prusiński, J., Jendrzejczak, E., Barca, K. (2013). Analiza wyników oceny wartości siewnej ziarna zbóż z plantacji nasiennych województwa pomorskiego w latach 2005-2010. Fragmenta Agronomica. 30(2): 123-133.
Google Scholar

Rola, H., Żurawski, H. (1988). Wpływ stopnia zachwaszczenia Apera spica-venti, Avena fatua, Anthemideae na zawartość azotu, fosforu i potasu w ziarnie pszenicy ozimej i jarej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 349: 47-55.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie terminów składania wniosków o dokonanie oceny polowej materiału siewnego poszczególnych grup roślin lub gatunków roślin rolniczych i warzywnych oraz szczegółowych wymagań w zakresie wytwarzania i jakości materiału siewnego tych roślin: Załącznik 3.
Google Scholar

Rudnicki, F., Jaskulski, D. (2006). Ocena wzajemnego oddziaływania konkurencyjnego pomiędzy roślinami uprawnymi a chwastami w łanach. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 5: 45-52.
Google Scholar

Sharma, R., C., Duveiller, E. (2006). Spot blotch continues to cause substantial grain yield reductions under resource-limited farming conditions. J. Phytopathology. 154: 482–488. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0434.2006.01134.x
Google Scholar

Sułek, A., Jaśkiewicz, B. (2015). Regionalne zróżnicowanie produkcji pszenicy w Polsce. Roczniki Naukowe XVII(4): 308-331.
Google Scholar

Tandzi, N., L., Mutengwa, S., C. (2020). Factors affecting yield of crops [w:] Agronomy Climate Change & Food Security. Red. Amanullah. IntechOpen https://www.intechopen.com/chapters/70658
Google Scholar

Wicki, L., Dudek, H. (2009). Factors influencing productivity of cereals in Polish agriculture. Economic Science for Rural Development 20:79-88.
Google Scholar

Ziemińska, J., Wyrzykowska, M., Niewęgłowski, M. (2015). Jakość materiału siewnego pszenicy ozimej (Triticum aestivum) uprawianej w wybranych gospodarstwach w rejonie środkowo-wschodniej Polski. Fragmenta Agronomica. 32(4): 97-104.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
05/21/2024

Cited By / Share

Pacoń, D. (2024) „Czystość nasion zbóż ozimych oraz skład botaniczny nasion obcych występujących w ziarnie stosowanym do siewu w gospodarstwach rolnych”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (301), s. 35–44. doi: 10.37317/biul-2024-0004.

Autorzy

Dagmara Pacoń 
d.pacon@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Poland
https://orcid.org/0000-0002-3619-9424

Statystyki

Abstract views: 130
PDF downloads: 55


Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Dagmara Pacoń

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.