Ocena genetyczno-statystyczna wyników doświadczeń polowych z rodami hodowlanymi na przykładzie pszenicy ozimej
Stanisław Węgrzyn
s.wegrzyn@ihar.edu.plZakład Oceny Jakości i Metod Hodowli Zbóż, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Analizą objęto trzy grupy doświadczeń hodowlanych z rodami pszenicy ozimej, tj. doświadczenia międzyzakładowe (międzystacyjne), doświadczenia przedwstępne i doświadczenia wstępne. W prze-prowadzonej ocenie uwzględniono wpływ efektu genetycznego i udział odpowiednich interakcji genotypu ze środowiskiem na plonowanie. Dla pomiaru interakcji u poszczególnych rodów posłużono się specjalnie utworzonym wskaźnikiem zmienności. Wskaźnik ten jest kombinacją fenotypowego współczynnika zmienności i udziału odpowiedniego komponentu wariancyjnego. Komponenty wariancyjne oszacowano z odpowiednich równań dla oczekiwanych średnich kwadratów w analizie wariancji. Dla łatwiejszej interpretacji uzyskanych wyników, wskaźniki interakcji i efekty genetyczne wyrażono w skali 5-stopniowej, w której stopień 5 oznacza najkorzystniejszą wartość. Analiza wariancji dla poszczególnych grup doświadczeń wykazała, że ponad 50% całkowitej zmienności związanej z genotypami, pochodzi z interakcji. Dlatego analizy pojedynczych grup doświadczeń (jednorocznych) mogą okazać się mało skuteczne przy wyborze najlepszych rodów. Natomiast synteza dwuletnich wyników w porównaniu z syntezą trzyletnich doświadczeń była w zupełności wystarczająca. Spostrzeżenie to wymaga potwierdzenia w dalszych opracowaniach tego typu.
Słowa kluczowe:
doświadczenia hodowlane, efekt genetyczny, interakcja genotyp × lata, interakcja genotyp × miejscowości, pszenica ozimaBibliografia
Abeysiriwardena D. S. Z. de. 2001. Statistical analysis of on-farm yield trials for testing adaptability of rice. Euphytica 121: 215 — 222.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1012007906425
Google Scholar
Das G. R. 1982. A method of scoring yield status for selecting rice cultivars. Indian J.Agric. Sci. 52 (4): 207 — 209.
Google Scholar
Eberhart, S. A., Russell W. A. 1966. Stability parameters for comparing cultivars. Crop Sci. 6: 36 — 40.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1966.0011183X000600010011x
Google Scholar
Finlay K. W., Wilkinson G. M. 1963. The analysis of adaptation in plant breeding programs. Aust J. Agric Res 14: 742 — 754.
DOI: https://doi.org/10.1071/AR9630742
Google Scholar
Grafius J. E., Kiesling R. L. 1960. The prediction of the relative yields of programmers different oat cultivars based on known environmental variables. Agron. J. 52: 396 — 399.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1960.00021962005200070007x
Google Scholar
Kroonenberg P. M. Basford K. E. 1989. An investigation of multi-attribute genotype response across environments using tree-mode principal component analysis. Euphytica 44: 109 — 123.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00022605
Google Scholar
Lin C. S., Thompson B. 1975. An empirical method of grouping genotypes based on linear function of the genotype-environment interaction. Heredity 34: 255 — 263.
DOI: https://doi.org/10.1038/hdy.1975.28
Google Scholar
Lin C. S. 1982. Grouping genotypes by a cluster method directly related to genotype-environment interaction mean squares. Theor. Appl. Genet. 62: 277 — 280.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00276251
Google Scholar
Lin C. S., Binns M. R. 1988. A measure of cultivar general superiority for cultivar x environment data. Can J. Plant Sci. 68: 193 — 263.
DOI: https://doi.org/10.4141/cjps88-018
Google Scholar
Lin C. S., Butler G. 1990. Cluster analysis for analyzing two-way classification data. Agron. J. 82: 344 — 348.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1990.00021962008200020034x
Google Scholar
Perkins J. M., Jinks J. I. 1968. Environmental and genotype-environmental components of variability. Heredity 23: 523 — 535.
DOI: https://doi.org/10.1038/hdy.1968.71
Google Scholar
Plaised R. L. 1960. A shorter method of evaluating the ability of selection to yield consistently over seasons. Am. Potato J. 37: 166 — 172.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02855271
Google Scholar
Shukla, G. K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity 29: 237 — 245.
DOI: https://doi.org/10.1038/hdy.1972.87
Google Scholar
Tai G. C. C. 1971. Genotype stability analysis and its application to potato regional trails. Crop Sci. 11: 184 — 190.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1971.0011183X001100020006x
Google Scholar
Williams E. J. 1952. The interpretation of interactions in factorial experiments. Biometrica 39: 65 — 81.
DOI: https://doi.org/10.1093/biomet/39.1-2.65
Google Scholar
Wricke G. 1962. Über eine Methode zur Erfassung der ökologischen Streubreite in Feldversuchen. Z. Pflanzenzücht. 47: 92 — 96.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Węgrzyns.wegrzyn@ihar.edu.pl
Zakład Oceny Jakości i Metod Hodowli Zbóż, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 76PDF downloads: 21
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Stanisław Węgrzyn
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Maria Stachowicz, Analiza zmienności i korelacji ważnych cech technologicznych rodów i odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zygmunt Nita, Krystyna Werwińska, Dziedziczenie cech warunkujących plonowanie owsa jarego (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Sposoby epistatycznego działania genów u żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zastosowanie analizy współczynników ścieżek do oceny współzależności elementów struktury plonu owsa jarego (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zastosowanie analizy współczynników ścieżek do badań genotypowych zależności i współzależności wybranych cech plonotwórczych żyta ozimego (Secale cereale) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 228 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Genetyczno-statystyczne parametry dziedziczenia cech użytkowych żyta ozimego (Secale sereale L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zdolność kombinacyjna rodów i odmian owsa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Analiza zmienności i współzależności cech użytkowych owsa (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Andrzej Bichoński, Ocena przydatności form jęczmienia jarego jako komponentów rodzicielskich w hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Andrzej Cygankiewicz, Genetyczne uwarunkowania niektórych cech pszenżyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
