Odziedziczalność elementów struktury plonu pszenżyta ozimego
Helena Grzesik
h.grzesik@ihar.edu.plZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Stanisław Węgrzyn
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Oszacowano odziedziczalność elementów struktury plonu na podstawie doświadczeń, przeprowadzonych w trzech kolejnych latach, w których badano formy rodzicielskie i ich mieszańce w pokoleniach F1, F2, F3. Mieszańce uzyskano w wyniku krzyżowania w układzie czynnikowym trzech form matecznych Pinokio, Tewo i Presto z pięcioma formami ojcowskimi — LAD 794, Marko, Prado, MAH 2296 i Tornado. Analizowano pięć cech: długość źdźbła, długość kłosa, liczbę i masę ziaren z kłosa oraz masę 1000 ziaren. Wykonano analizę wariancji, oszacowano efekty ogólnej i swoistej wartości kombinacyjnej, a także współczynniki odziedziczalności w wąskim i szerokim sensie. Na podstawie analizy wariancji ogólnej i swoistej zdolności kombinacyjnej stwierdzono, że ogólna wartość kombinacyjna badanych odmian pszenżyta tak ojców jak i matek w pokoleniach F1–F3 była istotna w przypadku wszystkich analizowanych cech z wyjątkiem długości kłosa form matecznych w pokoleniu F1. Swoista wartość kombinacyjna w F1 była istotna w przypadku długości źdźbła i liczby ziaren z kłosa, w pokoleniu F2 była istotna tylko w przypadku długości kłosa, a w pokoleniu F3 była nie istotna. Ogólna zdolność kombinacyjna tak ojców jak i matek w F1–F3 w przypadku prawie wszystkich analizowanych cech była wyższa niż swoista zdolność kombinacyjna co wskazuje, że addytywne efekty działania genów warunkujących te cechy były wyższe niż nieaddytywne. Współczynniki odziedziczalności analizowanych cech były dość wysokie. Najniższe współczynniki odziedziczalności w wąskim sensie otrzymano w przypadku długości kłosa. Współczynniki odziedziczalności w wąskim sensie były na ogół niższe niż w szerokim sensie co sugeruje, że nieaddytywne efekty działania genów również odgrywają rolę w dziedziczeniu badanych cech.
Słowa kluczowe:
elementy struktury plonu, odziedziczalność, pszenżyto ozimeBibliografia
Barker T. C., Varughese G. 1992. Combining ability and heterosis among eight complete spring hexaploid triticale lines. Crop Sci. 32: 340 — 344.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1992.0011183X003200020012x
Google Scholar
Behl R. K., Singh V. P., Spalony L. 1985. Genetics of some grain characters in hexaploid triticale. Genet. Pol.. 26: 479 — 485.
Google Scholar
Carillo J. M., Monteagudo A., Sanchez-Monge E. 1983. Inheritance of yield components and their relationship to plant height in hexaploid triticale. Z. Pflanzenzüchtung 90: 155 — 165.
Google Scholar
Cybulska-Augustyniak J., Rogalska S. 1992. Badanie zdolności kombinacyjnych form hexaploidalnego ozimego pszenżyta (X Triticosecale Wittmack). Hod. Rośl. Nasien. 3: 1 — 4.
Google Scholar
Falconer D. S. 1974. Dziedziczenie cech ilościowych. Warszawa.
Google Scholar
Gill K. S. 1986. Current status and future prospects of breeding triticale. In: Triticale International Symposium, Sydney, February 2–8 (compiled by N. L. Darvey). Published by: The Australian Institute of Agricultural Science, Sydney: 84 — 104.
Google Scholar
Grzesik H., Węgrzyn S. 1998. Heterosis and combining ability in some varieties of triticale. In: Proceedings of 4th International Triticale Symposium, Red Deer, Alberta, Canada, July 26–31, 1998: 129 — 133.
Google Scholar
Grzesik H., Węgrzyn S. 2000. Odziedziczalność niektórych cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Folia Univ. Agri. Stetin. 206 Agricultura (82): 89 — 92.
Google Scholar
Grzesik H., Węgrzyn S. 2002. Evaluation of combining ability in some varieties of winter triticale. Proceedings of 5th Int. Triticale Symposium, IHAR, Radzików, Vol. II: 291 — 297.
Google Scholar
Milovanovic M. S. 1998. Inheritance of primary spike length in 6x triticale. Proceedings of 4th Int. Triticale Symposium, Red Deer, Alberta, Canada, 1998: 40 — 43.
Google Scholar
Sadig M. S., Saleem M., Igbal J. 1986. Genetic variation and selection in hexaploid triticale. In: Triticale International Symposium, Sydney February 2–8 (compiled by N. L. Darvey), Published by The Australian Institute of Agricultural Science, Sydney: 182 — 185.
Google Scholar
Sandha G. S., Pannu D. S., Gill K. S. 1980. The assessment of continuous variability for grain yield and other characters in triticale, Cereal Res. Commun. 8 (2): 401 — 408.
Google Scholar
Sandha G. S., Sharma K. S., Gill K. S., Dhindsa G. S. 1991. Studies on determining the contribution of different characters to grain yield in triticale. In: Proceedings of the Second International Triticale Symposium, Mexico: 93 — 97.
Google Scholar
Węgrzyn S. 1996. Teoretyczne oszacowania komponentów wariancji genetycznych w czynnikowym modelu krzyżowania. Biul. IHAR 200: 7 — 13.
Google Scholar
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1995. Zdolność kombinacyjna pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 195/196: 5 — 11.
Google Scholar
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1996. Odziedziczalność plonu ziarna i cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 200: 139 — 143.
Google Scholar
Węgrzyn S., Grzesik H. 1996. The combining ability in some varieties and strains of winter triticale (X Triticosecale Witt.). Plant Breed. Seed Sci. 40: 3 — 4.
Google Scholar
Autorzy
Helena Grzesikh.grzesik@ihar.edu.pl
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Autorzy
Stanisław WęgrzynZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 86PDF downloads: 20
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Helena Grzesik, Stanisław Węgrzyn
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Genetyczne uwarunkowania mrozoodporności pszenicy i jej współdziałanie z wybranymi cechami użytkowymi , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Jacek Waga, Helena Grzesik, Analiza elektroforetyczna białek zapasowych kilku rodów pszenżyta ozimego odpornych na porastanie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Ocena genetyczno-statystyczna wyników doświadczeń polowych z rodami hodowlanymi na przykładzie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Stanisław Węgrzyn, Henryk Cichy, Grzegorz Milewski, Zdolność kombinacyjna i efekt heterozji komponentów plonu kilku odmian i rodów pszenżyta jarego (X Triticosecale Witt.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 236 (2005): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Anna Strzembicka, Odporność wybranych odmian pszenżyta ozimego na rdzę brunatną (Puccinia recondita f. sp. tritici) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
