Wpływ zmniejszonej liczby powtórzeń na skuteczność oceny plonowania rodów pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.)
Stanisław Węgrzyn
s.wegrzyn@ihar.edu.plZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji. Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Na postawie 152 doświadczeń wstępnych z rodami pszenicy ozimej przeprowadzonych w latach 1989–1999, dokonano analizy wpływu różnej liczby powtórzeń na ocenę plonowania 618 genotypów. Doświadczenia były zakładane metodą bloków niekompletnych w czterech powtórzeniach. We wszystkich latach liczba miejscowości wynosiła 14, z wyjątkiem ostatniego roku (12 miejscowości). Rozważano trzy kombinacje powtórzeń: cztery (wszystkie), trzy i dwa powtórzenia. W ocenie wpływu liczby powtórzeń posłużono się kilkoma parametrami, a mianowicie: współczynnikiem zmienności błędu (CV), fenotypowymi (PCV) i genotypowymi (GCV) współczynnikami zmienności dla obiektów, procentowym udziałem genotypowego komponentu (G), komponentu interakcji genotypowo-środowiskowej (GE) i komponentu błędu (E). Oszacowano także procentowy wskaźnik postępu genetycznego (PGI) przy określonej liczbie powtórzeń w stosunku do postępu genetycznego ze wszystkich powtórzeń. Ponadto obliczono współczynniki korelacji Pearsona (rp) i Spearmana (rs) pomiędzy średnimi plonami przy zmniejszonej liczbie powtórzeń a średnimi plonami ze wszystkich powtórzeń. Uzyskane wyniki wykazały, że ścisłość doświadczenia, mierzona współczynnikiem zmienności błędu, była taka sama dla wszystkich kombinacji powtórzeń i wynosiła 6,1%. Udział komponentu genotypowego w zmienności fenotypowej nieznacznie malał, zaś komponentu błędu wzrastał wraz ze zmniejszaniem się liczby powtórzeń. Natomiast udział komponentu interakcji genotypowo-środowiskowej pozostawał na tym samym poziomie. Wskaźnik postępu genetycznego (GPI), średnio z 11 lat, nieznacznie malał ze spadkiem liczby powtórzeń (98,2% dla trzech i 97,0% dla dwóch powtórzeń). Podobnie minimalnie spadały wartości współczynników korelacji. Wyniki te wskazują, że już dwa powtórzenia mogłyby być wystarczające dla oceny plonowania badanych rodów pszenicy ozimej.
Słowa kluczowe:
genetyczne komponenty wariancji, korelacje, postęp genetyczny, powtórzenia, ścisłość doświadczenia, zmienność genetycznaBibliografia
Bhatt G.M.,. Ellison F.W. Marshall D.R. 1984. A case for unreplicated plots for multi-step yield testing in wheat. Aust. J. Agric. Res. 35: 107 — 114.
Google Scholar
Bos I. 1983. The optimum number of replications when testing lines of families on a fixed number of plots. Euphytica 32: 311 — 318.
Google Scholar
Bradu D., Gabriel K. R. 1978. The biplot as a diagnostic tool for models of two-way tables. Technometrics 20: 47 — 68.
Google Scholar
Gauch H.G. jr., Zobel R.W. 1988. Predictive and postdictive success of statistical analyses of yield trials. Theor. Appl. Genet. 76: 1 — 10.
Google Scholar
Gauch, H.G. jr., Zobel R.W. 1989. Accuracy and selection success in yield trial analyses. Theor. Appl. Genet. 77: 473 — 481.
Google Scholar
Snedecor G. W., Cochran W. G. 1980. Statistical methods. 7th ed. Iowa State University Press, Ames: 44-45 and 264 — 265.
Google Scholar
Talbot M. 1984. Yield variability of crop varieties in the UK. J.Agric.Sci.102: 315 — 321.
Google Scholar
Townley-Smith T. F.,. Hurd E. A., McBean D.S. 1973. Techniques of selection for yield in wheat. Proc. 4th Int. Wheat Genetics Symposium. Missouri. Agr. Exp. Sta., Columbia.
Google Scholar
Wricke G., Weber W. E. 1986. Quantitative genetics and selection in plant breeding. Walter de Gruyter, Berlin, New York.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Węgrzyns.wegrzyn@ihar.edu.pl
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji. Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 1PDF downloads: 2
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Stanisław Węgrzyn
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Maria Stachowicz, Analiza zmienności i korelacji ważnych cech technologicznych rodów i odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zygmunt Nita, Krystyna Werwińska, Dziedziczenie cech warunkujących plonowanie owsa jarego (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Sposoby epistatycznego działania genów u żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zastosowanie analizy współczynników ścieżek do oceny współzależności elementów struktury plonu owsa jarego (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zastosowanie analizy współczynników ścieżek do badań genotypowych zależności i współzależności wybranych cech plonotwórczych żyta ozimego (Secale cereale) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 228 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Genetyczno-statystyczne parametry dziedziczenia cech użytkowych żyta ozimego (Secale sereale L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zdolność kombinacyjna rodów i odmian owsa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Analiza zmienności i współzależności cech użytkowych owsa (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Andrzej Bichoński, Ocena przydatności form jęczmienia jarego jako komponentów rodzicielskich w hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Andrzej Cygankiewicz, Genetyczne uwarunkowania niektórych cech pszenżyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
