Przywracanie płodności pyłku u mieszańców żyta CMS-Pampa × restorer
Irena Kolasińska
i.kolasinska@ihar.edu.plZakład Genetyki i Hodowli Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Prowadzono badania nad przywracaniem płodności pyłku mieszańców prostych pochodzących z krzyżowania linii męskosterylnych (linii P) z restorerami (R). W 1999 roku oceniano płodność 63 mieszańców (21 linii P × 3 linie R) w warunkach szklarniowych i polowych, a w 2000 roku oceniano 50 mieszańców (10 linii P × 5 linii R) w polu. Doświadczenia założono metodą całkowicie losową w 3 powtórzeniach. Stopień męskiej płodności oceniano za pomocą stopnia pylenia roślin w skali 1–9° (SPR), indeksów restoracji (IR-1, IR-2), stopnia pylenia poletka (SPP) w skali 1–9°. Przeprowadzono dwuczynnikową analizę zmienności otrzymanych wyników przy pomocy programu komputerowego "AGRO". Ponadto obliczono współczynniki korelacji między wskaźnikami płodności pyłku mieszańców oznaczonymi w polu i szklarni. Stwierdzono, iż na poziom męskiej płodności mieszańców prostych istotny wpływ wywarły genotyp restorera, genotyp linii P, współdziałanie P × R oraz warunki środowiska. Badane mieszańce wyraźnie różniły się płodnością pyłku zarówno w szklarni, jak i w polu. Indeks restoracji wahał się w szerokich granicach od 0 do 100%. Średni IR dla badanych linii P w szklarni wynosił od 7,1 do 96,8%, a w polu od 1,5 do 99,4%. Zróżnicowanie linii P pod względem wartości średnich IR u ich mieszańców wskazuje, iż poprzez dobór odpowiednich linii matecznych można znacznie podwyższyć płodność mieszańców. Natomiast linie P dające mieszańce o niskich IR powinny być wykorzystane jako testery w programie hodowli restorerów. Badane restorery charakteryzowały się dobrą (330 R) i średnią zdolnością przywracania płodności i mogą tworzyć mieszańce o zadawalającej płodności w kombinacjach krzyżówkowych z odpowiednimi komponentami matecznymi. Stwierdzono wysoką, istotną korelację między użytymi wskaźnikami płodności mieszańców w szklarni i w polu. Tak więc dla celów hodowlanych z powodzeniem można stosować najbardziej prosty spośród nich, czyli ocenę stopnia pylenia poletka w skali 1–9°.
Słowa kluczowe:
hodowla mieszańców, męska sterylność, przywracanie męskiej płodności, żyto ozimeBibliografia
Chen L. W. 1981. Inheritance of male sterility in maize. Hereditas 3/3: 32 — 35.
Google Scholar
Geiger H. H., Schnell F. W. 1970. Cytoplasmic male sterility in rye (Secale cereale L.).Crop Sci. 10: 590 — 593.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1970.0011183X001000050043x
Google Scholar
Geiger H. H., Morgenstern K. 1975. Angewandt-genetische Studien zur cytoplasmatischen Pollensterilität bei Winterroggen. Theor. Appl. Genet. 46: 269 — 276.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00281148
Google Scholar
Geiger H. H., Yuan Y., Miedaner T., Wilde P. 1995. Environmental sensitivity of cytoplasmic-genic male sterility (CMS) in Secale cereale L. In: Genetic mechanisms for hybrid breeding. Kück U., Wricke, G. (eds.). Advances in Plant Breeding 18: 7 — 17.
Google Scholar
Geiger H. H., Miedaner T. 1996. Genetic basis and phenotypic stability of male fertility restoration in rye. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 27 — 38.
Google Scholar
Keydel F., Münzer W., Fischer K. 1979. Interactions between cytoplasmatic male sterile wheat lines and restoration lines. Cereal Res. Commun. 7. 1: 19 — 24.
Google Scholar
Kolasińska I. 1975. Przywracanie płodności pyłku linii męskosterylnych pszenicy (Timopheevi) Triticum aestivum L. Hod. Rośl. Aklim. 19. 3: 223 — 244.
Google Scholar
Kolasińska I. 1996. Pollen fertility restoration in topcross hybrids of winter rye. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 72 — 74.
Google Scholar
Kolasińska I. 1998. Genetic bases of male fertility restoration in rye. J. Appl. Genet. 39A: 116 — 117.
Google Scholar
Kolasińska I., Węgrzyn S. 2000. Zdolność kombinacyjna przywracania płodności pyłku mieszańców żyta. Biul. IHAR 216, z. 1: 95 — 100.
Google Scholar
Madej L., Osiński R., Jagodziński J. 1996. Ocena płodności mieszańców żyta. Biul. IHAR 195/196: 283 — 290.
Google Scholar
Morgenstern K. 1983. Ausprägung der cytoplasmatisch-genischen Pollensterilität (CMS) bei Roggen in Abhängigkeit von Plasmotyp und Genotyp. Dissertation, Univ. Hohenheim, Stuttgart.
Google Scholar
Scoles G. J., Evans L. E. 1979. The genetics of fertility restoration in cytoplasmic male-sterile rye. Can. J. Genet. Cytol. 21: 417 — 422.
DOI: https://doi.org/10.1139/g79-045
Google Scholar
Autorzy
Irena Kolasińskai.kolasinska@ihar.edu.pl
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 5PDF downloads: 3
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Irena Kolasińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Irena Kolasińska, Jacek Jagodziński, Waldemar Brukwiński, Katarzyna Banaszak, Barbara Kozber, Renata Krysztofik, Michał Materka, Wartościowe komponenty rodzicielskie dla hodowli mieszańców żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 278 (2015): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Rezultaty programu hodowli w kierunku poprawienia męskiej płodności odmian mieszańcowych żyta. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Identyfikacja genotypów przywracających płodność mieszańców z cytoplazmą Pampa wśród linii wsobnych żyta o różnym pochodzeniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Jacek Jagodziński, Waldemar Brukwiński, Katarzyna Banaszak, Renata Krysztofik, Michał Materka, Identyfikacja wartościowych komponentów rodzicielskich do tworzenia mieszańców żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Waldemar Brukwiński, Jacek Jagodziński, Barbara Kozber, Renata Krzysztofik, Michał Materka, Określenie zdolności kombinacyjnej komponentów matecznych do tworzenia mieszańców żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Waldemar Brukwiński, Jacek Jagodziński, Michał Materka, Zdolność kombinacyjna wybranych form rodzicielskich żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Postęp w hodowli komponentów ojcowskich odmian mieszańcowych żyta o wysokiej zdolności przywracania męskiej płodności w cytoplazmie Pampa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 281 (2017): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Identyfikacja donorów genów przywracających męską płodność u mieszańców żyta ze sterylizującą cytoplazmą Pampa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Andrzej Rafalski, Magdalena Żurawska, Irena Kolasińska, Iwona Wiśniewska, Molekularna analiza linii męskosterylnych, dopełniaczy sterylności i restorerów płodności żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 235 (2005): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Zróżnicowanie zdolności do przywracania płodności wśród linii męskosterylnych żyta z cytoplazmą Pampa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
