Zróżnicowanie podatności odmian pszenicy ozimej i jarej na fuzariozę kłosów badanych w latach 2009–2016.
Tomasz Góral
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-9130-6109
Dorota Walentyn-Góral
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
Abstrakt
W latach 2009–2016 w doświadczeniach infekcyjnych badano podatność na fuzariozę kłosów ogółem 142 odmian pszenicy ozimej oraz 53 odmian pszenicy jarej. Kłosy zakażano sztucznie izolatami Fusarium culmorum. Ze względu na duże zróżnicowanie średniego nasilenia fuzariozy kłosów w kolejnych latach, wartości indeksów fuzariozy kłosów w poszczególnych latach poddano standaryzacji. Z wartości standaryzowanych wyliczono średnie wieloletnie dla odmian. Wśród odmian pszenicy ozimej najmniejszą podatność na fuzariozę kłosów wykazały wzorce odporne oraz odmiany Fregata, Olivin, Petrus, Turnia, Nateja, Piko i Dorota. Najbardziej podatne na fuzariozę kłosów były odmiany: Muszelka, Rapsodia, Kris, Kampana, Bagou, Belenus, Alcazar, Torrild, Banderola, Forkida. Wśród odmian pszenicy jarej najmniejszą podatność na fuzariozę kłosów wykazały również wzorce odporne oraz odmiany Pasteur, Jasna, Histra, Raweta i Izera. Najbardziej podatne były odmiany pszenicy twardej: SMH 87 i Strongfield oraz pszenicy zwyczajnej Banti, Nawra, Griwa, Radocha, Cytra i Helia.
Słowa kluczowe:
Fusarium culmorum, fuzarioza kłosów, odmiany, odporność, pszenicaBibliografia
Bateman G. L., Gutteridge R. J., Gherbawy Y., Thomsett M. A., Nicholson P. 2007. Infection of stem bases and grains of winter wheat by Fusarium culmorum and F. graminearum and effects of tillage method and maize-stalk residues. Plant Pathol. 56: 604 — 615.
Google Scholar
Bernhoft A., Torp M., Clasen P. E. E., Løes A.K., Kristoffersen A. B. 2012. Influence of agronomic and climatic factors on Fusarium infestation and mycotoxin contamination of cereals in Norway. Food Addit. Contam. Part A: Chem. Anal. Control Expo. Risk Assess. 29: 1129 — 1140.
Google Scholar
Blandino M., Scarpino V., Sulyok M., Krska R. 2017. Effect of agronomic programmes with different susceptibility to deoxynivalenol risk on emerging contamination in winter wheat. Eur J. Agron. 85: 12 — 24.
Google Scholar
Bottalico A., Perrone G. 2002. Toxigenic Fusarium species and mycotoxins associated with head blight in small-grain cereals in Europe. Eur. J. Plant Pathol. 108: 611 — 624.
Google Scholar
Buerstmayr H., Ban T., Anderson J.A. 2009. QTL mapping and marker-assisted selection for Fusarium head blight resistance in wheat: A review. Plant Breed. 128: 1 — 26.
Google Scholar
Buerstmayr H., Lemmens M., Berlakovich S., Ruckenbauer P. 1999. Combining ability of resistance to head blight caused by Fusarium culmorum (W.G. Smith) in the F1 of a seven parent diallel of winter wheat (Triticum aestivum L.). Euphytica 110: 199 — 206.
Google Scholar
Buerstmayr H., Lemmens M., Schmolke M., Zimmermann G., Hartl L., Mascher F., Trottet M., Gosman N. E., Nicholson P. 2008. Multi-environment evaluation of level and stability of FHB resistance among parental lines and selected offspring derived from several European winter wheat mapping populations. Plant Breed. 127: 325 — 332.
Google Scholar
Czaban J., Wróblewska B., Sułek A., Mikos M., Boguszewska E., Podolska G., Nieróbca A. 2015. Colonisation of winter wheat grain by Fusarium spp. and mycotoxin content as dependent on a wheat variety, crop rotation, a crop management system and weather conditions. Food Addit. Contam. Part A: Chem. Anal. Control Expo. Risk Assess. 32: 874 — 910.
Google Scholar
Dill-Macky R., Jones R. K. 2000. The effect of previous crop residues and tillage on Fusarium head blight of wheat. Plant Dis. 84: 71 — 76.
Google Scholar
Fels-Klerx H. J. van der Olesen J. E., Madsen M. S., Goedhart P. W. 2012. Climate change increases deoxynivalenol contamination of wheat in north-western Europe. Food Addit. Contam. Part A: Chem. Anal. Control Expo. Risk Assess. 29: 1593 — 604.
Google Scholar
Góral T. 2005. Źródła odporności pszenicy na fuzariozę kłosa powodowaną przez Fusarium culmorum (W. G. Smith) Sacc. Biul. IHAR 235: 115 — 131.
Google Scholar
Haidukowski M., Pascale M., Perrone G., Pancaldi D., Campagna C., Visconti A. 2005. Effect of fungicides on the development of Fusarium head blight, yield and deoxynivalenol accumulation in wheat inoculated under field conditions with Fusarium graminearum and Fusarium culmorum. J. Sci. Food Agric. 85: 191 — 198.
Google Scholar
Handa H., Ban T. 2008. Relationship between plant height and Fusarium head blight resistance for the QTL on the wheat chromosome 2DS. The 11th International Wheat Genetics Symposium Proceedings. 24-29
Google Scholar
August 2008, Brisbane, Qld., Australia. Sydney University Press. Heier T., Jain, S. 2005. Influence of N‐fertilization and fungicide strategies on Fusarium head blight severity and mycotoxin content in winter wheat. J. Phytopathol. 557: 551 — 557.
Google Scholar
Hofgaard I. S., Seehusen T., Aamot, H. U., Riley H., Razzaghian J., Le, V.H., Hjelkrem A.G.R., Dill-Macky R., Brodal G. 2016. Inoculum potential of Fusarium spp. relates to tillage and straw management in Norwegian fields of spring oats. Front. Microbiol. 7: 1 — 15.
Google Scholar
Jiang G.-L., Dong Y., Shi, J., Ward R.W. 2007. QTL analysis of resistance to Fusarium head blight in the novel wheat germplasm CJ 9306. II. Resistance to deoxynivalenol accumulation and grain yield loss. Theor. Appl. Genet. 115: 1043 — 52.
Google Scholar
Jiang G., Siler L., Lewis J., Ward R. 2001. Greenhouse evaluation for resistance to Fusarium head blight in wheat. Proceedings of the 2001 National Fusarium Head Blight Forum. December 8-10, 2001, Erlanger, KY, USA, ss. 245 — 250.
Google Scholar
Jiang G. L., Huang D. C., Shen Q. Q., Yang Z. L., Lu, W., Shi, J., Zhu H., Chen Z., Ward R. 2006. Registration of wheat germplasms CJ W14 and CJ 9306 highly resistant to Fusarium head blight. Crop Sci. 46: 2326 — 2328.
Google Scholar
Mesterhazy A. 2002. Theory and practice of the breeding for Fusarium head blight resistance in wheat. J. Appl. Genet. 43A: 289 — 302.
Google Scholar
Mesterhazy A., Toth B., Kaszonyi G. 2006. Sources of “environmental interactions” in phenotyping and resistance evaluation; Ways to neutralize them. In: Ban T., Lewis J.M., Phipps E.E. (Eds.), The global Fusarium initiative for international collaboration — strategic planning workshop held at CIMMYT: El Batan, Mexico, 14–17 March 2006: 84 — 92.
Google Scholar
Miller J. D. 2008. Mycotoxins in small grains and maize: old problems, new challenges. Food Addit. Contam. Part A Chem. Anal. Control Expo. Risk Assess. 25: 219 — 30.
Google Scholar
Nakajima T. 2010. Fungicides application against Fusarium head blight in wheat and barley for ensuring food safety. In: O. Carisse, red. Fungicides. Rijeka, Croatia: InTech Europe. pp. 140 — 156.
Google Scholar
Paillard S., Schnurbusch T., Tiwari R., Messmer M., Winzeler M., Keller B., Schachermayr G. 2004. QTL analysis of resistance to Fusarium head blight in Swiss winter wheat (Triticum aestivum L.). Theor. Appl Genet. 109: 323 — 332.
Google Scholar
Snijders C. H. A. 2004. Resistance in wheat to Fusarium infection and trichothecene formation. Toxicol. Lett. 153: 37 — 46.
Google Scholar
West J. S., Holdgate S., Townsend J. A., Edwards S. G., Jennings P., Fitt B. D. L. 2012. Impacts of changing climate and agronomic factors on Fusarium ear blight of wheat in the UK. Fungal Ecol. 5: 53 — 61.
Google Scholar
Wiśniewska H., Góral T., Ochodzki P., Walentyn-Góral D., Kwiatek M., Majka M., Grzeszczak I., Belter J., Banaszak Z., Pojmaj M., Kurleto D., Marcin Konieczny M., Budzianowski G., Cicha A., Paizert K., Woś H. 2014. Odporność rodów hodowlanych pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów. Biul. IHAR 271: 29 — 43.
Google Scholar
Xu X. M., Monger W., Ritieni A., Nicholson P. 2007. Effect of temperature and duration of wetness during initial infection periods on disease development, fungal biomass and mycotoxin concentrations on wheat inoculated with single, or combinations of Fusarium species. Plant Pathol. 56: 943 — 956.
Google Scholar
Autorzy
Tomasz GóralInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Poland
https://orcid.org/0000-0001-9130-6109
Autorzy
Dorota Walentyn-GóralInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Poland
Statystyki
Abstract views: 676PDF downloads: 95
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dr hab. Tomasz Góral , Halina Wiśniewska , Paweł Czembor , Piotr Ochodzki , Magdalena Radecka-Janusik , Maciej Majka, Jarosław Przetakiewicz , Poszukiwanie oraz wykorzystanie markerów fenotypowych, metabolicznych i molekularnych do badania typów odporności na fuzariozę kłosów u form pszenicy o zróżnicowanej podatności , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Lidia Kowalska, Tomasz Góral, Septorioza plew – choroba pszenicy i pszenżyta powodowana przez grzyb Parastagonospora nodorum , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 299 (2023): Wydanie regularne
- Halina Wiśniewska, Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Michał Kwiatek, Maciej Majka, Jolanta Belter, Zofia Banaszak, Mirosław Pojmaj, Danuta Kurleto, Marcin Konieczny, Grzegorz Budzianowski, Alicja Cicha, Kazimierz Paizert, Przemysław Matysik, Badanie typów odporności na fuzariozę kłosów u pszenżyta ozimego za pomocą markerów fenotypowych i metabolicznych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Halina Wiśniewska , Tomasz Góral , Piotr Ochodzki , Maciej Majka , Dorota Walentyn-Góral , Jolanta Belter , Badanie typów odporności na fuzariozę kłosów u pszenżyta ozimego za pomocą markerów fenotypowych i metabolicznych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Piotr Ochodzki, Tomasz Góral, Zawartość deoksyniwalenolu w ziarniakach pszenicy wykazujących różne poziomy uszkodzeń spowodowanych przez Fusarium culmorum , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Fuzarioza kłosów pszenicy. Część 2. Geny oraz loci cech ilościowych (QTL) kontrolujące odporność pszenicy oraz mechanizm ich działania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Kinga Stuper-Szablewska, Anna Ostrowska, Tomasz Góral, Anna Matysiak, Juliusz Perkowski, Porównanie aktywności przeciwutleniającej różnych odmian pszenicy ozimej naturalnie porażonej i inokulowanej grzybami z rodzaju Fusarium , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 276 (2015): Wydanie regularne
- Halina Wiśniewska, Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Michał Kwiatek, Maciej Majka, Iga Grzeszczak, Jolanta Belter, Zofia Banaszak, Mirosław Pojmaj, Danuta Kurleto, Marcin Konieczny, Grzegorz Budzianowski, Alicja Cicha, Kazimierz Paizert, Henryk Woś, Odporność rodów hodowlanych pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Jolanta Belter, Maciej Majka, Michał Kwiatek, Halina Wiśniewska, Jerzy Bogacki, Tdeusz Drzazga, Bogusława Ługowska, Przemysław Matysik, Edward Witkowski, Krzysztof Rubrucki, Urszula Woźna-Pawlak, Odporność genotypów pszenicy ozimej na fuzariozę kłosów i akumulację toksyn fuzaryjnych w ziarnie scharakteryzowana za pomocą różnych typów odporności , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 276 (2015): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Kinga Stuper-Szablewska, Anna Przybylska, Anna Matysik, Juliusz Perkowski, Wpływ inokulacji grzybami z rodzaju Fusarium na zawartość beta-sitosterolu w ziarnie różnych odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 281 (2017): Wydanie regularne
