Porównanie meksykańskich genotypów oraz odmian krajowych pszenicy jarej pod względem ważniejszych cech plonotwórczych
Agnieszka Stępień
*@mhr.plMałopolska Hodowla Roślin Sp. Z o.o. Oddział w Kobierzycach; Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Tadeusz Drzazga
Małopolska Hodowla Roślin HBP (Poland)
Renata Galek
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Dariusz Zalewski
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Ada Biela
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Bartosz Kozak
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Abstrakt
Ważnym czynnikiem ograniczającym plonowanie pszenicy jarej jest susza. Stąd potrzeba większego nacisku w pracach hodowlanych na selekcję odmian dostosowanych do warunków z występującymi niedoborami wilgoci. W latach 2013–2015 przeprowadzono cykl doświadczeń polowych dla wybranych genotypów pszenicy jarej pochodzących ze szkółki CIMMYT (o podwyższonej tolerancji na stres suszy) oraz odmian z rejestru PL (odmiany zarejestrowane w Polsce): Harendra, Hewilla, Izera, Ostka Smolicka, Torridon, Trappe i Tybalt. Na podstawie uzyskanych wyników z doświadczeń wyliczono średnie dla lat oraz współczynniki korelacji fenotypowej pomiędzy plonem pszenicy jarej a cechami użytkowymi. Otrzymano ujemną korelację plonu z terminem kłoszenia. Ujemne związki z plonem stwierdzono również dla zawartości białka, glutenu oraz liczby sedymentacji. Uzyskane plony, średnie z 2-lecia mieściły się w zakresie od 69,7 dt/ha do 107,3 dt/ha. Kilka linii z CIMMYT plonowało na poziomie odmian krajowych. Linie pochodzące z CIMMYT charakteryzowały się wyższą masą 1000 nasion, korzystniejszymi parametrami wstępnej oceny technologicznej oraz lepszą odpornością na choroby grzybowe.
Słowa kluczowe:
CIMMYT, korelacja, plon, pszenica jara, suszaBibliografia
Arnell N. W. 2003. Relative effects of multidecadal climatic variability and changes in the mean and variability of climate due to global warming: future stream flows in Britain. J. Hydrol. 270: 195 — 213.
Google Scholar
Bänziger M., Edmeades G. O., Mickelson H. R., Peńa-Valdivia C. B. 1996. Developing Drought and Low N-Tolerant Maize. Proceedings of a Symposium. March 25–29: 2.
Google Scholar
Briggs K. G. 1997. Badanie i ocena odrębności, wyrównania i trwałości odmian. Wiadomości odmianoznawcze COBORU: 3 — 13.
Google Scholar
Budak H., Kantar M., Kurtoglu K. Y. 2013. Drought tolerance in modern and wild wheat. The Scientific World Journal DOI 548246: 16 p.
Google Scholar
Bombik A., Jankowska J., Starczewski J. 1997. Wpływ czynników meteorologicznych na plonowanie zbóż w warunkach produkcyjnych. Zesz. Nauk. AR Wroc. 313: 27 — 36.
Google Scholar
CIMMYT. 2008. Wheat genetic resources enhancement by the International Maize and Wheat Improvement Center. Genetic Resources and Crop Evolution 55: 1095 — 1140.
Google Scholar
Dupont F. M., Altenbach S. B. 2003. Molecular and biochemical impacts of environmental factors on wheat grain development and protein synthesis. Journal of Cereal Science 38 (2): 133 — 146.
Google Scholar
Easson D. L. White E. M. Pickles S. J. 1973. The effect of weather, seeding rate and variety on loading and yield in winter wheat. J. Agric. Sci. 121: 145 — 156.
Google Scholar
Foulkes M. J., Sylvester-Bradley R., Worland A. J., Snape J. W. 2004. Effects of a photoperiod-response gene Ppd-D1 on yield potential and drought resistance in UK winter wheat. Euphytica 135: 63 — 73.
Google Scholar
Fleury D., Jeeries S., Kuchel H., Langridge P. 2010. Genetic and genomic tools to improve drought tolerance in wheat. J. Ex. Bot. Vol 61. No. 12: 3211 — 3222.
Google Scholar
Górny A. G. 2004. Zarys genetyki zbóż. T. 1. Wydawnictwo IGR Poznań.
Google Scholar
Jaskulski D. 1999. Wpływ terminu siewu i gęstości siewu oraz nawożenia azotem na plonowanie pszenicy jarej w warunkach małej ilości opadów. Pam. Puł. 118: 167 — 172.
Google Scholar
Jedyński S. 2001. Odziedziczalność i analiza ściekowa komponentów plonu pszenicy jarej. Biul. IHAR 218/219: 203 — 209.
Google Scholar
Kundzewicz Z. W. 2011. Zmiany klimatu, ich przyczyny i skutki — obserwacje i projekcje. Landform Analysis 15: 39 — 49.
Google Scholar
Lefebvre V., Kiani S. P., Durand-Tardif M. 2009. A focus on natural variation for abiotic constrains response in the model species Arabidopsis thaliana. Int. J. Mol. Sci. 10: 3547 — 3582.
Google Scholar
Ługowska B., Banaszak Z. Wójcik Z., Grzmil W. 2004. Zależność plonu ziarna pszenicy ozimej skróconym źdźble od jego składowych. Biul. IHAR 231: 5 — 10.
Google Scholar
Manes Y. Gomez H. F. Puhl L. Reynolds M. Braun H. J. Trethowan R. 2012. Genetic Yield Grains of the CIMMYT International Semi-Arid Wheat Yield Trails from 1994 to 2010. Crop Sci. 52: 1543 — 1552.
Google Scholar
Murphy K. M., Carter A. H., Jones S. S. 2013. Evolutionary Breeding and Climate Change. Genomics and Breeding for Climate — resilient crops. Springer Verlag: 377 — 389.
Google Scholar
Panek K. 1987. Wpływ ilości opadów na plonowanie zbóż w zależności od poziomu nawożenia, zwięzłości gleby i rejonu uprawy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 314: 119 — 136.
Google Scholar
Pinthus M. J. 1973. Lodging in wheat, barley and oats: The phenomenon its causes and preventative measures, Adv. Agron. 25: 210 — 256.
Google Scholar
Pochaba L., Węgrzyn S. 2000. Zmienność i współzależność kilku cech pszenicy ozimej. Biul. IHAR 216: 261 — 266.
Google Scholar
Reynolds M. P, Saint Pierre C., Saad A. S. I., Vargas M., Condon A. G. 2007. Evaluating potential genetic gains in wheat associated with stress-adaptive trait expression in elite genetic resources under drought and heat stress. Crop Sci. 47: 172 — 189.
Google Scholar
Rozłucki W. 1979. Modernizacja rolnictwa tradycyjnego na przykładzie zielonej rewolucji w Indiach. IGiPZ PAN, 133: 20.
Google Scholar
Rudnicki F., Jaskulski D., Dębowski G. 1999. Reakcje odmian pszenicy jarej na termin siewu i nawożenie azotem w warunkach posusznych. Rocz. Nauk Rol. A 114 (3–4): 97 — 108.
Google Scholar
Singh R. P., Mujeeb-Kazi A., Huerta-Espino J. 1998. Lr46: a gene conferring slow-rusting resistance to leaf rust in wheat. Phytopathology 88: 890 — 894.
Google Scholar
Strebeyko P. 1976. Biologia pszenicy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa.
Google Scholar
Śmiałowski T., Nita Z., Witkowski E. 2006. Ocena współzależności cech pszenicy ozimej na podstawie analizy ścieżek. Biul. IHAR 240/241: 43 — 50.
Google Scholar
Weber R., Hryńczuk B. 2007. Plon i komponenty plonu pszenżyta w zależności od sposobu uprawy roli po wieloletnim odłogu. Fragm. Agron. Vol. 2 No. 94: 381 — 389.
Google Scholar
Weber R., Hryńczuk B. 1999. Reakcja wybranych odmian pszenic jarych na niedobory wody w krytycznych okresach rozwoju. Biul. IHAR 211: 97 — 103.
Google Scholar
Woźniak A. 2006. Wpływ przedplonów na plon i jakość ziarna pszenicy ozimej. Acta Scientiarium Polonorum Vol. 5 No. 2: 99 — 106.
Google Scholar
Autorzy
Agnieszka Stępień*@mhr.pl
Małopolska Hodowla Roślin Sp. Z o.o. Oddział w Kobierzycach; Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Tadeusz DrzazgaMałopolska Hodowla Roślin HBP Poland
Autorzy
Renata GalekKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Dariusz ZalewskiKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Ada BielaKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Bartosz KozakKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Statystyki
Abstract views: 141PDF downloads: 72
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maciej Majka, Magdalena Gawłowska, Adriana Twardawska, Marek Korbas, Jakub Danielewicz, Tomasz Góral, Bogusława Ługowska, Jolanta Belter, Edward Witkowski, Tadeusz Drzazga, Przemysław Matysik, Urszula Woźna-Pawlak, Halina Wiśniewska, Wykorzystanie markerów molekularnych i fenotypowych do identyfikacji genów odporności pszenicy na łamliwość źdźbła powodowaną przez Oculimacula yallundae i O. acuformis , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Halina Wiśniewska, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Iga Grzeszczak, Jolanta Belter, Maciej Majka, Jerzy Bogacki, Tadeusz Drzazga, Bogusława Ługowska, Przemysław Matysik, Edward Witkowski, Krzysztof Rubrycki, Urszula Woźna-Pawlak, Fuzarioza kłosów oraz akumulacja toksyn fuzaryjnych w ziarnie rodów hodowlanych pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Mirosław Tyrka , Grzegorz Fic , Magdalena Szeliga , Marcin Jaromin , Paweł Krajewski , Paweł Milczarski , Tadeusz Drzazga , Przemysław Matysik , Róża Mazur , Teresa Sikora , Edward Witkowski , Justyna Buczkowicz , Dorota Tyrka , Selekcja genomowa pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Anna Rajfura, Wiesław Mądry, Tadeusz Drzazga, Marzena Iwańska, Wydzielanie grup miejscowości na podstawie serii doświadczeń wielokrotnych ze zmiennym składem odmian w latach przy użyciu pakietu SEQRET. Część II. Przykład dla plonu ziarna z doświadczeń przedrejestrowych z pszenicą ozimą , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Drzazga, Paweł Krajewski, Tadeusz Śmiałowski, Ewa Śmiałek, Ocena odmian pszenicy ozimej pod względem tolerancji na suszę , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Jakub Paderewski, Wiesław Mądry, Wiesław Pilarczyk, Tadeusz Drzazga, Retrospektywne badanie reakcji plonu odmian pszenicy ozimej na warunki środowiskowe w miejscowościach za pomocą łącznej analizy AMMI i skupień: ocena postępu genetycznego w plonowaniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Drzazga, Jakub Paderewski, Paweł Krajewski, Ocena rodzajów reakcji plonowania odmian pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO na przestrzennie zmienne warunki przyrodnicze w kraju , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Renata Galek , Bartosz Kozak , Dariusz Zalewski , Ewa Sawicka-Sienkiewicz , Adela Adamus , Agnieszka Kiełkowska , Badania nad gametyczną embriogenezą u Lupinus angustifolius L. — indukcja haploidów i analiza genetycznego podłoża tego procesu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Ryszard Weber, Dariusz Zalewski, Jan Kaczmarek, Analiza zmienności masy tysiąca ziaren odmian pszenicy ozimej w seriach doświadczeń PDO na Dolnym Śląsku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Dariusz Zalewski, Marek Liszewski, Wysokość plonu ziarna jęczmienia jarego przy zróżnicowanym poziomie agrotechniki na glebie kompleksu pszennego dobrego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 279 (2016): Wydanie regularne
