Reakcja pszenicy zwyczajnej ozimej na dolistne nawożenie
Wacław Jarecki
waclaw.jarecki@wp.plZakład Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Rzeszowski, 35-601 Rzeszów, ul. Zelwerowicza (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-0628-4190
Abstrakt
Celem trzyletniego doświadczenia polowego była ocena reakcji pszenicy ozimej, odmiany RGT Kilimanjaro na zróżnicowane nawożenie dolistne. Doświadczenie założono w układzie losowanych bloków na polach Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. Badanym czynnikiem były zróżnicowane warianty nawożenia dolistnego: (B) – dwukrotny oprysk YaraVita Zboże oraz (C) – dwukrotny oprysk YaraVita Zboże, jednokrotny YaraVita Kombiphos i jednokrotny YaraVita Thiotrac, które porównano do kontroli (A). Wykazano, że zmienne warunki pogodowe w latach badań wpłynęły modyfikująco na uzyskane plony. W 2017 r. zebrano ponad 9 t⸱ha-1 ziarna, natomiast w latach 2018 i 2019 odpowiednio o 2,0 i 0,92 t⸱ha-1 mniej. Po zastosowaniu nawożenia dolistnego w wariancie C i B uzyskano istotnie wyższe plony w porównaniu do kontroli, odpowiednio o 0,72 t⸱ha-1 i 0,44 t⸱ha-1. Czterokrotne nawożenie dolistne (wariant C) wpłynęło na istotny wzrost MTZ oraz indeksów zieloności liści (SPAD) i powierzchni liści (LAI) w porównaniu do kontroli. W przypadku przewodności szparkowej liści (Gs) dowiedziono, że zastosowane nawożenie w wariancie C skutkowało zmniejszeniem odczytów w odniesieniu do kontroli. Użyte nawozy dolistne w wariancie C wpłynęły także na istotny wzrost zawartości w ziarnie białka ogólnego a spadek włókna w odniesieniu do kontroli. W przypadku wariantu B uzyskane różnice były nieistotne. W uprawie pszenicy ozimej należy zatem zalecać intensywniejszy wariant nawożenia dolistnego.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
Triticum aestivum L., makroelementy, mikroelementy, komponenty plonu, plon, skład chemiczny ziarna, nawożenieBibliografia
Bobrecka-Jamro, D., Jarecka, A., Jarecki, W. (2015). Response of some spring wheat cultivars to diverse mineral NPK fertilization. Acta Sci. Pol. Agricultura, 14 (2): 3‒13.
Google Scholar
Buczek, J., Tobiasz-Salach, R., Bobrecka-Jamro, D. (2012). Wpływ nawożenia dolistnego i zmniejszonych dawek herbicydu na plon i cechy jakościowe ziarna pszenicy ozimej. Fragm. Agron., 29 (1): 7‒15.
Google Scholar
Černý, J., Balík, J., Kulhánek, M., Čásová, K., Nedvěd, V. (2010). Mineral and organic fertilization efficiency in long-term stationary experiments. Plant Soil Environ., 56: 28‒36. https://doi.org/10.17221/200/2009-PSE
Google Scholar
Chrzanowska-Drożdż, B., Gil, Z., Liszewski, M., Malarz, W. (2004). Wysokość i jakość plonu ziarna pszenicy ozimej w zależności od dawki i sposobu nawożenia azotem. Biuletyn IHAR, 233: 29‒38.
Google Scholar
Chwil, S. (2000). Plonowanie pszenicy ozimej pod wpływem dolistnego dokarmiania wieloskładnikowym nawozem Wuxal Top N w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem. Rocz. Gleb., 51 (3/4): 129‒134.
Google Scholar
Chwil, S. (2014). Effects of foliar feeding under different soil fertilization conditions on the yield structure and quality of winter wheat (Triticum aestivum L.). Acta Agrobot., 67 (4): 135‒144.
Google Scholar
Dick, C.D., Thompson, N.M., Epplin, F.M., Arnall, D.B. (2016). Managing late-season foliar nitrogen fertilization to increase grain protein for winter wheat. Agron. J., 108 (6): 2329‒2338. DOI: 10.2134/agronj2016.02.0106
Google Scholar
Fageria, N.K., Barbosa, Filho M.P., Moreira, A., Guimarães, C.M. (2009). Foliar Fertilization of Crop Plants. J. Plant Nutr., 32 (6): 1044‒1064, DOI: 10.1080/01904160902872826
Google Scholar
Froese, S., Wiens, J.T., Warkentin, T., Schoenau, J.J. (2020). Response of canola, wheat and pea to foliar phosphorus fertilization at a phosphorus deficient site in eastern Saskatchewan. Can. J. Plant Sci., 100 (6): 642‒652 DOI: 10.1139/cjps-2019‒0276
Google Scholar
Jankowski, K.J., Hulanicki, P.S., Sokólski, M., Hulanicki, P., Dubis, B. (2016). Yield and quality of winter wheat (Triticum aestivum L.) in response to different systems of foliar fertilization. J. Elem., 21 (3): 715‒728. DOI: 10.5601/jelem.2015.20.4.1036
Google Scholar
Jańczak-Pieniążek, M., Buczek, J., Tobiasz-Salach, R., Bobrecka-Jamro, J. (2020). Wpływ intensywności uprawy na produkcyjność mieszańcowych i populacyjnych odmian pszenicy ozimej. Biuletyn IHAR, 288: 59‒66. DOI: 10.37317/biul-2020‒0007
Google Scholar
Jaskulska, I. (2010). Wpływ dolistnego stosowania makro- i mikroelementów na wielkość i jakość plonów pszenicy ozimej i buraka cukrowego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 556: 119‒126
Google Scholar
Jaskulska, I., Boczkowski, T., Janiak, A., Jaskulski, D. (2015).Wpływ wieloletniego zróżnicowanego nawożenia na strukturę plonu i zanieczyszczenie ziarna pszenicy ozimej. Fragm. Agron., 32 (2): 20‒28.
Google Scholar
Knapowski, T., Ralcewicz, M., Spychaj-Fabisiak, E., Ložek, O. (2010). Ocena jakości ziarna pszenicy ozimej uprawianej w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem. Fragm. Agron., 27 (1): 73‒80.
Google Scholar
Kocoń, A. (2009). Efektywność dolistnego dokarmiania pszenicy i rzepaku ozimego wybranymi nawozami w warunkach optymalnego nawożenia i wilgotności gleby. Ann. UMCS, Sec. E, 64 (2): 23‒28. DOI: 10.2478/v10081‒009‒0014‒0
Google Scholar
Kocoń, A. (2016). Aktualne trendy i innowacje w dolistnym dokarmianiu roślin uprawnych*. Studia i Raporty IUNG-PIB Puławy, (48)2: 49‒63. DOI: 10.26114/sir.iung.2016.48.04
Google Scholar
Kantek, K., Korzeniowska, J. (2013). Potrzeby nawożenia zbóż mikroelementami. Studia i Raporty IUNG-PIB Puławy, 34 (8): 145‒157. DOI: 10.26114/sir.iung.2013.34.11
Google Scholar
Korzeniowska, J., Stanisławska-Glubiak, E. (2011). The effect of foliar application of copper on content of this element in winter wheat grain. Pol. J. Agron., 4: 3‒6.
Google Scholar
Lemańczyk, G., Piekarczyk, M. (2013). Effect of fertilization, chemical crop protection and sowing density on health status of winter wheat grown in short-time monoculture on light soil. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Roślin, 53 (3): 487‒493
Google Scholar
Makarewicz, A., Gąsiorowska, B., Cybulska, A. 2012. Wpływ dolistnego nawożenia azotem na wybrane parametry jakościowe ziarna pszenicy ozimej. Frag. Agron. 29 (1): 105‒113.
Google Scholar
Podolska, G., Wyzińska, M. (2011). Reakcja odmian pszenicy ozimej na nawożenie azotem w doświadczeniach wazonowych. Pol. J. Agron., 5: 43‒48.
Google Scholar
Potarzycki, J., Przygocka-Cyna, K., Wendel, J., Biniek, Ł., Ridiger, B. (2015). Wpływ nawożenia siarką na plonowanie pszenicy ozimej. Fragm. Agron., 32 (4): 63–72.
Google Scholar
Rachoń, L., Szumiło, G., Michałek, W., Bobryk-Mamczarz, A. (2018). Zmienność wskaźnika powierzchni liści (LAI) i promieniowania fotosyntetycznie aktywnego (PAR) w zależności od genotypu pszenicy i intensyfikacji technologii uprawy. Agronomy Sci., 73 (1): 63‒71. https://doi.org/10.24326/asx.2018.1.6
Google Scholar
Ruszkowska, M., Wojcieska – Wyskupajtys, U. (1996). Mikroelementy – fizjologiczne i ekologiczne aspekty ich niedoborów i nadmiarów. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 434: 1‒11.
Google Scholar
Smytkiewicz, K., Podleśny, J. 2020. Metody oceny stanu odżywienia roślin azotem. Studia i Raporty IUNG-PIB. Z. 61 (15): 89‒99.
Google Scholar
Sułek, A., Podolska, G., Jaśkiewicz, B. (2016). Plonowanie i zdrowotność dwóch podgatunków pszenicy w zależności od udziału zbóż w strukturze zasiewów w warunkach integrowanej produkcji. Pol. J Agron., 27: 118‒125.
Google Scholar
Sztuder, H. (2007). Produkcyjna i ekologiczna ocena różnych sposobów aplikacji nawozów w uprawie pszenicy ozimej. Inż. Rol., 3 (91): 167‒172.
Google Scholar
Tsvey, Y., Ivanina, R., Ivanina, V., Senchuk, S. (2021). Yield and quality of winter wheat (Triticum aestivum L.) grain in relation to nitrogen fertilization. Rev. Fac. Nac. Agron. Medellín, 74 (1): 9413‒9422. DOI: 10.15446/rfnam.v74n1.88835
Google Scholar
Wach, D. (2015). Metody oceny stanu odżywiania roślin. Studia i Raporty IUNG PIB Puławy, 42 (16): 53‒68. DOI: 10.26114/sir.iung.2015.42.2
Google Scholar
Zagórda, M., Walczyk, M. (2007). Precyzyjne nawożenie azotem pszenicy ozimej na podstawie pomiarów SPAD. Inż. Rol., 7 (95): 249‒256.
Google Scholar
Autorzy
Wacław Jareckiwaclaw.jarecki@wp.pl
Zakład Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Rzeszowski, 35-601 Rzeszów, ul. Zelwerowicza Poland
https://orcid.org/0000-0003-0628-4190
Statystyki
Abstract views: 438PDF downloads: 319
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Wacław Jarecki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Aneta Jarecka, Dorota Bobrecka-Jamro, Jan Buczek, Wacław Jarecki, Reakcja odmian pszenicy jarej na zróżnicowany poziom intensywności technologii produkcji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Wacław Jarecki, Dorota Bobrecka-Jamro, Wpływ zróżnicowanych dawek azotu na plonowanie pszenicy jarej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Wacław Jarecki, Dorota Bobrecka-Jamro, Reakcja pszenicy jarej odmiany Parabola na dolistne dokarmianie mocznikiem i Mikrokomplexem , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 262 (2011): Wydanie regularne
