Wpływ genotypu i miejscowości na cechy determinujące wartość browarną ziarna nowych linii jęczmienia jarego
Damian Gołębiewski
Samodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików (Poland)
Beata Kamińska
Samodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików (Poland)
Janusz Burek
Zakład Roślin Zbożowych, Oddział IHAR — PIB w Krakowie (Poland)
Danuta Boros
d.boros@ihar.edu.plSamodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików (Poland)
Abstrakt
Materiałem badawczym było ziarno 27 linii jęczmienia browarnego oraz 3 odmian wzorcowych Blask, Olympic, Suweren, pochodzące z doświadczeń wstępnych rozlokowanych w Bąkowie, Strzelcach i Radzikowie w 2013 roku. Badania wartości technologicznej ziarna tych linii oraz otrzymanego słodu i brzeczki dokonano na podstawie masy 1000 ziaren, celności, zawartości białka ogółem i białka rozpuszczalnego słodu, liczby Kolbacha, kruchości, ekstraktywności i siły diastatycznej słodu, lepkości brzeczki, zawartości w niej wysokocząsteczkowego (HM) β-glukanu oraz stopnia ostatecznego odfermentowania. Wyliczono współczynniki zmienności (CV%), a także współczynniki korelacji (r). W przypadku zawartości białka w słodzie, ekstraktywności, lepkości brzeczki, siły diastatycznej i zawartości HM-β-glukanu przeprowadzono dwuczynnikową analizę wariancji, jak również wyznaczono grupy jednorodne na podstawie testu Tukeya. Cechą najbardziej różnicującą badany materiał była zawartość β-glukanu wysokocząsteczkowego w brzeczce, o współczynniku zmienności powyżej 44%. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, iż genotyp w większym stopniu niż środowisko wpływał na wartość technologiczną linii jęczmienia browarnego pochodzących ze zbioru 2013 roku.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
jęczmień jary, wartość browarna, zmiennośćBibliografia
Aastrup S. 1979. The relationship between the viscosity of an acid flour extract of barley and its ß-glucan content. Carlsberg Res. Commun. 44: 289 — 304.
Google Scholar
Analytica-EBC, European Brewery Convention. 2004. Fachverlag Hans Carl Nurnberg.
Google Scholar
Bamforth C.W. 1982. Barley β-glucans. Their role in malting and brewing. Brewers Digest. 57: 22 — 27.
Google Scholar
Bamforth C. W. 1985. Biochemical approaches to beer quality. J. Inst. Brew. 91: 154 — 160.
Google Scholar
Bamforth C.W. 1994. β-glucan and β-glucanases in malting and brewing: Practical aspects. Brewers Digest. 69: 12 — 16.
Google Scholar
Bertholdsson N. O. 2004. The use of environmentally stable grain characteristics for selection of high extract yield and low β-glucan in malting barley. Eur. J. Agron. 20: 237 — 245.
Google Scholar
Bichoński A., Burek J. 2000. Zmienność i współzależność pomiędzy wybranymi cechami jakościowymi jęczmienia ozimego browarnego. Biul. IHAR 215: 161 — 166.
Google Scholar
Czarnecki Z., Czarnecka M., Śpiewak A. 2004. Zmiany wysokocząsteczkowych β-glukanów i aktywności β-glukanazy w procesie słodowania jęczmienia browarnego. Acta Sci. Pol. Technol. Aliment. 3(2): 137 — 146.
Google Scholar
Gołębiewski D., Myszka K., Burek J., Mańkowski D. R., Boros D. 2012. Badania zmienności genetycznej i wpływu środowiska na cechy determinujące wartość browarną ziarna rodów jęczmienia jarego włączonych do badań przedrejestrowych w 2011roku. Biul. IHAR. 263: 19 — 31.
Google Scholar
Gołębiewski D., Myszka K., Fraś A., Boros D., Burek J., Mańkowski D. R. 2013. Ocena zróżnicowania genotypowego i środowiskowego cech wartości browarnej rodów jęczmienia jarego z doświadczeń przedrejestrowych z roku 2012. Biul. IHAR. 268: 47 — 58.
Google Scholar
Henry R.J. 1986. Genetic and environmental variation in the pentosan and beta-glucan contents of barley and their relation to malting quality. J. Cereal Sci. 4: 269 — 277.
Google Scholar
Klockiewicz-Kamińska E. 2005, Metody oceny wartości browarnej i klasyfikacja jakościowa odmian jęczmienia. COBORU, Zeszyt 80: 3 — 15.
Google Scholar
Kunze W. 2010. Technology Brewing and Malting. 4th updated edition. VLB, Berlin.
Google Scholar
Marquez-Cedillo L. A., Hayes P. M., Jones B. L, Kleinhofs A., Legge W. G., Rossnagel B. G., Sato K., Ullrich E., Wesenberg D. M. 2000. QTL analysis of malting quality in barley based on the doubled-haploid progeny of two elite North American varieties representing different germplasm groups. Theor. Appl. Genet. 101 (1/2): 173 — 184.
Google Scholar
Mądry W., Mańkowski D. R., Kaczmarek Z., Krajewski P., Studnicki M. 2010. Metody statystyczne oparte na modelach liniowych w zastosowaniach do doświadczalnictwa, genetyki i hodowli roślin. Monografie i Rozprawy Naukowe IHAR — PIB. Nr 34. ISBN 83-900965-8-7.
Google Scholar
Molina-Cano J.L. 1987. The EBC Barley and Malt Committee Index for the evaluation of malting quality in barley and its use in breedeing. Plant Breeding. 98: 249 — 256.
Google Scholar
Molina-Cano J. L., Francesch M., Perez – Vendrell A. M., Ramo T., Volttas J., Brufau J. 1997. Genetic and environmental variation in malting and feed quality of barley. J. Cereal Sci. 25: 37 — 47.
Google Scholar
Pecio A. 2002. Środowiskowe i agrotechniczne uwarunkowania wielkości i jakości plonu ziarna jęczmienia browarnego. Fragm. Agron. 4: 4 — 112.
Google Scholar
Perez-Vendrell A.M., Brufau J., Molina-Cano J.L., Francesch M., Guasch J. 1996. Effects of cultivar and environment on β-(1,3)-(1,4)-D-glucan content and acid extract viscosity of Spanish barleys. J. Cereal Sci. 23: 285-292.
Google Scholar
Ploch M., Cyran M., Kasztelowicz K., Boros D., Burek J. 2005. Zmienność i współzależność cech jakości jęczmienia browarnego ze zbioru w 2004 roku. Komunikat. Biul. IHAR. 235: 155-162.
Google Scholar
Polska Norma, PN-A-79083. 1998. Słód browarny. Metody badań. Oznaczanie zawartości ekstraktu, różnicy zawartości ekstraktów, czasu scukrzania, czasu spływu brzeczki laboratoryjnej i klarowności (6); Oznaczanie lepkości brzeczki laboratoryjnej (7); Oznaczanie białka ogólnego, azotu rozpuszczalnego i obliczanie liczby Kolbacha (9); Oznaczanie siły diastatycznej słodu (10).
Google Scholar
Swanston J. S., Ellis R. P., Rubio A., Perez-Vendrell A., Molina-Cano J.L. 1995.Differences in malting performance between barleys grown in Spain and Scotland. J. Inst. Brew. 101(4): 261 — 265.
Google Scholar
Swanston J. S., Newton A. C., Guy D. C. 2000. Malting performance of barley cultivar mixtures from the UK and Poland. J. Inst. Brew. 106 (4): 239 — 243.
Google Scholar
Váňová M., Palík S., Hajšlová J., Burešová I. 2006. Grain quality and yield of spring barley in field trials under variable growing conditions. Plant Soil. Environ. 52 (5): 211 — 219.
Google Scholar
Węgrzyn S., Bichoński A. 2001. Zróżnicowanie i genetyczne uwarunkowanie cech wartości technologicznej jęczmienia jarego browarnego. Biul. IHAR. 220: 153 — 160.
Google Scholar
Węgrzyn S., Kowalska M., Ruśniak L. 1982. Zmienność i genetyczne uwarunkowanie plonu oraz cech wartości browarnej jęczmienia jarego. Hod. Rośl. Aklim. Nas. 26 (1): 41 — 51.
Google Scholar
Autorzy
Damian GołębiewskiSamodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików Poland
Autorzy
Beata KamińskaSamodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików Poland
Autorzy
Janusz BurekZakład Roślin Zbożowych, Oddział IHAR — PIB w Krakowie Poland
Autorzy
Danuta Borosd.boros@ihar.edu.pl
Samodzielna Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, IHAR — PIB, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 48PDF downloads: 56
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Damian Gołębiewski, Beata Kamińska, Janusz Burek, Danuta Boros
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Wioletta Dynkowska, Danuta Boros, Czynniki warunkujące przydatność ziarna różnych zbóż do produkcji energii odnawialnej — przegląd literatury , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski, Kinga Myszka, Anna Fraś, Danuta Boros, Janusz Burek, Dariusz R. Mańkowski, Ocena zróżnicowania genotypowego i środowiskowego cech wartości browarnej rodów jęczmienia jarego z doświadczeń przedrejestrowych z roku 2012 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Janusz Burek, Analiza genetyczna wybranych populacji żyta ozimego (Secale cereale L.) pod względem ważnych cech użytkowych. Część I. Epistatyczny sposób działania genów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
- Anna Fraś, Danuta Boros, Wpływ warunków środowiska na zmienność zawartości alkilorezorcynoli w ziarnie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 278 (2015): Wydanie regularne
- Danuta Boros, Piotr Ochodzki, Wspomnienie - Profesor Dr Hab. Maria Rakowska , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 277 (2015): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski, Kinga Myszka, Janusz Burek, Dariusz R. Mańkowski, Danuta Boros, Badania zmienności genetycznej i wpływu środowiska na cechy determinujące wartość browarną ziarna rodów jęczmienia jarego włączonych do badań przedrejestrowych w 2011 roku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 263 (2012): Wydanie regularne
