Wstępne badania nad zastosowaniem testu lepkości jako prostego kryterium selekcji jakościowej jęczmienia browarnego i pastewnego
Katarzyna Kasztelowicz
k.kasztelowicz@ihar.edu.plPracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Danuta Boros
Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Celem badań jest opracowanie nowych warunków ekstrakcji ziarna w teście lepkości, które odzwierciedlają podobieństwo i kompleksowość cech determinujących wartość browarną i pastewną jęczmienia, na podstawie dalszego rozpoznania zależności między zawartością polisacharydów nieskrobiowych, aktywnością endoenzymów ziarna a jego wartością użytkową. Badania metodyczne rozpoczęto od wyboru 7 odmian testowych o zróżnicowanej wartości browarnej, ustalenia rodzaju solwentu oraz stopnia jego rozcieńczenia w stosunku do ziarna. Odmiany testowe pochodzące z tych samych warunków glebowo-klimatycznych poddano pełnej ocenie wartości browarnej i żywieniowej. Badania żywieniowe przeprowadzono na kurczętach brojlerach, które są dobrym zwierzęciem testowym z uwagi na wysoką wrażliwość na obecność w pożywieniu lepkich substancji. Wyniki badań jakościowych dowiodły najwyższą wartość browarną oraz pastewną ziarna odmiany Rudzik, Blask i Binal charakteryzujących się jednocześnie najniższymi wartościami lepkości ekstraktu, niezależnie od stopnia rozcieńczenia, i zawartości rozpuszczalnych polisacharydów nieskrobiowych. Wstępne wyniki wskazują, że lepkość ekstraktu ziarna może być pomocnym narzędziem w selekcji ziarna jęczmienia na wysoką wartość browarną jak i pastewną. Planowane są dalsze badania na szerszym materiale testowym.
Słowa kluczowe:
jęczmień, selekcja jakościowa, lepkość ekstraktu, wartość browarna, wartość pastewnaBibliografia
Aastrup S. 1979. The relationship between the viscosity of an acid flour extract of barley and its ß-glucan content. Carlsberg Res. Commun. 44: 289 — 304.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02906492
Google Scholar
Bamforth C. W. 1994. ß-glucan and ß-glucanases in malting and brewing: practical aspects. Brewers Digest. 5: 12 — 17.
Google Scholar
Bhatty R. S. 1987. Relationship between acid extract viscosity and total soluble and insoluble ß-glucan contents of hulled and hulless barley. Can. J. Plant Sci. 67: 997 — 1008.
DOI: https://doi.org/10.4141/cjps87-136
Google Scholar
Boros D., Madej L., Jagodzinski J. 1997. Perspectives of selection for better nutritive quality of rye I. Viscosity of grain water extract as an index of nutritive value of rye for broiler chicks. Plant Breed. Seed Sci. 41: 81 — 89.
Google Scholar
Campbell G. L., Rossnagel B. G., Classen H. L., Thacker P. A. 1989. Genotypic and environmental differences in extract viscosity of barley and their relationship to its nutritive value for broiler chickens. Anim. Feed Sci. Technol. 26: 221 — 230.
DOI: https://doi.org/10.1016/0377-8401(89)90036-9
Google Scholar
Cyran M., Izydorczyk M. S., MacGregor A. W. 2002. Structural characteristics of water-extractable nonstarch polysaccharides from barley malt. Cereal Chem. 79: 359 — 366.
DOI: https://doi.org/10.1094/CCHEM.2002.79.3.359
Google Scholar
Debyser W., Derdelinckx G., Delcour J. A. 1997. Arabinoxylan and arabinoxylan hydrolysing activities in barley malts and warts derived from them. J. Cereal Sci. 26: 67 — 74.
DOI: https://doi.org/10.1006/jcrs.1996.0107
Google Scholar
Englyst H. N., Cummings J. H. 1984. Simplified method for the measurement of total non-starch polysaccharides by gas-liquid chromatography of constituent sugars as alditol acetates. Analyst 109: 937 — 942.
DOI: https://doi.org/10.1039/an9840900937
Google Scholar
Greenberg D. C., Whitmore E. T. 1974. A rapid method for estimating the viscosity of barley extracts. J. Inst. Brew. 80: 31 — 33.
DOI: https://doi.org/10.1002/j.2050-0416.1974.tb03579.x
Google Scholar
Han J. Y., Schwarz P. B. 1996. Arabinoxylan composition in barley, malt and beer. J. Am. Soc. Brew. Chem. 54: 216 — 220.
DOI: https://doi.org/10.1094/ASBCJ-54-0216
Google Scholar
Izydorczyk M. S., MacGregor A. W. 2000. Evidence of intermolecular interactions of -glucans and arabinoxylans. Carbohydr. Polym. 41: 417 — 420.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0144-8617(99)00151-4
Google Scholar
Jadhav S. J., Lutz S. E., Ghorpade V. M., Salunkhe D. K. 1998. Barley: Chemistry and value added processing. Crit. Rev. Food Sci. 38: 123 — 171.
DOI: https://doi.org/10.1080/10408699891274183
Google Scholar
Koreleski J. 1993. Wartość jęczmienia oplewionego i nie oplewionego w żywieniu kurcząt oraz skuteczność dodatku enzymów. Rocz. Nauk Zootech. 20: 207 — 224.
Google Scholar
MacGregor A. W., Fincher G. B. 1993. Carbohydrates of the barley grain. In: Barley: chemistry and technology (ed. MacGregor i Batty). Am. Ass. Cereal Chem. St. Paul. MN: 73 — 110.
Google Scholar
McCleary B. V., Glennie-Holmes M. 1985. Enzymatic quantification of (13. 14)--D-glucan in barley and malt. J. Inst. Brew. 91: 285 — 295.
DOI: https://doi.org/10.1002/j.2050-0416.1985.tb04345.x
Google Scholar
Mollina-Cano J. L. 1991. Breeding barley for malting and feeding quality. Ciheam Options Mediterraneennees. 20: 34 — 44.
Google Scholar
Molina-Cano J. M., Francesch M., Perez-Vendrell A. M., Ramo T., Voltas J., Brufau. J. 1997. Genetic and environmental variation in malting and feed quality of barley. J. Cereal Sci. 25: 37 — 47.
DOI: https://doi.org/10.1006/jcrs.1996.0067
Google Scholar
Morgan A. H., Gothard P. G. 1977. A rapid simple viscometric technique for indirect estimation of soluble ß-glucan content of raw barley. J. Inst. Brew. Vol. 83: 37 — 38.
DOI: https://doi.org/10.1002/j.2050-0416.1975.tb03790.x
Google Scholar
Munck L. 1991. Advances in barley quality. Experiences and perspectives. Ciheam Options Mediterraneennees. 20: 9 — 18.
Google Scholar
Rutkowski A. 1996. Wartość pokarmowa zbóż dla kurcząt brojlerów. Rocz. AR Poznań. Rozprawy naukowe z. 267.
Google Scholar
Smith D. B., Morgan A. G., Aastrup S. 1980. Variation in the biochemical composition of acid extract from barleys of contrasting malting quality. J. Inst. Brew. 86: 113 — 119.
DOI: https://doi.org/10.1002/j.2050-0416.1980.tb06881.x
Google Scholar
Ullrich S. E., Clancy J. A., Cuti J. G., Tompkins C. M. 1991. Analysis of beta-glucans in barley and malt: A comparison of four methods. Amer. Soc. Brew. Chem. J. 49: 110 — 115.
DOI: https://doi.org/10.1094/ASBCJ-49-0110
Google Scholar
Autorzy
Katarzyna Kasztelowiczk.kasztelowicz@ihar.edu.pl
Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Autorzy
Danuta BorosPracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 15PDF downloads: 7
Licencja
Prawa autorskie (c) 2005 Katarzyna Kasztelowicz, Danuta Boros

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Prof. dr hab. Danuta Boros , Damian Gołębiewski, Badanie składników determinujących wartość odżywczą i funkcjonalną owsa oraz ich relacji w ziarnie obłuszczonym i oplewionym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Magdalena Wiśniewska, Danuta Boros, Józef Zych, Wartość pokarmowa wybranych mieszanek zbóż jarych z roślinami bobowatymi grubonasiennymi , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 289 (2020): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski , Danuta Boros, Kinga Gołębiewska, Anna Fraś , Potencjał odżywczy i bioaktywny odmian owsa zwyczajnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Lech Boros, Anna Wawer, Magdalena Wiśniewska, Danuta Boros, Wpływ genotypu i kontrastujących warunków klimatycznych na cechy fizykochemiczne nasion soi (Glycine max L. Merrill) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 296 (2021): Wydanie regularne
- Danuta Boros, Alkilorezorcynole ziarna zbóż — ich znaczenie w żywności i paszy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 277 (2015): Wydanie regularne
- Danuta Boros, Magdalena Wiśniewska, Marlena Gzowska, Józef Zych, Edward Gacek, Poprawa wartości pokarmowej ziarna pszenicy jarej poprzez siewy mieszanin odmianowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 289 (2020): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Danuta Boros, Kinga Gołębiewska, Badanie czynników determinujących niską strawność białka śruty uzyskanej z nasion rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Kinga Myszka, Beata Kamińska, Anna Fraś, Magdalena Ploch, Danuta Boros, Metoda Dumasa alternatywną metodą oznaczania białka w produktach roślinnych — badania porównawcze z metodą Kjeldahla , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Anna Fraś, Danuta Boros, Wpływ warunków środowiska na zmienność zawartości błonnika pokarmowego w ziarnie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 277 (2015): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski, Kinga Myszka, Anna Fraś, Danuta Boros, Janusz Burek, Dariusz R. Mańkowski, Ocena zróżnicowania genotypowego i środowiskowego cech wartości browarnej rodów jęczmienia jarego z doświadczeń przedrejestrowych z roku 2012 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne