Aktualne wymagania jakościowe ziarna zbóż ze szczególnym uwzględnieniem pszenicy w zależności od sposobu użytkowania
Danuta Boros
d.boros@ihar.edu.plPracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Praca przedstawia obecne tendencje dotyczące wymagań jakościowych ziarna zbóż, w szczególności pszenicy, w zależności od sposobu użytkowania, wskazuje kierunek, w którym powinny zmierzać prace hodowlane i selekcyjne w tej grupie najbardziej strategicznych roślin uprawnych. Na uwagę zasługują dwa nowe kierunki wykorzystania ziarna, a mianowicie bogatego źródła substancji bioaktywnych o korzystnym wpływie na nasze zdrowie, przede wszystkim włókna pokarmowego oraz surowca do produkcji bioetanolu jako biopaliwa. W ostatnich latach otworzyło się wiele możliwości poprawy cech użytkowych zbóż, dzięki wykorzystaniu technik molekularnych inżynierii genetycznej wprowadzania transgenów. Poprawa cech jakościowych u zbóż jest stale możliwa także poprzez stosowanie metod hodowli konwencjonalnej. Źródeł pożądanych cech jakościowych poszukuje się w obrębie odmian obecnie uprawianych, starych przechowywanych w bankach genów, jak i w formach dzikich.
Słowa kluczowe:
hodowla jakościowa, poprawa jakości, ziarno zbóż, wykorzystanie, źródło włókna pokarmowego, źródło substancji bioaktywnychBibliografia
AACC Report. 2001. The definition of dietary fibre. Report of the Dietary Fibre Committee to the Board Directors of the American Association of Cereal Chemists. Cereal Foods World. 46: 112 — 126.
Google Scholar
Åman, P., Hesselman, K. and Tilly, A.H. 1985. The variation in chemical composition of swedish barleys. J. Cereal Sci. 3: 73 — 77.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0733-5210(85)80035-7
Google Scholar
Bach Knudsen K.E. 2001. The nutritional significance of ”dietary fibre” analysis. Anim. Feed Sci. Technol. 90: 3 — 20.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0377-8401(01)00193-6
Google Scholar
Boros D., Rek-Ciepły B., Cyran M. 1996. A note on the composition and nutritional value of hulless barley. J. Anim. Feed Sci. 5: 417 — 424.
DOI: https://doi.org/10.22358/jafs/69619/1996
Google Scholar
FAO Database, 2003.
Google Scholar
Gebhard E. 2004. Cereals for Technical Purposes. Abstracts of the CICSA Workshop on: Improvement of tolerance to environmental stress and quality in cereals. Radzików, March 25 – 27, pp. 30 — 31.
Google Scholar
Nyman M., Siljestrom M., Redersen B., Bach Knudsen K. E., Asp N. G., Johansson C. G., Eggum, B. O. 1984. Dietary fiber content and composition in six cereals at different extraction rates. Cereal Chem. 61: 14 — 19.
Google Scholar
Oscarsson M., Andersson R., Salomonsson A. C., Åman, P. 1996. Chemical composition of barley samples focusing on dietary fibre components. J. Cereal Sci. 24: 161 — 170.
DOI: https://doi.org/10.1006/jcrs.1996.0049
Google Scholar
Pomeranz Y. 1983. Buckwheat: structure, composition and utilization. CRC Crit. Rev. Food Chem. 19: 213 — 258.
DOI: https://doi.org/10.1080/10408398309527376
Google Scholar
Rakowska M., Boros D., Gąsiorowska M. 1992. Quality traits of the grain of Polish varieties of triticale. Triticale Topics. 8: 4 — 9.
Google Scholar
Rybka K., Boros D., Raczyńska-Bojanowska K. 1992. Comparative studies on the components of cereal grain that are undigestible in vitro. J. Cereal Sci. 15: 295 — 303.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0733-5210(09)80127-6
Google Scholar
Schweizer T.F., Wursch P. 1979. Analysis of dietary fibre. J. Sci. Food Agric. 30: 613 — 619.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740300610
Google Scholar
Smulikowska S. 1998. Wartość pokarmowa żyta, pszenżyta i pszenicy w żywieniu drobiu. Rozprawa habil. IFiŻZ PAN, Jabłonna.
Google Scholar
Smulikowska S., Nguyen V.C. 2001. A note on variability of water extract viscosity of rye grain from north-east regions of Poland. J. Anim. Feed Sci. 10: 687 — 693.
DOI: https://doi.org/10.22358/jafs/68020/2001
Google Scholar
Willett W. 2001. New food pyramid. In: Eat, drink and be healthy. Simon & Schuster (ed.), New York.
Google Scholar
Autorzy
Danuta Borosd.boros@ihar.edu.pl
Pracownia Oceny Jakości Produktów Roślinnych, Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 18PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2005 Danuta Boros
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Prof. dr hab. Danuta Boros , Damian Gołębiewski, Badanie składników determinujących wartość odżywczą i funkcjonalną owsa oraz ich relacji w ziarnie obłuszczonym i oplewionym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Magdalena Wiśniewska, Danuta Boros, Józef Zych, Wartość pokarmowa wybranych mieszanek zbóż jarych z roślinami bobowatymi grubonasiennymi , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 289 (2020): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski , Danuta Boros, Kinga Gołębiewska, Anna Fraś , Potencjał odżywczy i bioaktywny odmian owsa zwyczajnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Lech Boros, Anna Wawer, Magdalena Wiśniewska, Danuta Boros, Wpływ genotypu i kontrastujących warunków klimatycznych na cechy fizykochemiczne nasion soi (Glycine max L. Merrill) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 296 (2021): Wydanie regularne
- Danuta Boros, Alkilorezorcynole ziarna zbóż — ich znaczenie w żywności i paszy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 277 (2015): Wydanie regularne
- Danuta Boros, Magdalena Wiśniewska, Marlena Gzowska, Józef Zych, Edward Gacek, Poprawa wartości pokarmowej ziarna pszenicy jarej poprzez siewy mieszanin odmianowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 289 (2020): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Danuta Boros, Kinga Gołębiewska, Badanie czynników determinujących niską strawność białka śruty uzyskanej z nasion rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Kinga Myszka, Beata Kamińska, Anna Fraś, Magdalena Ploch, Danuta Boros, Metoda Dumasa alternatywną metodą oznaczania białka w produktach roślinnych — badania porównawcze z metodą Kjeldahla , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Anna Fraś, Danuta Boros, Wpływ warunków środowiska na zmienność zawartości błonnika pokarmowego w ziarnie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 277 (2015): Wydanie regularne
- Damian Gołębiewski, Kinga Myszka, Anna Fraś, Danuta Boros, Janusz Burek, Dariusz R. Mańkowski, Ocena zróżnicowania genotypowego i środowiskowego cech wartości browarnej rodów jęczmienia jarego z doświadczeń przedrejestrowych z roku 2012 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
