Wielocechowa analiza wybranych cech jakości ziarna pszenicy ozimej
Tadeusz Adamski
office@igr.poznan.plInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Zygmunt Kaczmarek
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Maria Surma
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Anetta Kuczyńska
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Karolina Krystkowiak
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Bolesław Salmanowicz
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Renata Trzeciak
Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań (Poland)
Zofia Banaszak
DANKO Hodowla Roślin, Sp. z o.o. (Poland)
Bogusława Ługowska
DANKO Hodowla Roślin, Sp. z o.o. (Poland)
Małgorzata Majcher
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Wiktor Obuchowski
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
Jakość ziarna pszenicy zależy od wielu cech, spośród których twardość ziarna uważana jest za jedną z ważniejszych. Rezultaty wielu badań wskazują, że twardość ziarna ma związek z wymiałowością oraz z podstawowymi wskaźnikami wartości wypiekowej, jak wodochłonność mąki, test sedymentacyjny i objętość chleba. Praca przedstawia wyniki badań cech technologicznych oraz twardości ziarna 104 rodów pszenicy ozimej polskiej hodowli. Rody te oraz odmiany wzorcowe Muszelka i Bogatka badane były w doświadczeniach polowych w dwóch miejscowościach. Określano — używając aparatu NIR System Infratec 1241 Analyzer (Foss, Hillerod, Denmark) — na 600-gramowych próbach pełnego ziarna relatywną twardość ziarna, zawartość białka, gluten mokry, liczbę sedymentacji Zeleny’ego oraz parametr alweograficzny. Uzyskane dane analizowano statystycznie stosując wielozmienną analizę wariancji i pokrewne metody wielu zmiennych. Utworzono teoretyczną linię charakteryzującą się najkorzystniejszymi wartościami analizowanych cech, z którą porównywano badane rody, zarówno pod względem poszczególnych cech, jak i wszystkich cech traktowanych łącznie. Zastosowane metody pozwoliły wyodrębnić grupę rodów nie różniących się istotnie od najlepszej linii pod względem wszystkich analizowanych parametrów jakościowych. Zaproponowane podejście może być wykorzystane w programach hodowli pszenic jakościowych.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
pszenica ozima, rody hodowlane, twardość ziarna, parametry jakościowe, analiza wielozmiennaBibliografia
Autron J. C., Hammer R. J., Plijter J. j., Pogna N. E. 1997. Exploring and improving the industrial use of wheats. Cereal Foods World 4: 216 — 227.
Google Scholar
Caliński T., Dyczkowski A., Kaczmarek Z. 1976. Testowanie hipotez w wielozmiennej analizie wariancji i kowariancji. Algorytmy Biometryczne i Statystyczne ABS 45: 77 — 114.
Google Scholar
Ceglińska A., Szajewska A., Haber T. 2007. Mechaniczne uszkodzenie skrobi a wartość wypiekowa mąki. Przegl. Zboż.-Młyn. 10: 13 — 14.
Google Scholar
Ceranka B., Chudzik H., Czajka S., Kaczmarek Z. 1976. Wielozmienna analiza wariancji dla układu bloków niekompletnych. Algorytmy Biometryczne i Statystyczne ABS 43: 39 — 48.
Google Scholar
Gąsiorowski H., Poliszko St. 1977. A wheat endosperm microhardness index. Acta Alim. 6: 113 — 117.
Google Scholar
Gross C., Bervas E., Charmet G. 2004. Genetic analysis of grain protein content, grain hardness and dough rheology in a hard × hard bread wheat progeny. J. Cereal Sci. 40: 93 — 100.
Google Scholar
Martin J. M., Frohberg R. C., Morris C. F., Talbert L. E., Giroux M. J. 2001. Milling and bread baking traits associated with puroindoline sequence type in hard red spring wheat. Crop Sci. 41: 228 — 234.
Google Scholar
Gabriel K. R. 1964. A procedure for testing the homogeneity of all sets of means in analysis of variance. Biometrics 20: 459 — 477.
Google Scholar
Obuchowski W., Gąsiorowski H., Kołdziejczyk P. 1981. Twardość ziarna pszenicy jako kryterium jego jakości. Post. Nauk Rol. 5: 97 — 108.
Google Scholar
Obuchowski W., Salmanowicz B., Banaszak Z., Adamski T., Surma M., Kaczmarek Z., Majcher M., Ługowska B., Kuczyńska A., Krystkowiak K. 2010. Grain hardness of wheat bred in Poland and its relationship to starch damage during milling. International Agrophysics 24 (1): 69 — 74.
Google Scholar
Osborne B. G. 2006. Applications of near infrared spectroscopy in quality screening of early-generation material in cereal breeding programmes. J. Near Infrared Spectrosc. 14: 93 — 101.
Google Scholar
Seber G. A. F. 1984. Multivariate observations. Wiley, New York.
Google Scholar
Shewry P. R., Halford N. G., Tatham A.S. 1992. High molecular weight subunits of wheat glutenin. J. Cereal Sci. 15: 105 — 120.
Google Scholar
Autorzy
Zygmunt KaczmarekInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Maria SurmaInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Anetta KuczyńskaInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Karolina KrystkowiakInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Bolesław SalmanowiczInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Renata TrzeciakInstytut Genetyki Roślin PAN, Poznań Poland
Autorzy
Zofia BanaszakDANKO Hodowla Roślin, Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Bogusława ŁugowskaDANKO Hodowla Roślin, Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Małgorzata MajcherUniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Wiktor ObuchowskiUniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 312PDF downloads: 49
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Tadeusz Adamski, Zygmunt Kaczmarek, Maria Surma, Anetta Kuczyńska, Karolina Krystkowiak, Bolesław Salmanowicz, Renata Trzeciak, Zofia Banaszak, Bogusława Ługowska, Małgorzata Majcher, Wiktor Obuchowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Przemysław Kowalczewski, Grażyna Lewandowicz, Agnieszka Makowska, Agata Olejnik, Wiktor Obuchowski, Charakterystyka ekstrudowanych przekąsek zbożowych zawierających sok z ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Maciej Kała, Mateusz Przyborowski, Bogusława Ługowska, Sebastian Gasparis, Anna Nadolska-Orczyk, Charakterystyka białek glutenu w materiałach hodowlanych pszenicy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Dr hab. Anetta Kuczyńska , Maria Surma, Tadeusz Adamski, Paweł Krajewski, Krzysztof Mikołajczak, Piotr Ogrodowicz, Michał Kempa, Hanna Ćwiek-Kupczyńska, Renata Trzeciak, Wpływ stresu niedoboru wody na rozwój i architekturę systemu korzeniowego u jęczmienia (Hordeum vulgare L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Maria Surma, Tadeusz Adamski, Karolina Krystkowiak, Anetta Kuczyńska, Krzysztof Mikołajczak, Piotr Ogrodowicz, Markery funkcjonalne dla cech ilościowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Tadeusz Adamski , Maria Surma, Zygmunt Kaczmarek, Anetta Kuczyńska, Krzysztof Mikołajczak, Michał Kempa, Piotr Ogrodowicz, Elżbieta Adamska, Renata Trzeciak, Alina Anioła, Renata Holewińska , Badania nad wpływem translokacji 1B/1R na efektywność uzyskiwania linii DH pszenicy oraz ich wartość technologiczną , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Zygmunt Kaczmarek, Laurencja Szała, Elżbieta Adamska, Teresa Cegielska-Taras, Statystyczna i genetyczna ocena linii DH rzepaku ozimego na podstawie wyników doświadczenia jednopowtórzeniowego z wzorcami , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Maria Surma, Tadeusz Adamski, Zygmunt Kaczmarek, Paweł Krajewski, Genetyka ilościowa — przegląd przez stulecie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Karolina Krystkowiak, Anetta Kuczyńska, Michał Rębarz, Zróżnicowanie nagoziarnistych mutantów jęczmienia jarego (Hordeum vulgre L.) na poziomie fenotypowym i molekularnym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Karolina Krystkowiak, Tadeusz Adamski, Maria Surma, Zygmunt Kaczmarek, Anetta Kuczyńska, Agata Burtna, Renata Trzeciak, Zmienność wybranych cech technologicznych ziarna mieszańców pszenicy ozimej w zależności od składu podjednostek białek gluteninowych u form rodzicielskich , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Karolina Krystkowiak, Tadeusz Adamski, Maria Surma, Zygmunt Kaczmarek, Anetta Kuczyńska, Ocena zróżnicowania odmian pszenicy pod względem cech użytkowych z wykorzystaniem jedno- i wielowymiarowych metod statystycznych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
