Analiza związków przyczynowo-skutkowych w agronomii i hodowli roślin
Marcin Kozak
mkozak@wsiz.edu.plKatedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, Wydział Rolnictwa i Biologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Abstrakt
Celem pracy jest dyskusja o analizie związków w systemach przyczynowo-skutkowych w agronomii i hodowli roślin. Systemy te są zawężone do takich, które obejmują związki liniowe między zmiennymi losowymi. Omówione są następujące metody statystyczne i zagadnienia: analiza ścieżek, sekwencyjna analiza plonu, dwukierunkowy podział zmienności plonu, oraz wnioskowanie o związkach przyczynowo-skutkowych dla populacji genotypów. Dyskusja teoretyczna opiera się na biologicznych aspektach rozwoju roślin uprawnych i ich współdziałaniu ze środowiskiem. W pracy ukazane są też praktyczne aspekty analizy związków przyczynowo-skutkowych, wskazując możliwości interpretacyjne konkretnych metod, a także ich ograniczenia.
Słowa kluczowe:
analiza ścieżek, dwukierunkowy podział zmienności plonu, sekwencyjna analiza plonuBibliografia
Dewey D. R., Lu K. H. 1959. A correlation and path-coefficient analysis of components of crested wheatgrass seed production. Agronomy Journal 51: 515 — 518.
Google Scholar
Dhungana P., Eskridge K.M., Baenziger P.S., Campbellc B.T., Gilld K.S., Dweikat I. 2007. Analysis of genotype-by-environment interaction in wheat using a structural equation model and chromosome substitution lines. Crop Science 47: 477 — 484.
Google Scholar
Dofing S. M., Knight C. W. 1992. Alternative model for path analysis of small-grain yield. Crop Science 32: 487 — 489.
Google Scholar
Dowe P. 1992. Wesley Salmon’s process theory of causality and the conserved quantity theory. Philosophy of Science 59 2: 195 — 216.
Google Scholar
Eaton, G. W. Kyte T. R. 1978. Yield component analysis in strawberry. Journal of the American Society for Horticultural Science 103: 578 — 583.
Google Scholar
Eaton G. W., MacPherson E. A. 1978. Morphological components of yield in cranberry. Horticultural Research 17: 73 — 82.
Google Scholar
García del Moral L. F., Rharrabti Y., Villegas D., Royo C. 2003. Evaluation of grain yield and its components in durum wheat under Mediterranean conditions: An ontogenetic approach. Agronomy Journal 95: 266 — 274.
Google Scholar
Gołaszewski J. 1996. A method of yield component analysis. Biometrical Letters 332: 79 — 88.
Google Scholar
Grafius J. E. 1969. Stress: a necessary ingredient of genotype by environment interactions. International Barley Genet. II. Wash. State Univ. Press.: 346 — 355.
Google Scholar
Guillen-Portal F. R., Stougaard R. N., Xue Q., Eskridge K. M. 2006. Compensatory mechanisms associated with the effect of spring wheat seed size on wild oat competition. Crop Science 46: 935 — 945.
Google Scholar
Jolliffe P. A., Courtney W. H. 1984. Plant growth analysis: additive and multiplicative components of growth. Annals of Botany 54: 243 — 254.
Google Scholar
Jończyk B. 2002. Statystyczna ocena uwarunkowania plonu pszenżyta ozimego przez jego składowe za pomocą analizy ścieżek pojedynczych i złożonych. Praca magisterska. Wydział Rolniczy SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Kozak M. 2002. Statystyczna analiza uwarunkowania plonu roślin przez jego składowe. Praca doktorska. Wydział Rolniczy. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa.
Google Scholar
Kozak M. 2006. Two-dimensional partitioning of yield variation: A critical note. Plant Breeding and Seed Science 53: 37 — 42.
Google Scholar
Kozak M. 2007. Ontogenetic chain and the Markov condition in crop science. Nature and Science 53: 5 — 8.
Google Scholar
Kozak M., Bocianowski J., Rybiński W. 2008. Selection of promising genotypes based on path and cluster analyses. Journal of Agricultural Science 146: 85 — 92.
Google Scholar
Kozak M., Gozdowski D., Hossain S., Ahmed S. E., Laudański Z., Wyszyński Z. 2006 a. Canonical correlations in studying grain yield and protein content as affected by yield components: An ontogenetic approach. Plant Breeding and Seed Science 54: 17 — 27.
Google Scholar
Kozak M., Gozdowski D., Wyszyński Z. 2006 b. An approach to analyzing a response variable as affected by its additive components: Example for spring barley grain yield. Cereal Research Communications 342-3: 981 — 988.
Google Scholar
Kozak M., Kang M. S. 2006. Note on modern path analysis in application to crop science. Communications in Biometry Crop Science 11: 32 — 34.
Google Scholar
Kozak M., Mądry W. 2006. Note on yield component analysis. Cereal Research Communications 34 2 — 3: 933 — 940.
Google Scholar
Kozak M., Mądry W., Wyszyński Z. 2002. Metoda analizy wpływu masy korzeni z różnych frakcji na plon korzeni buraka cukrowego. Fragmenta Agronomica 2 74: 251 — 262.
Google Scholar
Kozak M., Kang M.S., Stępień M. 2007a. Causal Pathways when Independent Variables are Co-Related: New Interpretational Possibilities. Plant, Soil and Environment 536: 267 — 275.
Google Scholar
Kozak M., Samborski S., Rozbicki J., Mądry W. 2007b. Winter triticale grain yield, a comparative study of 15 genotypes. Acta Agriculturae Scandinavica. Section B – Plant & Soil Science 57: 263 — 270.
Google Scholar
Kozak M., Singh P.K., Verma M.R., Hore D.K. 2007c. Causal mechanism for determination of grain yield and milling quality of lowland rice. Field Crops Research 102: 178 — 184.
Google Scholar
Lorencetti C., de Carvalho F.I.F., de Oliveira A. C., Valério I.P., Hartwig I., Benin G., Schmidt D.A.M. 2006 Applicability of phenotypic and canonic correlations and path coefficients in the selection of oat genotypes. Scientia Agricola 63: 11 — 19.
Google Scholar
Mądry W., Kozak M. 2000. Analiza ścieżek i sekwencyjna analiza plonu w badaniach zależności plonu od cech łanu. Cz. I. Opis metod. Roczniki Nauk Rolniczych. Seria A 115: 143 — 157.
Google Scholar
Mądry W., Kozak M., Pluta S., Żurawicz E. 2005. A new approach to sequential yield component analysis SYCA: Application to fruit yield in blackcurrant Ribes nigrum L.. Journal of New Seeds 7 1: 85 — 107.
Google Scholar
Mądry W., Laudański Z., Kozak M., Rozbicki J. 2003. Empiryczne porównanie sekwencyjnej analizy składowych plonu i analizy ścieżek pojedynczych dla plonu ziarna pszenżyta ozimego i jego składowych. Biuletyn IHAR 230: 147 — 156.
Google Scholar
Mohammadi S. A., Prasanna B. M., Singh N.N. 2003. Sequential path model for determining interrelationships among grain yield and related characters in maize. Crop Science 43: 1690 — 1697.
Google Scholar
Piepho H. P. 1995. A simple procedure for yield component analysis. Euphytica 84: 43 — 48.
Google Scholar
Rasmusson D. C., Cannell R. Q. 1970. Selection for grain yield and components of yield in barley. Crop Science 10: 51 — 54.
Google Scholar
Reese R. A. 2004. Does significance matter? Significance 1: 39 — 40.
Google Scholar
Rencher A. C. 1998. Multivariate statistical inference and applications. John Wiley and Sons, New York.
Google Scholar
Reynolds M., Calderini D., Condon A., Vargas M. 2007. Association of source/sink traits with yield biomass and radiation use efficiency among random sister lines from three wheat crosses in a high-yield environment. The Journal of Agricultural Science 1451: 3 — 16.
Google Scholar
Rozbicki J. 1997. Agrotechniczne uwarunkowania wzrostu, rozwoju i plonowania pszenżyta ozimego. Rozprawa habilitacyjna. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa.
Google Scholar
Samborski S., Kozak M., Rozbicki J. 2006. The usefulness of chlorophyll meter SPAD-502 for winter triticale grain yield estimation. Folia Universitas Agriculturae Stetinensis. Agricultura 247 100: 157 — 162.
Google Scholar
Samonte S.O.P.B., Wilson L.T., McClung A.M. 1998. Path analyses of yield and yield-related traits of fifteen diverse rice genotypes. Crop Science 38: 1130 — 1136.
Google Scholar
Shipley B. 2002. Cause and correlation in biology: a user’s guide to path analysis, structural equations and causal inference. Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar
Sinebo W. 2002. Yield relationships of barleys in a tropical highland environment. Crop Science 42: 428 — 437.
Google Scholar
Singh P. K., Mishra M. N., Hore D. K., Verma M.R. 2006. Genetic divergence in lowland rice of north eastern region of India. Communications in Biometry and Crop Science 11: 35 — 40.
Google Scholar
Steel D. 2005. Indeterminism and the causal Markov condition. The British Journal for the Philosophy of Science 56 1: 3 — 26.
Google Scholar
Thomas R.L., Grafius J.E., Hahn S.K. 1971. Transformation of sequential quantitative characters. Heredity 26: 189 — 193.
Google Scholar
Vargas M., Crossa J. Reynolds M.P., Dhungana P., Eskridge K.M. 2007. Structural equation modeling for studying genotype × environment interactions of physiological traits affecting yield in wheat. The Journal of Agricultural Science 1452: 151 — 161.
Google Scholar
Webster R. 2001. Statistics to support soil research and their presentation. European Journal of Soil Science 52: 331 — 340.
Google Scholar
Wolfe L.M. 1999. Sewall Wright on the method of path coefficients: An annotated biography. Structural Equations Modeling 63: 280 — 291.
Google Scholar
Wright S. 1921. Correlation and causation. Journal of Agricultural Research Wash., D.C 20: 557 — 585.
Google Scholar
Wright S. 1934. The method of path coefficients. Annals of Mathematical Statistics 5: 161 — 215.
Google Scholar
Autorzy
Marcin Kozakmkozak@wsiz.edu.pl
Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, Wydział Rolnictwa i Biologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Statystyki
Abstract views: 57PDF downloads: 41
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Marcin Kozak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Stanisław Pluta, Wiesław Mądry, Edward Żurawicz, Marcin Kozak, Analiza statystyczna zależności plonu owoców u porzeczki czarnej (Ribes nigrum L.) od dwóch składowych multiplikatywnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Barbara Łotocka, Marcin Kozak, Krystyna Rykaczewska, Morfologia i anatomia systemu korzeniowego nowych odmian ziemniaka. Część II. Anatomia korzeni , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 279 (2016): Wydanie regularne
- Agnieszka Wnuk, Marcin Kozak, Małgorzata Tartanus, Wprowadzenie do interaktywnej wizualizacji danych w środowisku R , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Małgorzata Tartanus, Marcin Kozak, Agnieszka Wnuk, Wykorzystanie diagramu łodyga i liście do analizy danych w środowisku R , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne