Wpływ dolistnego nawożenia mikroelementami na zawartość i skład frakcyjny białka ziarna jęczmienia jarego i owsa

Bożena Barczak

biuro.dziekana.wrib@pbs.edu.pl
Katedra Chemii Rolnej, Wydział Rolniczy, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz (Poland)

Wojciech Kozera


Katedra Chemii Rolnej, Wydział Rolniczy, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz (Poland)

Abstrakt

W dwuletnim jednoczynnikowym doświadczeniu polowym porównywano zawartość i skład frakcyjny białka ziarna jęczmienia jarego oraz owsa, zbóż nawożonych dolistnie roztworami mikroelementów (Zn, Mn, Cu, Mo, B) w formie pojedynczych soli nieorganicznych oraz w postaci wieloskładnikowego nawozu, który zawierał składniki w formie schelatowanej (Mikrochelat Gama). Dolistne stosowanie mikroskładników na ogół korzystnie oddziaływało na kumulację azotu w ziarnie jęczmienia jarego i owsa. Mikroelementami, które istotnie zwiększały zawartość tego pierwiastka w ziarnie obydwu gatunków zbóż były cynk i mangan. Frakcją białkową, której zawartość w ziarnie badanych zbóż była największa, okazały się gluteliny; najniższy udział posiadały albuminy. Ziarno owsa w stosunku do ziarna jęczmienia jarego posiadało wyższą zawartość azotu albumin i globulin, frakcji o korzystnym składzie aminokwasowym. Mikroelementami, które zastosowane dolistnie istotnie zwiększały sumę azotu tych frakcji w ziarnie jęczmienia i owsa, były cynk i mangan. Wieloskładnikowy nawóz mikroelementowy oddziaływał mniej korzystnie na skład frakcyjny białka ziarna obydwu badanych gatunków zbóż niż mikroelementy stosowane w formie pojedynczych soli nieorganicznych.


Słowa kluczowe:

albuminy, globuliny, białko, jęczmień jary, mikroelementy, owies

Barczak B., Nowak K. 1995. Wpływ nawożenia azotem na jakość białka ziarna jęczmienia ozimego Cz. II. Skład aminokwasowy frakcji. Rocz. Nauk Rol. A, 111 (1/2): 85 — 97.
Google Scholar

Barczak B. 1999. Rola nawożenia azotem w kształtowaniu wartości biologicznej białka ziarna jęczmienia ozimego. Rocz. Nauk Rol. A, 114(1/2): 205 — 218.
Google Scholar

Cwojdziński W. 1979. Wpływ nawożenia azotowego na zawartość i jakość białek ziarna różnych odmian jęczmienia ozimego. Zesz. Nauk. ATR Bydgoszcz, 79, Rolnictwo 10: 3 — 122.
Google Scholar

Dexter J. E.,Dronzek B. L. 1975. Note on the amino acid composition of protein fractions from a developing triticale and its rye and wheat parents. Cereal Chem. 52 (4): 587 — 596.
Google Scholar

Domska D. 1973. Wpływ nawożenia na zawartość azotu i jakość białka ziarna pszenicy i jęczmienia. I. Frakcje azotowe. Zesz. Nauk. ART. Olsztyn, Rolnictwo, 3: 101 — 114.
Google Scholar

Domska D., Anchim W., Bobrzecka D., Procyk Z. 1994. Wpływ nawożenia azotem i miedzią na plon, zawartość skład aminokwasowy białka ziarna pszenicy ozimej. Frag. Agron., 3: 46 — 53.
Google Scholar

Draper S. R. 1973. Amino amid profiles of chemical and anatomical fractions of oat grains. J. Sci. Food Agric. 24: 1241 — 1250. DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740241013
Google Scholar

Gąsiorowski H. 1995. Owies — chemia i technologia. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar

Grzywnowicz-Gazda Z. 1983. Wpływ zróżnicowanego nawożenia cynkiem na wysokość i jakość plonu ziarna jęczmienia jarego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 242: 201 — 209.
Google Scholar

Kozera W., Cwojdziński W. 2002. Impact of fertilization with zinc and manganese on chemical content of potato tubers. Chemia Inżynieria Ekologia, 11, 9: 1397 — 1402.
Google Scholar

Krauze A., Domska D., Koter M. 1983. Wpływ wysokiego nawożenia azotowego i mikroelementów na plon białka w pszenicy oraz jego wartość biologiczną. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 238: 109 — 120.
Google Scholar

Krietovič W. L. 1975. Rastitielnije biełki i ich biosyntez. Nauka, Moskwa.
Google Scholar

Kriščenko W. P., Datdendev D. D. 1978. Usłovija i chimiceskoj sostav jačmienija. Izv. Akad. Nauk ZSSR, ser. Bioł. 1: 71 — 78.
Google Scholar

Łabuda H., Milczak M. 2003. Wpływ dokarmiania dolistnego mikroelementami na jakość nasion bobu w fazie dojrzałości technologicznej. Acta Agrophys. 85, 197 — 202.
Google Scholar

Łoginow W., Gulewicz K., Klupczyński Z. 1971. Analiza frakcji białek i perspektywy jej stosowania. Pam. Puł. 50: 117 — 126.
Google Scholar

Michael G., Blume B. 1960. Über den Einfluss der Stickstoffdűngung auf die Eisweisszusammensetzung des Gerstenkornes. Zeit. für Pflernäh. Düng. Bodenkd. 88 (3): 237 — 250. DOI: https://doi.org/10.1002/jpln.19600880308
Google Scholar

Munck L. 1972. Improvement of nutritional value in cereals. Hereditas, 72 (1): 1 — 128. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1601-5223.1972.tb01034.x
Google Scholar

Peterson D. M. 1976. Protein concentration. Concentration of protein fractions, and amino amid balance in oats. Crop Sci. 16: 663 — 667. DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1976.0011183X001600050016x
Google Scholar

Peterson D. M., Winegar A. C. 1986. Oat storage proteins. In: Oats chemistry and technology: AACC, St. Paul: 153 — 203.
Google Scholar

Rakowska M, Szkiłłądziowa W., Kunachowicz H. 1978. Biologiczna wartość białka żywności. WNT, Warszawa.
Google Scholar

Rek-Ciepła B., Czembor H., Neumann M. 1985. Ocena niektórych cech jakościowych białka ziarna jęczmienia. Biul. IHAR 29, 516: 49 — 55.
Google Scholar

Robbins G. S., Pomeranz Y., Briggle L. 1971. Amino acid composition of oat grain. J. Agric. Food Chem., 19, 3: 536 — 539. DOI: https://doi.org/10.1021/jf60175a016
Google Scholar

Ruszkowska M., Wojcieska-Wykupajtys U. 1996. Mikroelementy — fizjologiczne i ekologiczne aspekty ich niedoborów i nadmiarów. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 1 — 11.
Google Scholar

Schiller K., 1971. Untersuchungen über die Variabilität von Futtergerstenprotein. Landw. Forsch. 24, 1: 15 — 33.
Google Scholar

Sztunder H., Świerczewska M., 2002. Wpływ nawozów dolistnych na cechy jakościowe ziarna niektórych odmian pszenicy ozimej i jarej. Zesz. Nauk. Post. Nauk Rol., 484, II: 669 — 674.
Google Scholar

Szukalski H., 1979. Mikroelementy w produkcji roślinnej. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar

Tobiasz-Salach R., Bobrecka-Jamro D., 2003. Wpływ wieloskładnikowych nawozów dolistnych na plonowanie i skład chemiczny owsa. Acta Agrophys. 65: 89 — 98.
Google Scholar

Warechowska M., Domska D., Bobrzecka D. 2002 a. Wpływ techniki dokarmiania dolistnego na plon i jakość ziarna pszenżyta jarego. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 484: 725 — 732.
Google Scholar

Warechowska M., Domska D., Wojtkowiak K., Raczkowski M. 2002 b. Wpływ dolistnego dokarmiania azotem i mikroelementami na zawartość i skład białka ziarna pszenżyta jarego. Zesz. Prob. Nauk Rol., 484: 733 — 741.
Google Scholar

Wieser H., Seilmeier W., Belitz H. 1980. Vergleichende Untersuchungen über partielle Amino¬säuresequenzen von Prolaminen und Glutelinen verschiedener Getreidearten. I. Proteinfraktionierung nach Osborne. Z. Lebensm. Unters. Forsch. 170: 17 — 26. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01113461
Google Scholar

Ziółek E., Desoń-Barańska B., Szafrański W. 1992. Wpływ nawożenia makro- i mikroelementami na zawartość i skład aminokwasowy białka w ziarnie owsa i jęczmienia jarego w zależności od warunków siedliskowych. Zesz. Nauk. AR Kraków, 259, Sesja Nauk., 32: 375 — 395.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2004

Cited By / Share

Barczak, B. i Kozera, W. (2004) „Wpływ dolistnego nawożenia mikroelementami na zawartość i skład frakcyjny białka ziarna jęczmienia jarego i owsa”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (233), s. 127–138. doi: 10.37317/biul-2004-0041.

Autorzy

Bożena Barczak 
biuro.dziekana.wrib@pbs.edu.pl
Katedra Chemii Rolnej, Wydział Rolniczy, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Poland

Autorzy

Wojciech Kozera 

Katedra Chemii Rolnej, Wydział Rolniczy, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Poland

Statystyki

Abstract views: 15
PDF downloads: 6


Licencja

Prawa autorskie (c) 2004 Bożena Barczak, Wojciech Kozera

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.