Ocena zmienności genotypowej pszenicy jarej w efektywności pobierania i wykorzystania azotu i fosforu
Część I. Doświadczenie polowe
Teresa Oracka
t.oracka@ihar.edu.plZakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (Poland)
Janusz Kozdój
Zakład Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (Poland)
Jan Ciepły
Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (Poland)
Abstrakt
Rody i odmiany pszenicy jarej pochodzące z doświadczeń wstępnych roku 2001, badane w doświadczeniu polowym, różniły się istotnie pod względem masy ziarna, akumulacji i wykorzystania azotu i fosforu. Większość badanych rodów pszenicy jarej o wysokiej masie ziarna osiągnęły wysokie wartości: indeksu plonowania rolniczego (HI), indeksu plonowania dla azotu (NHI) i fosforu (PHI) oraz zakumulowanego azotu w ziarnie. Rody pszenicy jarej: KOC 1477/98, KOC 2361/98, CJ 179/98, RAH 1796 o wysokiej efektywności wykorzystania azotu i fosforu miały także wysokie wartości większości analizowanych cech. Rody: HEC 1428/98, KOC 2003/98, KOC 2245/98, KOC 2249/98 i KOC 3845/98 odznaczały się wysokimi wartościami efektywności wykorzystania zarówno azotu jak i fosforu. Rody RAH 2070/98 i KOC 3530/97 odznaczały się wysoką efektywnością wykorzystania azotu, a rody CJ 396/98, HEC 1957/98 - wysoką efektywnością wykorzystania fosforu. Jednocześnie rody te charakteryzowały się średnimi wartościami: suchej masy rośliny i ziarna, zakumulowanego azotu i fosforu w ziarnie, średnią lub niską ilością zakumulowanego azotu i fosforu w roślinie. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość wyselekcjonowania rodów pszenicy jarej charakteryzujących się wysokim i stabilnym plonem oraz wysoką efektywnością wykorzystania składników mineralnych.
Słowa kluczowe:
pszenica jara, zmienność genotypowa, azot, fosfor, efektywność wykorzystania, masa rośliny, masa ziarnaBibliografia
Baligar, V. C., Fageria N. K., He Z. L. 2001. Nutrient use efficiency in plants. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 32 (7/ 8): 921 — 950.
DOI: https://doi.org/10.1081/CSS-100104098
Google Scholar
Ceccarelli S. 1996. Adaptation to low/high input cultivation. Euphytica 92: 203 — 214.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00022846
Google Scholar
Ciepły J., Oracka T.1999:Możliwości hodowli zbóż efektywniej wykorzystujących składniki mineralne. Biul. IHAR 211: 13 — 21.
Google Scholar
Ciepły J., Oracka T. 2000: Dry matter accumulation and nitrogen and phosphorus uptake in winter triticale genotypes differing by mineral elements utilization efficiency. Plant Breeding and Seed Sci. 44/1: 3 — 13.
Google Scholar
Drzazga T., Spiss L. 2001. Postęp genetyczny w plonowaniu pszenicy jarej w Polsce. Biul. IHAR 218/219: 195 — 201.
Google Scholar
Ehdaie B., Waines J. G. 2001. Sowing date and nitrogen rate effects on dry matter and nitrogen partitioning in bread and durum wheat. Field Crops Res. 73: 47 — 61.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-4290(01)00181-2
Google Scholar
EL Bassam N. 1998. A concept of selection for „low input” wheat varieties. Euphytica. 100: 95 — 100.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1018308023391
Google Scholar
Gahoonia T. S., Nielsen N. E., Lyshede O. L. 1999. Phosphorus (P) acquisition of cereal cultivars in the field at three levels of P fertilization. Plant Soil 211: 269 — 281.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1004742032367
Google Scholar
Guarda G., Padovan S., Delogu G. 2003. Grain yield, nitrogen-use efficiency and baking quality of old and modern Italian bread-wheat cultivars grown at different nitrogen levels. Europ. J. Agron. (in press).
DOI: https://doi.org/10.1016/j.eja.2003.08.001
Google Scholar
Horst W. J., Abdou M., Wiesler F. 1993. Genotypic differences in phosphorus efficiency of wheat. Plant Soil. 155/156: 293 — 296.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00025040
Google Scholar
Kozdój J., Ciepły J., Oracka T. 1998. Spike morphogenesis of winter triticale (X Triticosecale Wittmack) genotypes differing in nutrient utilisation efficiency. Plant Breeding and Seed Sci. 44/1: 23 — 36
Google Scholar
Le Gouis J., Beghin D., Heumez E., Pluchard P. 2000. Genetic differences for nitrogen uptake and nitrogen utilisation efficiencies in winter wheat. Europ. J. Agron. 12: 163 — 173.
DOI: https://doi.org/10.1016/S1161-0301(00)00045-9
Google Scholar
Oracka T., Ciepły J., Kozdój J. 2000. Genetic variability in N, P, K utilization efficiency in spring wheat at different concentration of nutrient solutions. Plant Breed. Seed Sci. 41 (1): 15 — 25.
Google Scholar
Osaki M., Shinano T., Matsumoto M., Zheng T., Tadano T. 1997. A root-shoot interaction hypothesis for high productivity of field crops. W: Plant nutrition for sustainable food production and environment. Ando T. et al. (eds.): 669 — 674.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-009-0047-9_215
Google Scholar
Poutala R. T., Kouppmakai J., Korva J., Varis E. 1994. The performance of ecological, integrated and conventional nutrient management in cereal cropping in Finland. Field Crops Res. 37: 3 — 10.
DOI: https://doi.org/10.1016/0378-4290(94)90076-0
Google Scholar
Przulj N., Momcilovic V. 2001. Genetic variation for dry matter and nitrogen accumulation and translocation in two-rowed spring barley. II. Nitrogen translocation. Eur. J. Agron. 15: 255 — 265.
DOI: https://doi.org/10.1016/S1161-0301(01)00108-3
Google Scholar
Romer W., Schenk H. 1998. Influence of genotype on phosphate uptake and utilization efficiencies in spring barley. Europ. J. Agron. 8: 215 — 224.
DOI: https://doi.org/10.1016/S1161-0301(97)00061-0
Google Scholar
Sinclair T. R. 1998. Historical changes in harvest index and crop nitrogen accumulation. Crop Sci. 38: 638 — 643.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1998.0011183X003800030002x
Google Scholar
Sinclair T. R., Vadez V. 2002. Physiological traits for crop yield improvement in low N and P environments. Plant Soil 245: 1 — 15.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1020624015351
Google Scholar
Singh V. P., Arona A. 2001. Intraspecific variation in nitrogen utilization efficiency in wheat (Triticum aestivum L.). J. Agron. Crop Sci. 186: 239 — 244.
DOI: https://doi.org/10.1046/j.1439-037x.2001.00478.x
Google Scholar
Tirol-Padre A., Ladha J.K., Singh U., Laureles E., Punzalan G., Akita S. 2002. Grain yield performance of rice genotypes at suboptimal levels of soil N as affected by N uptake and utilization efficiency. Field Crops Res. 46: 127 — 143.
DOI: https://doi.org/10.1016/0378-4290(95)00095-X
Google Scholar
Zadoks J. C., Chang T. T., Konzak C. F. 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. EUCARPIA Bulletin 7: 42 — 52.
Google Scholar
Autorzy
Teresa Orackat.oracka@ihar.edu.pl
Zakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Poland
Autorzy
Janusz KozdójZakład Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Poland
Autorzy
Jan CiepłyZakład Biochemii i Fizjologii Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Poland
Statystyki
Abstract views: 12PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2004 Teresa Oracka, Janusz Kozdój, Jan Ciepły
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Teresa Oracka, Zbigniew Rybka , Bogusław Łapiński , Wpływ homeologicznych substytucji D(A) i D(B) w siewkach heksaploidalnego pszenżyta na gromadzenie suchej masy, akumulację oraz wykorzystanie azotu i fosforu w kulturze hydroponicznej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Janusz Kozdój, Dariusz R. Mańkowski, Henryk J. Czembor, Analiza plonu jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) porażonego mączniakiem prawdziwym (Blumeria graminis f. sp. hordei) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 254 (2009): Wydanie regularne
- Monika Janaszek-Mańkowska, Dariusz R. Mańkowski, Janusz Kozdój, Sieci neuronowe typu MLP w prognozowaniu plonu jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Janusz Kozdój, Dariusz R. Mańkowski, Sylwia Oleszczuk, Analiza potencjału plonotwórczego linii podwojonych haploidów jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) otrzymanych na drodze androgenezy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Teresa Oracka, Janusz Kozdój, Jan Ciepły, Ocena zmienności genotypowej pszenicy jarej w efektywności pobierania i wykorzystania azotu i fosforu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 231 (2004): Wydanie regularne
