Zdolność kombinacyjna i efekt heterozji elementów struktury plonu kilku odmian pszenżyta ozimego (X Triticosecale Witt.)
Stanisław Węgrzyn
s.wegrzyn@ihar.edu.plZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Helena Grzesik
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Oszacowano zdolność kombinacyjną oraz efekt heterozji kilku cech pszenżyta ozimego w mieszańcach uzyskanych z krzyżowania w układzie czynnikowym trzech form matecznych z pięcioma formami ojcowskimi. Doświadczenie polowe obejmujące 15 mieszańców i 8 form rodzicielskich założono metodą bloków niekompletnych w czterech powtórzeniach. Poletka były 5-rządkowe o szerokości 1 m; ziarniaki wysiewano w rozstawie 5 x 25 cm. Analizowano 5 cech: długość źdźbła, długość kłosa, liczbę i masę ziaren z kłosa oraz masę 1000 ziaren. Na podstawie wykonanej analizy zmienności pokolenia F1 i form rodzicielskich stwierdzono, że ogólna zdolność kombinacyjna badanych form ojcowskich pszenżyta była istotna w przypadku wszystkich analizowanych cech, a w odniesieniu do form matecznych była ona nieistotna jedynie dla długości kłosa. Swoista zdolność kombinacyjna była istotna tylko w przypadku długości źdźbła oraz liczby ziaren z kłosa. W odniesieniu do pozostałych cech swoista zdolność kombinacyjna nie została statystycznie udowodniona. Efekt heterozji długości źdźbła i długości kłosa był niewielki, znaczny natomiast w przypadku masy ziaren z kłosa i masy 1000 ziaren.
Słowa kluczowe:
heterozja, pszenżyto, wartość kombinacyjnaBibliografia
Barker T. C., Varughese G. 1992. Combining ability and heterosis among eight complete spring hexaploid triticale lines. Crop Sci. 32: 340 — 344.
Google Scholar
Carillo J.M., Monteagudo A., Sanchez-Monge E. 1983. Inheritance of yield components and their relationship to plant height in hexaploid triticale. Z. Pflanzenzüchtung. 90: 155 — 165
Google Scholar
Cybulska-Augustyniak J., Rogalska S. 1992. Badanie zdolności kombinacyjnych form heksaploidalnego ozimego pszenżyta (X Triticosecale Wittmack). Hod. Rośl. i Nasien. Biul. Branż. 3: 1 — 4.
Google Scholar
Gill K. S. 1986. Current status and future prospects of breeding triticale. Triticale Int. Symposium, Sydney 1986: 84 — 104.
Google Scholar
Grzesik H. 1991. The results of studies carried out on dwarf mutants of winter hexaploid triticale. Cereal. Res. Commun. 19, 1/2: 91 — 99.
Google Scholar
Grzesik H. 1995. Efekt heterozji w mieszańcach F1 pszenżyta ozimego. Hod. Rośl. Aklim. 39,3: 21 — 39.
Google Scholar
Grzesik H., Węgrzyn S. 1998. Heterosis and combining ability in some varieties of triticale. Proceedings of 4 th Int. Triticale Symposium, Red Deer, Alberta, Canada, 1998: 129 — 133.
Google Scholar
Spiss L., Góral H. 1992. Efekt heterozji u pszenżyta. Zesz. Probl. IHAR. Hodowla Zbóż. Prace Badawcze Grup Problemowych. Rok 1990: 41 — 48.
Google Scholar
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1994. Oszacowanie zdolności kombinacyjnej odmian i rodów pszenżyta ozimego. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, nr 162, Rolnictwo LVIII: 261 — 265.
Google Scholar
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1995. Zdolność kombinacyjna pszenżyta ozimego. Biul. IHAR, 195/196: 5 — 11.
Google Scholar
Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1996. Odziedziczalność plonu ziarna i cech struktury plonu pszenżyta ozimego, Biul. IHAR, 200: 139 — 143.
Google Scholar
Węgrzyn S., Grzesik H. 1994. Heterozja i zdolność kombinacyjna pszenżyta. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, nr 162, Rolnictwo LVIII: 267 — 272.
Google Scholar
Węgrzyn S., Grzesik H. 1995. Zdolność kombinacyjna i heterozja cech użytkowych kilku odmian pszenżyta ozimego. Biul. IHAR, 195/196: 13 — 19.
Google Scholar
Węgrzyn S., Grzesik H. 1996. The combining ability in some varieties and strains of winter triticale (X Triticosecale Witt.). Plant Breed. Seed Sci. 40: 3 — 4.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Węgrzyns.wegrzyn@ihar.edu.pl
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Autorzy
Helena GrzesikZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 2PDF downloads: 1
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Stanisław Węgrzyn, Helena Grzesik

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Helena Grzesik, Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Andrzej Cygankiewicz, Związek porastania z innymi cechami heksaploidalnego pszenżyta ozimego (X Triticosecale Witt.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Marek Grzywa, Tadeusz Śmiałowski, Ocena zdolności kombinacyjnej odmian i rodów jęczmienia jarego browarnego dla plonu i odporności na mączniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 221 (2002): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Andrzej Bichoński, Zróżnicowanie i genetyczne uwarunkowanie cech wartości technologicznej jęczmienia jarego browarnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 220 (2001): Wydanie regularne
- Halina Góral, Stanisław Węgrzyn, Ludwik Spiss, Wartość kombinacyjna rodów i odmian pszenżyta jarego oraz efekt heterozji mieszańców F1 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 220 (2001): Wydanie regularne
- Jacek Waga, Stanisław Węgrzyn, Danuta Boros, Andrzej Cygankiewicz, Wykorzystanie orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta) do poprawy właściwości odżywczych pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 221 (2002): Wydanie regularne
- Irena Kolasińska, Lucjan Madej, Stanisław Węgrzyn, Andrzej Cygankiewicz, Ocena przydatności linii rodzicielskich żyta do hodowli mieszańców odpornych na porastanie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zmienność i współzależność niektórych cech struktury plonu żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Możliwości wykorzystania metod statystycznych do opracowania wyników doświadczeń w hodowli roślin , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Tadeusz Wojas, Stanisław Węgrzyn, Źródła genetyczne cech użytkowych pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) w kolekcji roboczej Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Wpływ zmniejszonej liczby powtórzeń na skuteczność oceny plonowania rodów pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne








