Porównanie zarejestrowanych odmian ziemniaka z nowymi rodami pod względem strat przechowalniczych
Zbigniew Czerko
z.czerko@ihar.edu.plZakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin (Poland)
Magdalena Grudzińska
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin (Poland)
Kazimiera Zgórska
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin (Poland)
Abstrakt
Celem badań było porównanie zarejestrowanych odmian ziemniaka z rodami pod względem trwałości przechowalniczej. Badania przeprowadzono w latach 2008–2011 i w sumie objęto nimi 46 odmian ziemniaka i 106 rodów. Po przechowywaniu w temperaturze 5 i 8oC określano ubytki naturalne, straty wywołane rozwojem chorób oraz kiełkowaniem. Najwcześniejszym terminem rozpoczęcia kiełkowania (1 dekada marca) charakteryzowały się genotypy z grupy bardzo wczesnych i wczesnych. Genotypy z grupy średnio późnych rozpoczęły kiełkowanie o 1 dekadę później (2 dekada marca). Podczas przechowywania w temperaturze 5°C ubytki naturalne rodów były na niższym poziomie niż ubytki odmian (odpowiednio 7,3% i 8,0%). W wyższej temperaturze przechowywania 8°C poziom ubytków naturalnych był wyrównany i wynosił 10,0% dla rodów i odmian. Wystąpiła istotna różnica w poziomie porażenia chorobami między rodami i odmianami przechowywanymi w temperaturze 5°C. Zgnilizny wywołane chorobami wynosiły średnio dla rodów 1,1% a dla odmian 2,36%. Zanotowano natomiast większe porażenie chorobami rodów niż odmian tylko w grupie genotypów wczesnych (odpowiednio 1,72 i 1,46%). Współczynnik korelacji między opadami w okresie wegetacji a występowaniem chorób przechowalniczych dla wszystkich genotypów przechowywanych w temperaturze 5°C wyniósł 0,52. Suma strat, na którą składają się ubytki naturalne, bulwy zgniłe porażone chorobami oraz masa kiełków średnio dla odmian i rodów przechowywanych w temperaturze 5°C wynosiła około 10% a w temperaturze 8°C około 13%. Większe straty ogółem zanotowano w odmianach niż w rodach, chociaż istotne różnice wystąpiły tylko w niższej temperaturze przechowywania 5°C. Poziom sumy strat zależał od grupy wczesności.
Słowa kluczowe:
choroby, kiełki, przechowywalność, straty, ubytki naturalne, ziemniakBibliografia
Burton W. G., Es van A., Hartmans K. J. 1992. The physics and physiology of storage. In: The Potato Crop. The scientific basis for improvement. Second edition, ed. by Paul Harris (Chapman and Hall), London: 608 — 727.
Google Scholar
Copp L. J., Blenkisop R. W., Yada R. Y., Marangoni A. G. 2000. The relationship between respiration and chip colour during long term storage of potato tubers. Amer. J. of Potato Res. 279 — 287.
Google Scholar
Czerko Z. 2008. Trwałość przechowalnicza wybranych odmian ziemniaka. Ziem. Pol. 3: 24 — 28.
Google Scholar
Czerko Z. 2009. Wpływ odmiany i temperatury przechowywania ziemniaków na wielkość strat masy bulw. Biul. IHAR 254: 159 — 168.
Google Scholar
Czerko Z. 2010. Wpływ wybranych czynników na intensywność kiełkowania ziemniaków podczas przechowywania. Biul. IHAR 257/258: 215 — 223.
Google Scholar
Czerko Z. 2011. Przechowywalność sześciu odmian ziemniaka uprawianych w latach 2007–2009. Biul. IHAR 262: 127 — 139.
Google Scholar
Desjardinis A., Christ E., Mc Cornick S., Secor G. A. 1992. Heritability and other characteristics of thiabendazole-resistance in Fusarium sambucinum from dry rotted potato tubers. Phytopathology 83: 164 — 170.
Google Scholar
Frydecka-Mazurczyk A. 1978. Oddychanie bulw ziemniaka w zależności od warunków termicznych w czasie przechowywania, Biul. Inst. Ziem. 22: 113 — 124.
Google Scholar
Ittersum van M. K. 1992. Dormancy and growth vigour of seed potatoes. Doctoral thesis. Wageningen Agricultural Univesity: 187 pp.
Google Scholar
Kubicki K. 1988. Biologiczne i techniczne uwarunkowania przechowywania ziemniaków. PWN, Warszawa, 206 ss.
Google Scholar
Kuźniewicz M. 1982. Czynniki warunkujące występowanie chorób w czasie przechowywania ziemniaków oraz możliwości ograniczania ich rozwoju. Praca doktorska. Inst. Ziem. Bonin.
Google Scholar
Langerfeld E. 1979. Prüfung des Resistenzverheltens von Kartoffelsorten gegen über Fusarium coeruleum (Lib.) Sacc. Potato Res. 22: 107 — 122.
Google Scholar
Naerstad R. H., Hermanson A., Bjor T. 2007. Effect of cultivar resistance and haulm killing method on tuber infection by Phytoftora infestans. Pot. Res. Vol. 50 (2): 157 — 173.
Google Scholar
Pawlak A. 2012. Kierunki w hodowli nowych odmian ziemniaka. W: Produkcja i rynek ziemniaka. Pod red. J. Chotkowskiego, Wieś Jutra 77 — 87.
Google Scholar
Perombelon M. C. M. 1970 b. The biology of contamination of the potato tuber by soft rotting Erwinia spp. Proc. Fourth Trien. Conf. EAPR Brest 1969. S: 196 — 197.
Google Scholar
Pett B. 1978. Einfluss der Wundheilung an Kartoffelsorten auf Faulnisinfektion. Nachrichtenblatt für Pflanzenschutz DDR 6: 114 — 116.
Google Scholar
Pringle R. T., Robinson K., Wale S., Burnett G. 1991. Comparison of the effect of storage environment on tuber contamination with Ervinaia carotovora. Potato Research, 34: 17 — 28
Google Scholar
Rastovski A., Buitelaar N., Van Es A., De Haan P. H., Hartmans K. J., Meijers C. P., Van der Schild J. H. W., Sijbring P. H., Sparenberg H., Van Zwol B. H., Van der Zaag D. E. 1981. Storage of potatoes. Centre for Agricultural Publishing and Documentation. Wageningen: 262 pp.
Google Scholar
Reust W., Winiger F. A., Hebeisen T., Dutoit J. P. 2001. Assessment of the physiological vigour of new potato cultivars in Switzerland. Potato Res. 44: 11 — 17.
Google Scholar
Rykaczewska K. 1993. Znaczenie wieku fizjologicznego sadzeniaków w rozwoju i plonowaniu ziemniaka. W: Znaczenie jakości materiału siewnego w produkcji roślinnej. Mat. Konf. Nauk. SGGW Warszawa: 260 — 266.
Google Scholar
Sowa-Niedziałkowska G. 2000. Wpływ warunków wzrostu roślin i magazynowania bulw odmian jadalnych ziemniaka na ich trwałość przechowalniczą. Biul. IHAR 213: 225 — 232.
Google Scholar
Sowa-Niedziałkowska G. 2002 a. Wpływ naturalnych sposobów ograniczających intensywność przemian ilościowych w bulwach ziemniaka w czasie przechowywania. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 489: 355 — 363.
Google Scholar
Sowa-Niedziałkowska G. 2002 b. Określenie optymalnej temperatury przechowywania sadzeniaków różnych odmian ziemniaka w skali 9-stopniowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 223/224: 361 — 368.
Google Scholar
Sowa-Niedziałkowska G. 2004 a. Wpływ odmiany ziemniaka i warunków przechowywania bulw na długość okresu uśpienia i intensywność kiełkowania. Biul. IHAR 232: 23 — 36.
Google Scholar
Sowa-Niedziałkowska G. 2004 b. Wskaźniki procesów życiowych zachodzących w sadzeniakach ziemniaka podczas długotrwałego przechowywania. Część I. Okres uśpienia i intensywność wzrostu kiełków. Biul. IHAR 233: 219 — 236.
Google Scholar
Zarzyńska K. 2004. Długość okresu spoczynku bulw odmian ziemniaka. Biul. IHAR 232: 5 — 14.
Google Scholar
Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 2000. Wpływ warunków w czasie wegetacji oraz temperatury przechowywania na cechy jakości ziemniaków przeznaczonych do przetwórstwa. Biul. IHAR 213: 239 — 251.
Google Scholar
Autorzy
Zbigniew Czerkoz.czerko@ihar.edu.pl
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin Poland
Autorzy
Magdalena GrudzińskaZakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin Poland
Autorzy
Kazimiera ZgórskaZakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR — PIB Radzików, Oddział Jadwisin Poland
Statystyki
Abstract views: 41PDF downloads: 30
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Kazimiera Zgórska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Grudzińska, Kazimiera Zgórska, Zbigniew Czerko, Wpływ inhibitorów wzrostu kiełków na barwę frytek ziemniaczanych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Krystyna Zarzyńska, Anna Wierzbicka, Magdalena Grudzińska, Ekologiczna produkcja ziemniaka gwarancją jego cech prozdrowotnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 279 (2016): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Wpływ odmiany i temperatury przechowywania ziemniaków na wielkość strat masy bulw , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 254 (2009): Wydanie regularne
- Magdalena Grudzińska, Wpływ warunków atmosferycznych i przechowalniczych na cechy technologiczne ziemniaka w produkcji frytek i chipsów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Wpływ warunków wegetacji i przechowywania na kiełkowanie bulw ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Wpływ wybranych czynników na intensywność kiełkowania ziemniaków podczas przechowywania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Kazimiera Zgórska, Magdalena Grudzińska, Porównanie odmian ziemniaka pod względem reakcji na stosowanie inhibitorów kiełkowania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Joanna Jankowska, Wpływ odmiany, temperatury przechowywania i warunków pogodowych podczas wegetacji na straty przechowalnicze 11 odmian ziemniaka badanych w latach 2009–2011 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Wpływ siły ściskania bulw ziemniaka w czasie przechowywania na wielkość strat przechowalniczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 274 (2014): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Możliwość wykorzystania warunków atmosferycznych do wentylacji naturalnej w przechowalniach ziemniaków , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
