Ocena mieszańców BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. pod względem stabilności cytogenetycznej i wybranych cech ilościowych
Maria Chrząstek
bozena.denisow@up.lublin.plKatedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Katarzyna Kruk
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Sylwia Okoń
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Edyta Paczos-Grzęda
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Emilia Wójtowicz
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Abstrakt
Przedmiotem pracy były mieszańce BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. oraz formy rodzicielskie. Na podstawie analizy wybranych stadiów mejozy i żywotności pyłku określono stabilność cytogenetyczną testowanych roślin. W mieszańcach obserwowano więcej zaburzeń w koniugacji i segregacji chromosomów niż w komponentach rodzicielskich. Mieszaniec (Góral × Clav 8330) × Góral wyróżniał się spośród wszystkich badanych form najwyższą frekwencją mikrojąder w tetradach (0,134/KMP). Analizowane kombinacje mieszańcowe charakteryzowały się wysoką żywotnością pyłku wahającą się od 96,90 do 99,68%. Mieszańce były zróżnicowanie pod względem większości cech plonotwórczych. Najdłuższą wiechę obserwowano u mieszańca (Dragon × CN39621) × Dragon natomiast najwięcej kłosków wytwarzała wiecha kombinacji (Chwat × CN43136) × Chwat (82,00). Średnia liczba ziarniaków w wiesze głównej mieszańców wahała się od 45,55 do 201,43. Płodność kłoska u mieszańców była mało zróżnicowana i zbliżona do odmian matecznych. Mieszańce różniły się natomiast istotnie od siebie pod względem masy tysiąca ziarniaków oraz zawartości białka w ziarniakach. MTZ kombinacji mieszańcowych była niższa średnio o 5,8 g w porównaniu z komponentami matecznymi. W ziarniakach form mieszańcowych stwierdzono więcej białka niż u odpowiednich odmian matecznych. Pod względem większości analizowanych cech ilościowych pozytywnie wyróżniał się mieszaniec (Chwat × CN43136) × Chwat.
Słowa kluczowe:
Avena sativa L., Avena maroccana Gdgr., cechy ilościowe, mejoza, mieszańce wsteczne, żywotność pyłkuBibliografia
Chae Y., Forsberg R. A. 1975. Inheritance of node, branch, and spikelet number in oat panicles. Diallel analysis of F1 and F2. Crop Sci. 15: 457 — 460.
Google Scholar
Chrząstek M., Paczos-Grzęda E. 2003. Analiza molekularna i cytologiczna oraz ocena niektórych cech ilościowych mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. × A. fatua L. Biul. IHAR 230: 387 — 397.
Google Scholar
Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Miazga D. 2004. Charakterystyka cytologiczna i molekularna niektórych gatunków z rodzaju Avena. Rozprawy i monografie IGR PAN Genetyka w ulepszaniu roślin użytkowych, Poznań: 67 — 74.
Google Scholar
Chrząstek M., Paczos- Grzęda E., Kruk K. 2006. Ocena zróżnicowania genetycznego polskich odmian owsa (Avena sativa L.). Acta Agrophysica 8: 319 — 326.
Google Scholar
Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Kruk K. 2007. Efektywność krzyżowań wstecznych mieszańców międzygatunkowych owsa. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 517: 819 — 826
Google Scholar
Elliot A. L., Thro A. M., Frey K. J. 1985. Inheritance of groat-oil content and several other traits in inter- and intra-specific oat mating. Iowa State J. Research 60: 13 — 24.
Google Scholar
Frey K.J. 1986. Genetic resources and their use in oat breeding. Proc. of the 2nd Int. Oat Conf. 1985, Aberystwyth, U.K.: 9 — 15.
Google Scholar
Gąsiorowski H., Cierniewska A. 1995. Morfologia i anatomia. W: Owies — chemia i technologia, PWRiL, Poznań: 36 — 46.
Google Scholar
Gornall R. J. 1977. Notes on the size and exine ornamentation of Avena pollen grains. Can. J. Bot. 55: 2622 – 2629.
Google Scholar
Guang-Bing D., Zhi-Fen P., Xu-Guang Z., Mao-Qun Y. 2005. Morphologic and cytogenetic characterization of F1 from interspecies cross in oat. Acta Agron. Sin. 31: 1186 — 1191.
Google Scholar
Katsiotis A., Forsberg R. A. 1995 a. Production and cytogenetics of tetraploid-octoploid Avena hybrids. Plant Breed. 114: 137 — 143.
Google Scholar
Katsiotis A., Forsberg R. A. 1995 b. Pollen grain size in four ploidy levels of genus Avena. Euphytica 83: 103 — 108.
Google Scholar
Ladizinsky G. 1971. Chromosome rearrangements in the hexaploid oats. Heredity 25: 457 — 461.
Google Scholar
Leggett J. M. 1996. Using and conserving Avena genetic resources. Proc. of. 5th Int. Oat Conf., Canada, 128 — 132.
Google Scholar
Loskutov I. G. 2000. Some quality groat characters in oat wild species. Proc. 6th Int. Oat Confer., Lincoln Univ., N.Z.: 248 — 253.
Google Scholar
Loskutov I. G. 2001. Interspecific crosses in the genus Avena L. Rus. J. Genet. 37: 467 — 475.
Google Scholar
McMullen M. S., Phillips R. L., Stuthman D. D. 1982. Meiotic irregularities in Avena sativa L./A. sterilis L. hybrids and breeding implications. Crop Sci. 22: 890 — 897.
Google Scholar
Paczos-Grzęda E. 2003. Pedigree, RAPD and simplified AFLP-based assessment of genetic relationships among Avena sativa L. cultivars. Euphytica 138: 13 — 22.
Google Scholar
Paczos-Grzęda E. 2003 b. Badania cytogenetyczne i molekularne mieszańców międzygatunkowych heksaploidalnego owsa Avena sativa L. × Avena sterilis L. oraz form wyjściowych. Biul. IHAR 229: 33 — 41.
Google Scholar
Palagyi A. 1983. Tertiary seed proportions in the grain yield of several oat varieties. Cereal Res. Comm. 11: 269 — 274.
Google Scholar
Petr F. C., Frey K. J. 1966. Genotypic correlations, dominance and heritability of quantitative characters in oats. Crop Sci. 6: 259 — 262.
Google Scholar
Pomeranz Y., Youngs V. L., Robbins G. S. 1973. Protein content and amino acid composition of oat species and tissues. Cereal Chem. 50: 702 — 707.
Google Scholar
Rajhathy T., Thomas H. 1974. Cytogenetic of oats (Avena L.). Misc. Publ. Genet. Soc., No. 2. Ottawa, Ontario, Canada: 5 — 90.
Google Scholar
Stalker H. T. 1980. Utilization of wild species for crop improvement. Advances in Agronomy 33: 111 — 147.
Google Scholar
Takeda K., Frey K. J. 1980. Tertiary seed set in oat cultivars. Crop Sci. 20: 771 — 774.
Google Scholar
Thomas H., Al-Ansari N. 1980. Genotypic control of chromosome pairing in amphiploids involving the cultivated oat Avena sativa L. Euphytica 37: 37 — 45.
Google Scholar
Autorzy
Maria Chrząstekbozena.denisow@up.lublin.pl
Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Katarzyna KrukInstytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Sylwia OkońInstytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Edyta Paczos-GrzędaInstytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Emilia WójtowiczInstytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Statystyki
Abstract views: 30PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Maria Chrząstek, Katarzyna Kruk, Sylwia Okoń, Edyta Paczos-Grzęda, Emilia Wójtowicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Krzysztof Kowalczyk, Sylwia Okoń, Analiza zmienności allelicznej w locus Xgwm261 w odmianach pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum L.) zarejestrowanych w Polsce w latach 1978–2006 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Dr Edyta Paczos-Grzęda , Sylwia Sowa , Aneta Koroluk , Joanna Toporowska , Ewelina Marek , Piotr Bednarek , Mapowanie sprzężeniowe i asocjacyjne owsa zwyczajnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Dr Edyta Paczos-Grzęda , Sylwia Sowa, Aneta Koroluk, Joanna Toporowska, Ewelina Marek, Piramidyzacja genów odporności na rdzę koronową w genomie owsa oraz identyfikacja i lokalizacja markerów DNA dla tych genów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Prof. dr hab. Sylwia Okoń , Tomasz Ociepa, Aleksandra Nucia, Identyfikacja i lokalizacja markerów DNA dla wybranych genów odporności na mączniaka prawdziwego w owsie zwyczajnym oraz piramidyzacja efektywnych genów odporności w genomie owsa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Maria Chrząstek, Katarzyna Kruk, Sylwia Okoń, Emilia Wojtowicz, Wpływ formy ojcowskiej na żywotność pyłku i niektóre cechy plonotwórcze mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. cv. Borowiak × Avena sterilis L. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Edyta Paczos-Grzęda, Zastosowanie metod RAPD i SSR do oceny podobieństwa genetycznego tetraploidalnych gatunków z rodzaju Avena L. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Edyta Paczos-Grzęda, Katarzyna Kruk, Sylwia Okoń, Ocena wewnątrzgatunkowego podobieństwa genetycznego Avena fatua L. w oparciu o polimorfizm DNA , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Anna Skrzypik, Roman Prażak, Maria Chrząstek, Ocena tolerancyjności na glin siewek mieszańców BC1 (Avena sativa L. × Avena fatua L.) × Avena sativa L. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Sylwia Okoń, Edyta Paczos-Grzęda, Piotr Kraska, Ewa Kwiecińska-Poppe, Edward Pałys, Analiza podobieństwa genetycznego odmian orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta L.) za pomocą markerów RAPD , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Edyta Paczos-Grzęda, Maria Chrząstek, Sylwia Okoń, Agnieszka Grądzielewska, Danuta Miazga, Zastosowanie markerów ISSR do analizy wewnątrzgatunkowego podobieństwa genetycznego Avena sterilis L. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne