Wpływ terminu siewu na plonowanie pszenicy ozimej na podstawie wyników badań ankietowych
Tadeusz Oleksiak
t.oleksiak@ihar.edu.plPracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, IHAR — Radzików (Poland)
Dariusz R. Mańkowski
Pracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, IHAR — Radzików (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Abstrakt
Termin siewu jest jednym z ważniejszych czynników agrotechnicznych decydujących o plonowaniu pszenicy ozimej. Zagadnienie to analizowano wielokrotnie w warunkach doświadczeń ścisłych, czego wynikiem są zalecenia dotyczące terminów siewu uwzględniające różnice regionalne. Określono wpływ terminu siewu pszenicy ozimej na uzyskiwane plony z uwzględnieniem różnic siedliskowych oraz różnic w poziomie agrotechniki. Materiał do analizy stanowiły wyniki badań ankietowych gospodarstw rolniczych z lat 1992–2003. Dane te obejmowały łącznie 6 241 pól uprawnych, na których uprawiano pszenicę ozimą. Dane podzielono na trzy grupy zgodnie z terminem siewu: pola, na których pszenicę ozima wysiano przed terminem optymalnym, pola, na których wysiano pszenicę w terminie optymalnym oraz na pola, na których siew nastąpił po terminie optymalnym. Przeprowadzono analizę wariancji oraz analizę regresji liniowej w celu opisania różnic i trendów w plonowaniu w zależności od zastosowanych terminów siewu. Analizy statystyczne wykonano dla wszystkich pól, dla pól z podziałem na trzy grupy według jakości stanowiska, dla pól z podziałem na trzy grupy według nawożenia mineralnego NPK oraz dla wszystkich pól po wyznaczeniu plonów teoretycznych, nieobciążonych innymi, mierzalnymi efektami plonotwórczymi niż termin siewu. Wyznaczono różnice pomiędzy terminami siewu oraz opisano trendy reakcji plonu na przyspieszenie bądź opóźnienie siewu.
Słowa kluczowe:
pszenica ozima, termin siewu, plonowanie, nawożenie NPK, jakość siedliskaBibliografia
Cody R. P., Smith J. K. 2005. Applied Statistics and the SAS Programming Language. Fifth Edition. Upper Saddle River, NJ, USA: Pearson Education Inc.
Google Scholar
Freund R. J., Littell R. C. 2000. SAS System for Regression. Third Edition. New York, USA: SAS Publishing, SAS Institute Inc., John Wiley & Sons Inc.
Google Scholar
Grabiński J. 2005 Zasady agrotechniki. Zboże wysokiej jakości. Agroserwis.
Google Scholar
Kuś J., Filipiak K., Jończyk K. 1991 Wpływ siedmiu wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie pszenicy ozimej. Pamiętnik Puławski, Z. 98: 7—22.
Google Scholar
Kuś J., Jończyk K. 1997 Oddziaływanie wybranych elementów agrotechniki na plonowanie pszenicy ozimej. Fragmenta Agronomica 3: 4—16.
Google Scholar
Laudański Z., Mańkowski D. R., Sieczko L. 2007. Próba oceny technologii uprawy pszenicy ozimej na podstawie danych ankietowych gospodarstw indywidualnych Część 1. Metoda wyodrębniania technologii uprawy. Biul. IHAR (w druku).
Google Scholar
Müller K. E., Fetterman B. A. 2003. Regression and ANOVA, an Integrated Approach Using SAS Software. New York, USA: SAS Publishing, SAS Institute Inc., John Wiley & Sons Inc.
Google Scholar
Noworolnik K. 1991 Wpływ terminu siewu i odleżenia się gleby na plonowanie jęczmienia ozimego. Pamiętnik Puławski, Z. 98: 67—76.
Google Scholar
Oleksiak T., Mańkowski D. R., Laudański Z. 2004. Metoda oceny postępu hodowlanego w warunkach produkcyjnych, Colloquium Biometryczne, 34a: 109—121.
Google Scholar
Podolska G., Kaczyński L. 1995. Charakterystyka i wymagania agrotechniczne odmian pszenicy ozimej. Puławy — Radzików — Słupia Wielka, IUNG, IHAR, COBORU.
Google Scholar
Rawlings J. O., Pantula S. G., Dickey D. A. 2001. Applied Regression Analysis — a Research Tool. Second Edition, New York, USA: Springer Verlag Inc.
Google Scholar
SAS Institute Inc. 2004 a. BASE SAS 9.1.3 Procedures guide. Cary, NC, USA, SAS Publishing, SAS Institute Inc.
Google Scholar
SAS Institute Inc. 2004 b. SAS 9.1 Companion for Windows. Cary, NC, USA, SAS Publishing, SAS Institute Inc.
Google Scholar
SAS Institute Inc. 2004 c. SAS/STAT 9.1 User's Guide. Cary, NC, USA, SAS Publishing, SAS Institute Inc.
Google Scholar
Śniady R., Sobkowicz P. 1999. Reakcja pszenicy ozimej na termin i gęstość siewu. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu., Rol. LXXIV, Nr 367, 205—215.
Google Scholar
Spychaj-Fabisiak E., Lozek O., Knapowski T., Balcewicz M. 2005 Ocena oddziaływania terminu siewu i nawożenia azotem na wysokość plonu i zawartość białka ogólnego w ziarnie pszenżyta. Fragmenta Agronomica 185: 551—562.
Google Scholar
Westfall P. H., Tobias R. D., Rom D., Wolfinger R. D., Hochberg Y. 1999. Multiple comparisons and multiple tests using SAS. Cary, NC, USA: SAS Publishing, SAS Institute Inc.
Google Scholar
Witek T. (red.) 1981. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. Puławy, IUNG.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz Oleksiakt.oleksiak@ihar.edu.pl
Pracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, IHAR — Radzików Poland
Autorzy
Dariusz R. MańkowskiPracownia Ekonomiki Nasiennictwa i Hodowli Roślin, Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, IHAR — Radzików Poland
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Statystyki
Abstract views: 367PDF downloads: 40
Licencja
Prawa autorskie (c) 2007 Tadeusz Oleksiak, Dariusz R. Mańkowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Tadeusz Oleksiak, Dagmara Bronisz, Dariusz R. Mańkowski, Marzena Iwańska, Analiza stabilności plonowania i stopnia szerokiej adaptacji wybranych odmian pszenżyta ozimego (× Triticosecale Witt.) na podstawie danych produkcyjnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Michał Kwiatek, Wstęp do Numeru 300 Biuletynu Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 300 (2023): Wydanie regularne
- Janusz Kozdój, Dariusz R. Mańkowski, Sylwia Oleszczuk, Analiza potencjału plonotwórczego linii podwojonych haploidów jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) otrzymanych na drodze androgenezy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Zbigniew Laudański, Monika Janaszek, Przydatność wybranych miar podobieństwa dla danych binarnych do analiz wielocechowych w badaniach molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 262 (2011): Wydanie regularne
- Leszek Domański, Dariusz R. Mańkowski, Bogdan Flis, Henryka Jakuczun, Ewa Zimnoch-Guzowska, Struktura wielocechowej zmienności fenotypowej rodów ziemniaka uzyskanych z krzyżowań tetraploid × diploid , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Tadeusz Oleksiak, Czynniki warunkujące poziom plonowania pszenicy ozimej w produkcji towarowej. Część II. Zróżnicowanie w zależności od rejonu i wielkości gospodarstw , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Zbigniew Laudański, Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część III. Ocena ilościowego postępu odmianowego w nasiennictwie oraz w produkcji polowej ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Zygmunt Kaczmarek, Dariusz R. Mańkowski, Wprowadzenie do statystycznych analiz wielozmiennych. Część I. Podstawy teoretyczne , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Zbigniew Laudański, Dariusz R. Mańkowski, Leszek Sieczko, Próba oceny technologii uprawy pszenicy ozimej na podstawie danych ankietowych gospodarstw indywidualnych. Część I. Metoda wyodrębniania technologii uprawy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Dariusz R. Mańkowski, Zofia Bulińska-Radomska, Zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznej produkcji nasiennej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
