Ocena wartości technologicznej ziarna pszenżyta jarego
Alicja Ceglińska
alicja_ceglinska@sggw.edu.plZakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Henryk Cichy
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o., Oddział Małyszyn (Poland)
Tadeusz Haber
Zakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Monika Sadecka
Zakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Abstrakt
Celem niniejszej pracy było zbadanie wartości technologicznej rodów i odmian pszenżyta jarego wyhodowanych w Hodowli Roślin Strzelce, Oddział Małyszyn. Materiał doświadczalny stanowiło ziarno 5 odmian i 22 rodów pszenżyta jarego. Wartość technologiczną pszenżyta porównywano z pszenicą i z żytem. Określono właściwości ziarna, takie jak: zawartość białka ogółem, liczbę opadania i wartość testu SDS. Ziarno przemielono w młynie laboratoryjnym Quadrumat Senior. Dla mąk określono: zawartość białka ogółem, liczbę opadania i stopień jasności. Właściwości reologiczne ciast zbadano przy użyciu farinografu. Do wypieku pieczywa zastosowano „pszenną” metodę jednofazową i „żytnią” trójfazową. Ziarno badanych pszenżyt wykazywało istotne różnice pod względem zawartości białka ogółem oraz jego aktywności amylolitycznej. Pod tym względem na uwagę zasługują następujące odmiany i rody: Kargo, MAH 19138-11, MAH 19138-13, MAH 23032-9, MAH 25371-4, MAH 25373-1, MAH 25386-11. Ziarno większości pszenżyt miało dobre właściwości przemiałowe, na co wskazują uzyskane powyżej 70% wydajności mąk o wysokim stopniu jasności. Niektóre rody pszenżyta (MAH 23032-9) dorównywały pszenicy dobrymi właściwościami reologicznymi ciasta. Z „żytniej” metody wypieku uzyskano pieczywa o lepszym wyglądzie, chociaż nie zawsze towarzyszył temu wzrost jego objętości. Zawsze jednak ulegała poprawie struktura miękiszu. Przeprowadzone badania są po raz kolejny dowodem, że pszenżyto może być cennym surowcem piekarskim, a jakość uzyskanego pieczywa zależy od właściwego doboru metody wypieku.
Słowa kluczowe:
odmiany, pszenżyto jare, rody, wartość przemiałowa, wartość wypiekowaBibliografia
Axford D. W. E., Mc Dermontt E. E., Redman D. G. 1978. Small-scale tests of breadmaking quality. Reprinted from Milling Feed and Fertiliser.
Google Scholar
Biskupski A., Subda H., Bogdanowicz M. 1979. Skład chemiczny i właściwości technologiczne ziarna pszenżyta (Triticale). Hod. Rośl. Aklim. 23, 6: 381 — 392.
Google Scholar
Biskupski A., Tarkowski Cz., Subda H., Bogdanowicz M. 1984. Skład chemiczny i właściwości technologiczne ziarna rodów pszenżyta oraz współzależności pomiędzy niektórymi cechami jakościowymi. Hod. Rośl. Aklim. 28, 2: 119 — 147.
Google Scholar
Boros D., Rek-Ciepły B. 1997. Zmienność wartości żywieniowej pszenżyta dla zwierząt monogastrycznych. Zesz. Nauk. AR Szczecin 175, Rolnictwo 65: 21 — 25.
Google Scholar
Bushuk W. 1980. Triticale: Chemistry and Technology. Hod. Rośl. Aklim. 24, 5: 603 — 613.
Google Scholar
Ceglińska A., Cacak-Pietrzak G., Haber T., Steiman K. 1999. Wartość technologiczna nowych rodów pszenżyta ozimego. Przegl. Zboż. Młyn. 43, 7: 26 — 29.
Google Scholar
Ceglińska A., Cacak-Pietrzak G., Haber T., Jóźwiak J. 2000. Jakość pieczywa z mąki pszenżytniej. Przegl. Piek. i Cuk. 48, 11: 5 — 7.
Google Scholar
Cygankiewicz A. 1998. Ocena wartości technologicznej ziarna rodów i odmian wzorcowych pszenżyta ozimego i jarego z doświadczeń hodowlanych. Biul. IHAR 205/206: 245 — 252.
Google Scholar
Cygankiewicz A., Gambuś H., Nowotna A., Sabat R. 1999. Właściwości technologiczne polskich odmian pszenżyta ozimego, a jakość chleba. Żywność 3, 20: 55 — 63.
Google Scholar
Domska D., Bobrzecka D., Wojtkowiak K., Warechowska M., Sokołowski Z. 2000. Wpływ nawożenia na plonowanie niektórych odmian pszenżyta jarego. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. 206 Agricultura (82): 51 — 56.
Google Scholar
Gambuś H. 1995. Zastosowanie ziarna pszenżyta w piekarstwie. Żywność, Technologia Jakość. 4 (5): 45 — 55.
Google Scholar
Gambuś H., Nowotna A. 1987. Wartość odżywcza ziarna pszenżyta. Post. Nauk Rol. 3: 69 — 77.
Google Scholar
Haber T. 1994. Przydatność pszenżyta na cele konsumpcyjne. Seminarium Naukowe. Agrotechnika i spożytkowanie pszenżyta. Wyd. IUNG, Puławy: 153 — 167.
Google Scholar
Haber T., Kaczorowska W. 1980. Wykorzystanie pszenżyta do produkcji chleba. Przegl. Piek. i Cuk. 28, 10: 19 — 21.
Google Scholar
Haber T., Lewczuk J. 1990. Wartość technologiczna polskich odmian pszenżyta. Cz. IV. Wartość wypiekowa pszenżyta. Przem. Spoż. 4/5: 108 — 110.
Google Scholar
Haber T., Lewczuk J., Pachelska A. 1993. Charakterystyka technologiczna nowych krajowych odmian pszenżyta. Przegl. Zboż. Młyn. 37, 8: 13 — 17.
Google Scholar
Horubałowa A., Haber T. 1994. Analiza techniczna w piekarstwie. WSi P, Warszawa. 1994: 45.
Google Scholar
Jakubczyk T., Haber T. 1983. Analiza zbóż i przetworów zbożowych. Wyd. SGGW-AR, Warszawa.
Google Scholar
Maćkowiak W. 1987. Perspektywy i warunki uprawy pszenżyta jarego w Polsce. Nowe Rolnictwo 36, 4:
Google Scholar
— 12.
Google Scholar
Piesiewicz H. 1997. Biel mąki. Przegl. Zboż.-Młyn. 41, 11: 19 — 20.
DOI: https://doi.org/10.7748/ns.11.41.20.s35
Google Scholar
Subda H., Karolini-Skaradzińska Z., Gil Z., Czubaszek A. 1995. Zależność wartości wypiekowej mąki pszenżytniej od składu chemicznego. Rocz. Nauk Roln. Seria A. 111, 1–2: 45 — 55.
Google Scholar
Wróbel E., Budzyński W., Szempliński W. 2000. Porównanie plonowania jarych zbóż pastewnych na glebach lekkich. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. 206 Agricultura (82): 331 — 334.
Google Scholar
Zych J. 1989. Wartość gospodarcza odmian pszenżyta w badaniach polskiej oceny odmian. Materiały konferencyjne „Technologia uprawy i wykorzystania ziarna pszenżyta”. Wyd. AR, Lublin 1989:
Google Scholar
— 55.
Google Scholar
Autorzy
Alicja Ceglińskaalicja_ceglinska@sggw.edu.pl
Zakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Autorzy
Henryk CichyHodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o., Oddział Małyszyn Poland
Autorzy
Tadeusz HaberZakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Autorzy
Monika SadeckaZakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Statystyki
Abstract views: 61PDF downloads: 29
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Alicja Ceglińska, Henryk Cichy, Tadeusz Haber, Monika Sadecka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Cichy, Zygmunt Kaczmarek, Elżbieta Adamska, Ocena przydatności pszenżyta jarego do jesiennych zasiewów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Henryk Cichy, Alicja Cicha, Michał Starzycki, Wojciech Rybiński, Wpływ obsady roślin na plonowanie rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 242 (2006): Wydanie regularne
- Henryk Cichy, Zygmunt Kaczmarek, Elżbieta Adamska, Wpływ terminu i gęstości siewu na plon odmian pszenżyta jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Alicja Ceglińska, Grażyna Cacak-Pietrzak, Tadeusz Haber, Zygmunt Nita, Edyta Karnasiewicz, Współzależności pomiędzy cechami jakościowymi rodów pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Stanisław Węgrzyn, Henryk Cichy, Grzegorz Milewski, Zdolność kombinacyjna i efekt heterozji komponentów plonu kilku odmian i rodów pszenżyta jarego (X Triticosecale Witt.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 236 (2005): Wydanie regularne
- Alicja Ceglińska, Tadeusz Haber, Agnieszka Stelebniak, Próba wykorzystania otrąb owsianych do wypieku wyrobów ciastkarskich , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 229 (2003): Wydanie specjalne
- Alicja Ceglińska, Tadeusz Haber, Wartość technologiczna wybranych odmian pszenżyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Janusz Szeląg, Bożena Szeląg, Henryk Cichy, Problem mrozoodporności pszenżyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 221 (2002): Wydanie regularne
- Alicja Ceglińska, Grażyna Cacak-Pietrzak, Tadeusz Haber, Zygmunt Nita, Właściwości przemiałowe i wypiekowe wybranych odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
