Wartość hodowlana wybranych form żyta jarego w kolekcji
Renata Galek
kghrin@upwr.edu.plKatedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, Wrocław (Poland)
Jan Kaczmarek
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, Wrocław (Poland)
Abstrakt
Przeprowadzone badania miały na celu oszacowanie przydatności 20 genotypów pochodzących z różnych stref klimatycznych dla wznowionej hodowli żyta jarego. Określono również współzależności pomiędzy cechami bonitacyjnymi, technologicznymi i ilościowymi. Synteza wyników obejmuje lata 1995–1997. Wśród zgromadzonych obiektów w kolekcji znajdują się interesujące materiały, o szerokim spektrum zmienności analizowanych cech, do badań genetycznych i dalszej hodowli. Spośród 20 badanych populacji kilka wykazywało całkowitą odporność na mączniaka prawdziwego. Na wyróżnienie zasługuje ród SMH–01, którego cechowała wysoka zawartość białka ogólnego (15,4%) i lizyny w ziarnie (5,02 mg/g ziarna), skrócone źdźbło do 131 cm, wysoka wartość masy 1000 ziaren (zaliczanego do ziarna grubego, co jest rzadko spotykane u form jarych). Do poważnych wad badanych rodów i odmian żyta należała długość słomy powyżej 150 cm i duża podatność na wyleganie. Najwięcej korzystnych cech łączyła w sobie odmiana Petka, która charakteryzowała się dobrymi wschodami, odpornością na mączniaka i dobrym plonowaniem.
Słowa kluczowe:
cechy bonitacyjne, cechy technologiczne, cechy ilościowe, kolekcja żyta jaregoBibliografia
Fortin M. C., Hamil A. S. 1994. Rye residue geometry for faster corn development. Agron. J. 86, 2: 238 — 243.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1994.00021962008600020005x
Google Scholar
Galek R., Grochowski L. 1998. Zróżnicowanie cech plonu i jakości w kolekcji żyta jarego. Biul. IHAR 205/206: 45 — 50.
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1994. Analiza zmienności i zdolności kombinacyjnej linii wsobnych żyta o żółtym ziarnie. Cz. II. Ocena hodowlana linii krzyżowanych z populacją CHDM 16. Biul. IHAR 190: 9 — 15.
Google Scholar
Grochowski L. 1995. Wstępna ocena kolekcyjnych form żyta jarego. Biul. IHAR, 195/196: 317 — 321.
Google Scholar
Grochowski L., Galek R., Śmiałowski T. 1996. Zmienność i współzależność wybranych cech ilościowych kolekcyjnych form żyta jarego. Biul. IHAR, 200: 85 — 91.
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1996. Genetic analysis of variability and combining ability of rye hybrid cultivars. Plant Breed. Seed Sci. 40, 3/4: 37 — 47.
Google Scholar
Grochowski L., Galek R.1997. Genetyczno-hodowlana ocena wybranych cech ilościowych rodów żyta jarego. Hodowla Roślin. Materiały z I Krajowej Konferencji Poznań, 19–20 listopada: 187 — 190.
Google Scholar
Haufe W., Geidel H. 1984. Vorschlag eines Schätzverfahrens zur Klassifizierung von Versuchsergebnissen. In: Arbeitstagung 1984 der „Arbeitsgemeinschaft der Vereinigung Ősterreichischer Pflanzenzüchter, gehalten vom 27. bis 29. November an der Bundesanstalt für alpenländische Landwirtschaft Gumpenstein, Irdning: 257 — 290.
Google Scholar
Jagodziński J., Rakowska M. 1996. Wartość żywieniowa ziarna linii wsobnych i mieszańców żyta. Biul. IHAR. 200: 119 — 124.
Google Scholar
Kaczmarek J., Bujak H., Gandecki R. 2000. Reakcja genotypów żyta jarego na czynniki środowiska glebowego związane z rekultywacją. Biul. IHAR. 216, 1: 87 — 93.
Google Scholar
Kaczmarek J., Galek R., Bujak H., Grochowski L. 1998. Influence of powdery mildew, brown rust and steam rust on growth and yield of spring rye. Plant Breed. Seed Sci. 42, 1: 15 — 19.
Google Scholar
Küchn H., Linser H. 1977. Combined application of chlormeqet and ethephon for shortening straw length in rye (pot trials). Zeitschrift fűr Pflanzenernahrung und Bodenkunde. 140, 2: 233 — 238.
DOI: https://doi.org/10.1002/jpln.19771400213
Google Scholar
Mc Leod J. G. 1979. Aspects of protein content in spring rye. Dissertation — Abstracts — International. 3911 B, 5165 B.
Google Scholar
Osiński R., Rakowska M. 1994. Variability of protein and lysine content in rye inbred lines. Hod. Rośl. Aklim. 38, 5: 21 — 42.
Google Scholar
Rakowska M. 1984. Żyto — czynniki obniżające jego wartość żywieniową, kierunki prac selekcyjnych i technologicznych zmierzające do jej poprawy. Post. Nauk Rol. 5/84: 41 — 59.
Google Scholar
Rakowska M. 1988. Grain structure and protein digestibility in rye and wheat. Proc. of the Eucarpia Symposium of Rye Breeding, 4–9 July, Leningrad, USRR.
Google Scholar
Rakowska M. 1994. Antinutrive compounds in rye grain. Hod. Rośl. Aklim. 38, 5: 21 — 42.
Google Scholar
Reimann-Philipp R. 1986. Perennial spring rye as crop alternative. J. Agron. Crop. Sci. 4: 281 — 285.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-037X.1986.tb00077.x
Google Scholar
Shakoor A., Yaqub-Mujahid M., Sher-Muhhamad, Afzal M. 1979. Behrain, a semi-dwarf spring rye. Wheat Information Service. 50: 32 — 33; 3 ref.
Google Scholar
Ubysz-Borucka L., Mądry W., Muszyński S. 1985. Podstawy statystyczne genetyki cech ilościowych w hodowli roślin. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa.
Google Scholar
Węgrzyn St., Śmiałowski T., Grochowski L. 1996. Zmienność i współzależność cech oraz ocena zjawisk genetycznych w kolekcji roboczej żyta ozimego 1977–1992. Biul. IHAR. 200: 69 — 84.
Google Scholar
Autorzy
Renata Galekkghrin@upwr.edu.pl
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, Wrocław Poland
Autorzy
Jan KaczmarekKatedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, Wrocław Poland
Statystyki
Abstract views: 12PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Renata Galek, Jan Kaczmarek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Zastosowanie metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Edward Gacek, Plonowanie odmian pszenicy ozimej w Polsce południowo-zachodniej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Andrzej Kotecki, Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Dariusz Zalewski, Jan Kaczmarek, Analiza zmienności masy tysiąca ziaren odmian pszenicy ozimej w seriach doświadczeń PDO na Dolnym Śląsku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Agnieszka Stępień, Tadeusz Drzazga, Renata Galek, Dariusz Zalewski, Ada Biela, Bartosz Kozak, Porównanie meksykańskich genotypów oraz odmian krajowych pszenicy jarej pod względem ważniejszych cech plonotwórczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 281 (2017): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Katarzyna Dmochowska-Huba, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Ocena zdolności kombinacyjnej linii kukurydzy na podstawie indeksów potencjału krzyżowania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Renata Galek , Bartosz Kozak , Dariusz Zalewski , Ewa Sawicka-Sienkiewicz , Adela Adamus , Agnieszka Kiełkowska , Badania nad gametyczną embriogenezą u Lupinus angustifolius L. — indukcja haploidów i analiza genetycznego podłoża tego procesu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Henryk Bujak, Katarzyna Dmochowska-Huba, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Wykorzystanie selekcji indeksowej w hodowli kukurydzy z uwzględnieniem ważności cech , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Ocena stabilności plonowania odmian żyta ozimego na podstawie parametrycznych i nieparametrycznych metod , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Barbara Chrzanowska-Drożdż, Marek Liszewski, Interakcja genotypowo-środowiskowa plonowania jęczmienia ozimego na Dolnym Śląsku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
