Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski
Barbara Sawicka
barbara.sawicka@up.lublin.plKatedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Władysław Michałek
Katedra Fizjologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)
Piotr Pszczółkowski
Stacja Doświadczalna Oceny Odmian COBORU, Uhnin, 21-200 Dębowa Kłoda (Poland)
Abstrakt
Analizę oparto na wynikach ścisłego doświadczenia polowego przeprowadzonego w latach 1998–2000 w stacji doświadczalnej w Uhninie. Obiektem badań było jedenaście średnio późnych (Ania, Anielka, Arkadia, Fregata, Grot, Klepa, Omulew, Rybitwa, Rywal, Salto, Vistula) i pięć późnych (Dunajec, Hinga, Jantar, Meduza, Wawrzyn) odmian ziemniaka. Nawożenie mineralne na stałym poziomie stosowano wiosną przed sadzeniem, zaś organiczne — jesienią. Zdrowotność sadzeniaków była porównywalna (C/A). W doświadczeniu określono plon bulw, suchą masę oraz plon suchej masy. Plony potencjalne obliczano wg metody van der Zaag z modyfikacją Mazurczyka. Celem było określenie wpływu aktywności fotosyntetycznej na potencjał plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach polowych a także ocena możliwości zwiększenia produktywności i produkcyjności tych odmian. W warunkach wschodniej części Polski potencjalne plony bulw średnio późnych odmian ziemniaka mogą być o 35% wyższe od plonów rzeczywistych, natomiast w przypadku odmian późnych o 22,2%. Stosunek plonów aktualnych do potencjalnych na poziomie 0,66 zapewnia już uzyskiwanie dobrych plonów, zarówno średnio późnych, jak i późnych odmian ziemniaka. Czynnik genetyczny najsilniej decydował o zmienności fenotypowej zawartości suchej masy, czynniki siedliska najsilniej determinowały zmienność fenotypową plonu bulw i plonu suchej masy, zaś współdziałanie odmian i lat oddziaływało najsilniej na plon suchej masy.
Słowa kluczowe:
ziemniak, odmiany, wskaźniki fizjologiczne, plon aktualny, plon potencjalnyBibliografia
Bac S., Koźmiński C, Rojek M. 1993. Agrometeorologia. PWN, Warszawa.
Google Scholar
Bombik A., Rymuza, Markowska M., Stankiewicz Cz. 2007. Variability analysis of selected quantitative characteristics in edible potato varieties. Acta Sci. Pol., Agricultura 6 (3): 5 — 15.
Google Scholar
Gacek E., Zych J. 2010. Lista opisowa odmian. Rośliny rolnicze cz. 2. Oleiste, okopowe, strączkowe, motylkowe drobnonasienne, trawy. Red. E. Gacek. Wyd. COBORU, Słupia Wielka: 124 ss.
Google Scholar
Goudriaan J., van Laar H. H. 1978. Calculation of daily totals of the gross CO2 assimilation of leaf canopies. Neth. J. Agric. Sci., 26: 373 — 382.
Google Scholar
Holden N. M., Brereton A. J., Sweeney J., Fealy R. 2003. The predicted change in Irish climate and its impact on barley and potato yields. Agric. For. Meteorol. 116: 181 — 196.
Google Scholar
Kalbarczyk R. 2004. Czynniki agrometeorologiczne a plony ziemniaka w różnych rejonach Polski. Acta Agrophys., 4 (2): 339 — 350.
Google Scholar
Kalbarczyk R. 2005. Strefy klimatycznego ryzyka uprawy ziemniaka późnego w Polsce. Folia Univ. Agric. Stein., Agricultura, 244 (99): 83 — 90.
Google Scholar
Kamasa J. 2003. Syntezy wyników doświadczeń odmianowych. 1971 — 2003: Ziemniak. COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar
Mackerron D.K.L., Heilbronn T.D. 1985. A metod for estimating harvest indices for use in survey of potato crops. Potato Res. 28: 279 — 282.
Google Scholar
Mazurczyk W. 1990. Potencjalne i rzeczywiste plony ziemniaka. Cz. I. Metoda określania potencjalnych plonów ziemniaka. Cz. II. Porównanie potencjalnych i rzeczywistych plonów polskich odmian ziemniaka. Fragm. Agronom. 2: 18 — 38.
Google Scholar
Mazurczyk W. 1995. Potencjalne i aktualne plony ziemniaka w Polsce. Biul. Inst. Ziemn. 45: 7 — 19.
Google Scholar
Mazurczyk W. 1996. Wyznaczanie potencjału produkcji biomasy oraz kwantyfikacja wybranych czynników kształtujących plon ziemniaka. Fragm. Agronom. 4: 5 — 39.
Google Scholar
Mazurczyk W., Wierzbicka A., Trawczyński C. 2009. Harvest index of potato crop grown under different nitrogen and water supply. Acta Sci. Pol., Agricultura 8 (4): 15 — 21.
Google Scholar
Niederhauser J.S. 1993. International cooperation and the role of potato in feeding the world. Am. Potato J., 70: 385 — 403.
Google Scholar
Pietkiewicz S. 2000. Strategia gromadzenia suchej masy przez rośliny ziemniaka Solanum tuberosum L. w ujęciu analizy wzrostu. Wyd. SGGW Warszawa.
Google Scholar
Pszczółkowski P. 2009. Wyniki doświadczeń porejestrowych z odmianami ziemniaka w 2009 r. Wyd. SDOO Cicibór: 18 ss.
Google Scholar
Richards R.A. 2000. Selectable traits to increase crop photosynthesis and field of grain crops. J. Exp. Bot. Spec. 51: 447 — 458.
Google Scholar
Sawicka B. 1991. Studia nad zmiennością wybranych cech oraz degeneracją różnych odmian ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Wyd. AR Lublin: 141.
Google Scholar
Silva G. H., Andrew W.T. 1987. Hill to hill variations in tuber field in Alberta. Am. Potato J., 62 (3): 119 — 127.
Google Scholar
Simmonds N. W. 1977. Relations between specific gravity, dry matter content and starch content of potatoes. Potato Research, 20 (2): 134 — 140.
Google Scholar
Starck Z. 2003. Transport i dystrybucja substancji pokarmowych w roślinach. Wyd. SGGW Warszawa.
Google Scholar
Styszko L., Kamasa J. 2006. Relacje pomiędzy odpornością odmian ziemniaka na patogeny a plonem skrobi w latach o różnym poziomie plonowania. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2): 512 — 516.
Google Scholar
Xu J., Vreugdenhil D., van Lammeren A.A.M. 1998. Cell division and cell enlargement during potato tuber formation. J. Exp. Bot., 49: 573 — 582.
Google Scholar
Zaag van der D. E. 1984. Valuable calculation regarding the potato crop. Int. Agric. Centre. Wageningen.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Sawickabarbara.sawicka@up.lublin.pl
Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Władysław MichałekKatedra Fizjologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland
Autorzy
Piotr PszczółkowskiStacja Doświadczalna Oceny Odmian COBORU, Uhnin, 21-200 Dębowa Kłoda Poland
Statystyki
Abstract views: 170PDF downloads: 46
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Barbara Sawicka, Władysław Michałek, Piotr Pszczółkowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Barbara Sawicka, Barbara Krochmal-Marczak, Ekologiczny aspekt uprawy ziemniaka w warunkach Pogórza Strzyżowsko-Dynowskiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Piotr Barbaś, Barbara Sawicka, Zawartość witaminy C w bulwach ziemniaka w zależności od sposobu pielęgnacji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 278 (2015): Wydanie regularne
