Wpływ nawożenia azotem na występowanie ważniejszych chorób na bulwach ziemniaka

Bożena Cwalina-Ambroziak

bambr@uwm.edu.pl
Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (Poland)

Edward Wróbel


Katedra Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (Poland)

Abstrakt

Badania nad zdrowotnością bulw prowadzono na trzech odmianach ziemniaka jadalnego: bardzo wczesnej Bard, średnio późnej Rybitwa i późnej Wawrzyn. Bulwy pochodziły ze ścisłego doświadczenia poletkowego, założonego w latach 2000–2002 w Tomaszkowie przez Katedrę Produkcji Roślinnej UW-M w Olsztynie. W doświadczeniu uwzględniono kombinacje z nawożeniem azotem w dawce 30, 60 i 90 kg/ha w postaci mocznika 46%, który zaaplikowano po wschodach ziemniaka. Oceny zdrowotności bulw dokonywano po 5-miesięcznym okresie przechowywania. Objawy parcha zwykłego i rizoktoniozy oceniano na 100 bulwach pobranych losowo z poszczególnych kombinacji nawożenia według 9° skali, a wyniki podano w % jako indeks porażenia. Nasilenie mokrej zgnilizny, zarazy ziemniaka i suchej zgnilizny ziemniaka określano w 5 kg próbie bulw z każdej kombinacji i przedstawiono w procentach masy porażonych bulw. Najbardziej intensywnie na bulwach ziemniaka w badanym okresie rozwijały się parch zwykły i ospowatość na ziemniaku nawożonym azotem w dawce 60 kg/ha. Rozwojowi tych chorób sprzyjały sezony wegetacyjne 2000 i 2001 roku, a zanotowane średnie indeksy porażenia na odmianie Rybitwa wynosiły kolejno 20% i 24%. Najmniejsze porażenie przez Streptomyces scabies i Rhizoctonia solani stwierdzono na bulwach odmiany Bard. Nasilenie mokrej zgnilizny bulw nie przekraczało 6%, a zarazy ziemniaka i suchej zgnilizny bulw — 3%. Największe porażenie bulw przez Erwinia carotovora var. carotovora zanotowano na odmianie Bard i Wawrzyn, a przez Phytophthora infestans na odmianie Bard. Nie stwierdzono objawów zarazy ziemniaka w 2002 roku na bulwach odmiany Wawrzyn we wszystkich trzech kombinacjach nawożenia i na bulwach pozostałych odmian w kombinacji z nawożeniem azotem w najniższej dawce. Sucha zgnilizna w podobnym stopniu wystąpiła na bulwach wszystkich badanych odmian ziemniaka. Wyższe dawki nawożenia azotem spowodowały zwiększenie nasilenia mokrej zgnilizny bulw, zarazy ziemniaka i suchej zgnilizny bulw.


Słowa kluczowe:

choroby bulw, nawożenie azotem, odmiany ziemniaka

Ciećko Z., Krajewski W., Zabielska J. 1999. Charakterystyka składu aminokwasowego bulw ziemniaka w zależności od nawożenia azotowo-potasowego i fosforowego. Konf. Nauk. Ziemniak jadalny dla przetwórstwa spożywczego-czynniki agrotechniczne i przechowalnicze warunkujące jakość. Radzików, 23–25 lutego 1999: 90 — 92.
Google Scholar

Choroszewski P. 1988. Warunki infekcji bulw ziemniaka przez grzyby z rodzaju Fusarium. Biul. Inst. Ziemn. 43: 105 — 112.
Google Scholar

Choroszewski P. 1993. Wpływ warunków klimatycznych na porażenie bulw ziemniaka sprawcami chorób w latach 1979–1988. Biul. Inst. Ziemn., 43: 113 — 129.
Google Scholar

Cwalina-Ambroziak B. 2002. Grzyby zasiedlające bulwy ziemniaka (Solanum tuberosum L.) bezpośrednio po zbiorze i po przechowywaniu. Acta Agrobot. 56 (2): 133 — 140.
Google Scholar

Czajka W. 1988. Badania nad występowaniem ważniejszych bakteryjnych i grzybowych chorób ziemniaka na tle wybranych czynników agrotechnicznych oraz zabiegów chemicznych. Acta Acad. Agricult., Tech. Olst. Agricultura Supl. C 44: 1 — 58.
Google Scholar

Czajka W., Majchrzak B., Kurowski T. 1991. Wpływ nawożenia azotem na zdrowotność przechowywanych bulw ziemniaka. Acta Acad. Olst., Agricultura, 52: 219 — 228.
Google Scholar

Fiedorow Z., Weber Z. 1994. Diagnostyka chorób roślin. Choroby buraka i ziemniaka. Wyd. AR Poznań.
Google Scholar

Kuczyńska J. 1993. Rola grzybów Alternaria alternata (Fr.) Keissler, Colletotrichum coccodes (Wallr) Hughes i Geotrichum candidum Link. w wywoływaniu mieszanych zgnilizn bulw ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn., Bonin 42: 91 — 105.
Google Scholar

Kurzawińska H. 1997. Fungi occurring in potato tubers with dry rot symptoms. Phytopathol. Pol. 13: 79 — 84.
Google Scholar

Zarzycka H. 1990. Grzyby jako pasożyty okolicznościowe na materiałach hodowlanych ziemniaków w Młochowie. Phytopathol. Pol. 11: 40 — 44.
Google Scholar

Wojciechowska-Kot H., Czajka W., Wiwart M. 1987 a. Stan zdrowotny ziemniaka w uprawie ciągłej. Acta Acad. Agricult., Tech. Olst., Agricultura 44: 191 — 204.
Google Scholar

Wojciechowska-Kot H., Kiszczak E., Markiewicz E. 1987 b. Patogeniczność izolatów Fusarium sulphureum Schl. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 307: 323 — 334.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
12/30/2005

Cited By / Share

Cwalina-Ambroziak, B. i Wróbel, E. (2005) „Wpływ nawożenia azotem na występowanie ważniejszych chorób na bulwach ziemniaka”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (237/238), s. 169–176. doi: 10.37317/biul-2005-0019.

Autorzy

Bożena Cwalina-Ambroziak 
bambr@uwm.edu.pl
Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Poland

Autorzy

Edward Wróbel 

Katedra Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Poland

Statystyki

Abstract views: 10
PDF downloads: 6


Licencja

Prawa autorskie (c) 2005 Bożena Cwalina-Ambroziak, Edward Wróbel

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.